2022 | Terugblik op mijn wandeljaar

On 31 december 202226 december 2022 door Door SuzanneinWandelen2 reacties

Ook in 2022 heb ik veel delen van Nederland al wandelend gezien. Naast de rondwandelingen op Klompenpaden, Groene Wissels, Trage Tochten en Knapzakroutes, liep ik weer eens een wandeling uit een wandelboekje van Gegarandeerd Onregelmatig, rondde een Streekpad af, begon een nieuwe LAW en een bijzonder lange afstandspad langs een Fries riviertje en liep verder op de resterende LAW’s en Streekpaden waaraan ik al eerder was begonnen. Lees hieronder alles over mijn wandeljaar.

Streekpad en wandelnetwerkpad

Noardlike Fryske Wâlden Streekpad aan de Leien

Eind vorig jaar schreef ik dat ik het Noardlike Fryske Wâlden Streekpad wellicht zou uitlopen dit jaar. Dat is gelukt. Met een lange pauze vanwege het broedseizoen hebben we in oktober de laatste etappe van dit mooie pad gewandeld.

Ook zijn we dit jaar begonnen met het Koningspad XL dat het Friese riviertje het Koningsdiep volgt. We hebben er inmiddels negen etappes op zitten. Voor dit pad volg je de markering van het wandelnetwerk. Het voert ons door allerlei ons onbekende streken van Friesland. Het boekje staat boordevol informatie over de geschiedenis en de omgeving waardoor je op een andere manier om je heen kijkt. De etappes zijn niet allemaal even mooi en gaan vaak over verharde paden.

LAW’s

Met het Pionierspad hebben we dit jaar drie etappes afgetikt en zijn nu in Zeewolde aangekomen. Met nog drie etappes te gaan tot aan het eindpunt Muiden moeten we dit pad in 2023 toch wel af kunnen ronden. Waarschijnlijk in een wandelweekend zoals we dit jaar deden.

Met het Marskramerpad zijn we weer een stukje dichter bij Scheveningen gekomen. In augustus wandelden een vriendin en ik in twee etappes vanaf de Veluwe de Gelderse Vallei in. In 2023 komt Amersfoort in zicht en wie weet wat nog meer.

Van het wandelen over het Pieterpad is het dit jaar niet gekomen. De etappes lagen te ver weg om een dagje te gaan en er waren meer LAW’s die in een wandelweekend gelopen moesten worden. Wellicht dat het er volgend jaar van komt.

Wel startten we een nieuwe LAW: het Friese Woudenpad van Steenwijk naar Lauwersoog. Er zitten inmiddels vier etappes op en we hebben al in drie provincies gewandeld. Het bevalt goed tot nu toe.

Rondwandelingen

Ook dit jaar heb ik weer veel rondwandelingen gemaakt en beschreven. Zo liep ik in april in de zuidwesthoek van Friesland rond de Aldegeaster Brekken een verrassend knooppuntenrondje met als bonus een rondleiding door een oude spinnenkopmolen.

Met vier Klompenpaden maakte ik in 2022 o.a. een trip down memory lane in het buitengebied van een winters Zeist. Ook van de Drentse Knapzakroutes liep ik er vier. De laatste in november sprong er toch wel uit. De omgeving van Gasteren is prachtig, zeker met het prachtige weer dat er we bij hadden. Een goede tip van een collega.

Ook de Trage Tochten ontbraken dit jaar niet. Vijf liep ik er, in Drenthe en Friesland. De Tocht van Nijeberkoop maakte indruk door de zonsopgang op de Delleboersterheide in Zuidoost Friesland. De Trage Tocht Eastermar liep ik onder warme zomerse omstandigheden en was ook zeer de moeite waard.

Met negen Groene Wissels deed ik de provincies Friesland, Groningen, Drenthe, Utrecht en Gelderland aan. De Wissels in Uffelte en Niebert sprongen er toch wel uit met in Uffelte Zweeds-Drentse taferelen en in Niebert een van eerste lentewandelingen met bloeiende stinzenplanten en een eeuwenoud pad.

Stinzenplanten op de Groene Wissel Niebert

Kortom, het was wederom een mooi en afwisselend wandeljaar. Ik hoop dit in 2023 voort te zetten. Het nieuwe Nivonpad het Stellingenpad staat in ieder geval op de planning. In 260 kilometer loopt het pad door de Stellingwerven in Zuidoost Friesland en doet ook nog de Wieden in Overijssel en de Drentse dorpen van de Maatschappij van Weldadigheid aan. Zoals altijd blijkt er nog veel te ontdekken in Nederland.

Wat was jouw mooiste wandeling van 2023?

Noardlike Fryske Wâlden etappe 11: Earnewâld – Burgum

On 14 oktober 20229 oktober 2022 door Door SuzanneinWandelen1 reactie

Route: Noardlike Fryske Wâlden (Streekpad 20)
Afstand: 17 km
Start: Parkeerplaats bij TOP Earnewâld
Eind: Parkeerplaats Markt Burgum

Ruim een half jaar geleden eindigden we de tiende etappe in Earnewâld. We hadden nog slechts één etappe van het Noardlike Fryske Wâlden Streekpad te gaan, dwars door De Alde Feanen naar Burgum. Alleen, het broedseizoen stond op het punt van beginnen en zou tot juli duren. In de zomer, dachten we, lopen we die laatste etappe wel. Het is inmiddels oktober en het is er eindelijk van gekomen. Vandaag kwamen we aan op de plek waar we in februari 2019 begonnen. De route is rond, in 165 kilometer hebben we het gevarieerde landschap van de Noardlike Fryske Wâlden gezien. Het was de moeite waard.

Deze laatste etappe beginnen we in Earnewâld waar het vaarseizoen over zijn hoogtepunt heen is. Er varen nog wel wat jachtjes, op het parkeerterrein staan zeker nog auto’s en ook de campers ontbreken niet. Het zonnetje schijnt, het waait stevig en er trekken wat buien over als we het watersportdorp uitlopen langs hotel Princenhof en een camping. Van de zomer zagen we dit alles vanaf het water tijdens ons kanotochtje. Nu lopen we aan de andere kant van de vakantiehuizen aan het water. We blijven erbij, het is niet verkeerd om hier een zomerhuisje te hebben.

We wandelen een stuk over een fietspad langs de Lange Sloot en duiken dan echt het natuurgebied in. Voor ons nemen trailrunners hetzelfde pad. Leuk zaterdagochtendrondje dit! Over brede en smalle graspaden trekken we verder het gebied in. Hier en daar is het knap drassig. In de winter zijn waterdichte schoenen hier geen overbodige luxe.

Over een Kuierpad wandelen we het natuurreservaat It Wikelslân in. Op sommige plekken is de ondergrond echt te nat en zijn vlonders neergelegd. Bij het Ooievaarsbuitenstation It Eibertshiem drinken we op een bankje onze koffie met uitzicht op de ooievaarsnesten. De meeste ooievaars zijn alweer vertrokken naar zonniger streken.

Koffiebankje bij Ooievaarsbuitenstation It Eibertshiem

Na een boswachter met groep gepasseerd te zijn, zien we een uitzichttoren boven het land uitsteken. Uiteraard beklimmen we ‘m en hebben een prachtig uitzicht over de omgeving. Zelfs Leeuwarden is duidelijk te zien.

We komen in broedseizoengebied en genieten extra van de omgeving, nu we hier gewoon weer kunnen lopen. Helaas is ook De Alde Feanen eindig en uiteindelijk komen we weer op een verharde weg uit. De komende kilometers lopen over asfalt. We passeren de N31 bij Sigerswâld en wandelen over kleine landweggetjes naar Sumarreheide. Onderweg vinden we een uitstekend lunchbankje in de zon.

Na de Centrale As te hebben gekruist komen de laatste kilometers van de etappe in zicht. Naar Sumar wandelen we over een smal paadje langs geoogste maisvelden. We komen hier veel hondenuitlaters tegen, een teken dat de bebouwing niet ver weg is. En inderdaad, de route leidt ons niet veel later door de buitenwijken van Sumar en langs het dorpshuis waar een feest op het punt van beginnen staat.

De laatste anderhalve kilometer lopen we over een fietspad langs een drukke weg over het Prinses Margrietkanaal. De luchten worden steeds donkerder en als we net over de brug zijn, begint het te regenen. Het valt nog mee en we lopen stug door. Ik maak nog wel een foto van de fierljepbanen die aan het voet van het talud liggen. Zouden hier officiële wedstrijden gesprongen worden?

Niet veel later staan we op de grote drukke parkeerplaats in het centrum van Burgum waar we vanmorgen de auto hebben geparkeerd. Het regent inmiddels aardig door en we zijn blij dat we in de auto kunnen stappen. Onze fietsen staan nog in Earnewâld. Daar aangekomen besluiten we deze laatste etappe te vieren met een cappuccino met lekkers bij de Coop, net als de vorige keer. Dat waren de Noardlike Fryske Wâlden. Op naar andere paden.

Benieuwd naar de andere etappes van het Streekpad Noardlike Fryske Wâlden? Hier vind je de verhalen over de etappes.

Noardlike Fryske Wâlden etappe 10: Opeinde – Earnewâld

On 11 maart 20227 maart 2022 door Door SuzanneinWandelen2 reacties

Route: Noardlike Fryske Wâlden (Streekpad 20)
Afstand: 17 km
Start: Golden Wokpaleis, Opeinde
Eind: Parkeerplaats bij TOP Earnewâld

Het is mistig en koud als we de tweede auto parkeren bij het wokrestaurant in Opeinde. Een week geleden waren we hier ook. Toen was dit de eindhalte, nu is dit het begin. We lopen naar Earnewâld, waar we vanochtend de eerste auto hebben achtergelaten. Er is zon beloofd door de weerman. Hopend dat het lentezonnetje snel doorbreekt, beginnen we aan de wandeling.

Langs het Peinder Kanaal lopen we het dorp uit. De verharde wegen verlaten we al snel voor een klein paadje tussen de weilanden. Ik ben nog steeds verrast over de hoeveelheid van dit soort paadjes in deze streek, leuk! De zon en blauwe lucht doen hun best maar hebben het nog zwaar.

Lange rechte asfaltwegen volgen. Af en toe staat er een pittoresk boerderijtje langs de weg. Het gaat met zijn tijd mee, hoewel dat goed verscholen is. De zonnepanelen liggen verdekt opgesteld op het schuurtje.

Bij de Skieppekampen breekt de zon goed door en zien we de sloten en het riet prachtig tegen de blauwe lucht afgetekend. We merken dat we bij Oudega komen, we komen namelijk de eerste gedichten tegen van het Dichterspaad Aldegea. Dit is een wandeling langs wandelknooppunten en onderweg kom je op karakteristieke plekken in het landschap poëzie en andere beeldende kunst tegen. Die moeten we nog maar eens lopen. Tijdens deze etappe van vandaag alleen al komen we vier gedichten tegen.

Twee gedichten van het Dichterspaad Aldegea

Bij Oudega gekomen, is er van alles gaande. De haven van Oudega wordt uitgebreid en opgeknapt. De graafwerkzaamheden zijn volop bezig. De nieuwe contouren van het havengebied, inclusief eilandje, zijn al goed zichtbaar. Dat ziet er straks mooi uit voor de toekomstige Noardlike Fryske Wâlden Streekpad wandelaars.

We lopen door Oudega heen. In het centrum en bij de plaatselijke supermarkt is het, in verhouding tot wat we tot nu toe gezien hebben, druk. Mensen kletsen in het zonnetje bij, kinderen rennen heen en weer. Het lijkt wel een normale lentedag. We verlaten Oudega over een klein paadje met bomen. Hier vinden we de ideale koffie/lunchplek in het zonnetje. Met uitzicht op de schapen genieten we.

We gaan het gebied van de Alde Feanen in. Ganzen zitten in grote groepen bij elkaar en vliegen regelmatig over. We zien in ieder geval brandganzen, kolganzen en grauwe ganzen. Het is een kabaal van jewelste. Onderweg komen we twee vogelhutten tegen die we met een bezoekje vereren. De schittering van de zon op het water doet aan zomer denken. Ik zou hier zo een paar uur naar de vele vogels in het prachtige gebied kunnen kijken. Koffie erbij… Maar helaas, we moeten door.

We lopen langs een voormalig bos dat nu onder water staat. Er steken enkel nog wat stompjes uit het water. Als het niet zulk mooi weer was geweest, had het zo een spannende beginscene uit een thriller kunnen zijn.

We komen uit bij recreatiepark It Wiid. Hier neemt de route het pontje. Deze vaart echter pas vanaf 1 april, dus we moeten omlopen. De alternatieve route loopt helemaal om het park heen en houdt steeds zicht op het meer waar het aan gebouwd is. We komen verrassend weinig mensen tegen. Ondanks de voorjaarsvakantie in het zuiden des lands. Skivakanties zullen iets populairder zijn dan Earnewâld.

Het laatste stuk loopt langs het Skûtsjemuseum in Earnewâld en daarna langs de haven en door het centrum van het dorp. We hoopten op een kopje koffie maar alles blijkt gesloten. Een vrijdag in maart is niet het juiste moment voor een terrasje. Maar dan blijkt de plaatselijke supermarkt een aantal tafeltjes te hebben aan het raam. De Coop-mevrouw ontvangt ons hartelijk in het Fries. Met cappuccino en echte Friese oranjekoek van de plaatselijke bakker genieten we van dit einde van de etappe. Het was wederom mooi weer en we liepen in een prachtige omgeving.

Volgende keer wandelen we de laatste etappe naar Burgum, waar we in februari 2019 begonnen. Dit zal echter nog wel een tijdje duren. De route gaat dwars door de Alde Feanen en vanaf 15 maart begint het broedseizoen. Ach, in de tussentijd liggen er nog genoeg andere wandelingen op ons te wachten.

Benieuwd naar de andere etappes van het Streekpad Noardlike Fryske Wâlden? Hier vind je de verhalen over de etappes tot nu toe.

Noardlike Fryske Wâlden etappe 9: Rottevalle – Opeinde

On 5 maart 2022 door Door SuzanneinWandelen2 reacties

Route: Noardlike Fryske Wâlden (Streekpad 20)
Afstand: 18 km
Start: Paviljoen De Leyen, Rottevalle
Eind: Golden Wokpaleis, Opeinde

Het laatste weekend van februari is wederom lenteachtig. Ideaal wandelweer voor een etappe van het Noardlike Fryske Wâlden Streekpad. Deze etappe loopt vanaf het paviljoen waar we vorige keer zijn geëindigd, met een grote lus rondom De Leien, een meer ontstaan door veenafgraving. Toen was de horeca nog dicht, nu is alles weer open. Hier maken we aan het einde dankbaar gebruik van.

We zetten eerst een auto bij het eindpunt in Opeinde, rijden met de andere auto door naar De Leien en beginnen daar onze wandeling. De parkeerplaats is dan nog verlaten. Hoewel de temperatuur nauwelijks boven het vriespunt uitkomt besluiten we na het voelen van de aangename zonnestralen, onze handschoenen in de auto te laten. Dat blijkt een uitstekende beslissing.

Over een smal fietspad lopen we richting het noorden en laten voor een grote lus De Leien achter ons. Modderige paden leiden ons naar een smal paadje langs een sloot. Ook dit pad is knap modderig en we moeten moeite doen om niet in die sloot te glijden. Kleine bruggetjes brengen ons een paar keer van de ene naar de andere kant.

De paden worden breder en op meerdere plekken zijn mensen bezig omgevallen bomen in mootjes te zagen. Een auto met aanhanger staat al klaar. De gevolgen van drie stormen… Langs een lange laan met bomen nemen we een koffiepauze op een bankje in de zon. Tijdens de koffie zien we slechts één iemand voorbij komen: een ruiter op haar ijslander die ons een ‘smakelijk bakje’ wenst.

In It Heechsân lopen we langs een 13e-eeuwse kerktoren die grotendeels begroeid is met klimop. Het kerkgebouw werd in de 19e eeuw gesloopt. Nu rest er slechts een klein gebouwtje, wellicht in gebruik om de spullen van de begraafplaats onder te brengen?

Na It Heechsân volgt al snel het pittoreske Eastermar. Na de haven met de zwaluwtil (‘Eastermar, zwaluwvriendelijk dorp’ aldus een bordje) wandelen we om de ijsbaan heen. Het water staat hoog waardoor de ijsbaan enorm breed is. Over een bruggetje en door een steegje komen we bij een pittoreske gracht uit die wordt omringd door oude huizen en knotwilgen. Een plaatje zo in de zon.

Eastermar: zwaluwtil, haven, ijsbaan en bijzondere knotwilg

De route maakt een lusje om de gracht waardoor we bij een indrukwekkend kunstwerk terecht komen op het dorpsplein, aan de kop van de gracht. Om een immense tafel in de vorm van een zwaard van een platbodem staan 16 rode stoelen. Op elke stoel staat een bijnaam van een inwoner van Eastermar die een speciale plaats in de gemeenschap innam. Bijvoorbeeld Atse Drup die zijn zakdoek niet veel gebruikte.

In de rand van tafelblad is het gedicht ‘Neisimmerdei te Eastermar’ gegraveerd van schrijver, dichter en godsdienstleraar Dam Jaarsma (1914 – 1991). Zijn passie was het verzamelen van verhalen die mensen uit de omgeving elkaar in de 20e eeuw vertelden. Maar liefst een kleine 17.000 verhalen, teksten en anekdotes worden nu beheerd door het Meertens Instituut in Amsterdam

We laten Eastermar achter ons en lopen langs de Lits het natuurgebied langs de Leien in. Ook hier zijn de paden modderig. Het bordje dat aangeeft dat we over een laarzenpad lopen, verbaast ons niks. De drie stormen die vorige week woedden, hebben ook hier hun sporen achtergelaten. Over de hele breedte van het pad ligt een boom. Zo goed en zo kwaad als het gaat kruipen we over en door de takken.

Bovenop een oud gemaal is een uitkijkpunt, een mooie plek voor de lunch. Staand (bij gebrek aan bankje) kijken we uit over de rietvelden die deels gemaaid zijn. Het riet ligt in bossen langs de kant van het pad. Ganzen verzamelen zich en vliegen bij de minste beweging luid gakkend op. Een grote zilverreiger stapt onverstoorbaar verder.

We lopen het gebied uit en komen uit in De Tike. Over kleine paadjes langs een weiland waar de blaadjes van het speenkruid alweer volop aanwezig zijn lopen we weer richting De Leien. Elzensingels zijn er in overvloed, kenmerkend voor deze streek en dit Streekpad. Bij De Leien komen we terecht op een druk fietspad. Het is inmiddels middag en nog steeds zonnig. Ik zou ook op de fiets stappen als ik niet aan het wandelen was.

Na een laatste blik op De Leien waar inmiddels wat wolken aan de blauwe lucht zijn verschenen, slaan we af en lopen langs het Peinder kanaal naar Opeinde. Bij het plaatselijke wokrestaurant hebben we de eerste auto geparkeerd. We rijden ermee terug naar ons startpunt bij paviljoen De Leyen. We sluiten deze wandeling af in stijl: op het terras aan De Leien in de zon. Heerlijk!

Benieuwd naar de andere etappes van het Streekpad Noardlike Fryske Wâlden? Hier vind je de verhalen over de etappes tot nu toe.

Noardlike Fryske Wâlden etappe 8: Surhuisterveen – Rottevalle

On 9 januari 20229 januari 2022 door Door SuzanneinWandelen4 reacties

Route: Noardlike Fryske Wâlden (Streekpad 20)
Afstand: 15 km
Start: Surhuisterveen, bushalte Zwitserlaan
Eind: Paviljoen De Leyen, Rottevalle

De eerste echte wandeling van het jaar brengt ons naar de Noardlike Fryske Wâlden. In november vorig jaar eindigden we met dit Streekpad in Surhuisterveen. Vandaag laten we gemeente Achtkarspelen achter ons en wandelen Smallingerland in. We maken zelfs nog een uitstapje naar Groningen.

We zetten de auto bij Paviljoen De Leyen aan het gelijknamige meer en fietsen de 10 kilometer naar Surhuisterveen. Het heeft gevroren en de weg is nat, een ideale combinatie voor gladheid. Ondanks de code geel weten we heelhuids ons beginpunt te bereiken. De zon schijnt, het waait niet en wij vangen de weg aan vlakbij de molen Koartwâld.

Nadat we de Skieding over zijn gestoken staan we in de provincie Groningen. De naam zegt het al: scheiding. Een paar kilometer lopen we over verharde en onverharde paden. Naast ons zijn de akkers erg nat. Je ziet goed dat het afgelopen tijd veel geregend heeft. We schampen het dorpje Opende en belanden dan weer aan de andere kant van de provinciegrens.

Over het Wildveld, vroeger een wild heidegebied, lopen we richting Houtigehage. Op een nat picknickbankje genieten we van onze koffie. In Houtigehage volgen we een klein paadje langs de verlaten sportvelden en komen uit in een nat natuurgebiedje bij de ijsbaan. Over gladde bruggetjes en modderige paadjes hebben we een mooi uitzicht over het kabbelende water. Mocht er nog ijs komen deze winter, dan kun je hier prachtig schaatsen.

Bij het gebouwtje van de ijsclub ‘Fan Twa Ien’ laat een beeldje geen twijfel bestaan over de functie van het achterliggende water.

Aan de rand van Houtigehage vallen ons een paar karakteristieke huisjes op. Dit blijken de eerste woningwetwoningen te zijn die in 1909 gebouwd zijn door de gemeente Smallingerland. De wet stamde uit 1902 en was bedoeld om een einde te maken aan de slechte volkshuisvesting. Vooral in deze streken heerste veel armoede. Mensen woonden in zogenaamde spitketen (plaggenhutten). De nieuwe ‘wâldhûskes’ hadden een kamer met drie bedsteden en een aardappelopslag eronder. Ook was er een schuur voor kleinvee. Sinds 1999 fungeert het huisje op de foto als museum.

Een van de eerste woningwetwoningen in Smallingerland

Na een paar kilometer asfaltweg komen we in Rottevalle. Het blijkt een pittoresk plaatsje met oude huisjes, een karakteristieke kerk en een haventje. Het dorp is in de 17e eeuw ontstaan. De naam komt van een sluis die de vorm en daardoor de bijnaam rattenval had. De gekanaliseerde rivier de Lits loopt langs het dorp en daardoor heeft de plaats een directe verbinding met de Lits-Lauwersmeerroute.

Het paviljoen waar wij de auto hebben neergezet ligt buiten het dorp aan De Leijen, een veenafgraving waar je ook fijn kunt kanoën. We moeten dus nog een paar kilometer verder. Ik had bewust voor dit eindpunt gekozen zodat we nog een stuk door een natuurgebied langs de Lits kunnen lopen. In het broedseizoen van 1 maart tot 15 juli is het pad door dit gebied niet toegankelijk en loop je gewoon over de weg. En aangezien ik niet weet wanneer we de volgende etappe lopen, grijp ik nu mijn kans.

Hoewel de zon inmiddels weg is en het flink begint de waaien is het pad de moeite waard. Langs een gemaal en over een dijk langs de Lits kijken we uit over ondergelopen weilanden. Ganzen vliegen op en zoeken een ander heenkomen.

Dan zien we het paviljoen alweer liggen. Tegen beter weten in hoopten we op een warme coffee-to-go, maar het is er verlaten. Ook de parkeerplaats telt nog steeds één auto, de onze. Ik ben hier meerdere malen geweest in verschillende jaargetijden en het is een prachtige plek voor een receptie of gewoon een kopje koffie. Het uitzicht over het meer is zeer de moeite waard. En dat is waar we het nu mee moeten doen. Hopelijk is bij de volgende etappe de horeca weer open en lopen we na een koffie bij een voorjaarszonnetje om het meer heen.

Benieuwd naar de andere etappes van het Streekpad Noardlike Fryske Wâlden? Hier vind je de verhalen over de etappes tot nu toe.

2021 | Terugblik op mijn wandeljaar

On 31 december 202130 december 2021 door Door SuzanneinWandelen2 reacties

Net als 2020 was 2021 weer een echt wandeljaar. Naast de rondwandelingen op Klompenpaden, Groene Wissels, Trage Tochten en Knapzakroutes, liep ik weer eens een wandeling uit een wandelboekje van Gegarandeerd Onregelmatig, rondde twee Streekpaden af en liep verder op de resterende LAW’s en Streekpaden waaraan ik al eerder was begonnen. Als klap op de vuurpijl wandelde ik eindelijk weer eens buiten Nederland. En hoe! Lees hieronder alles over mijn wandeljaar.

Streekpaden

Noardlike Fryske Wâlden Streekpad tussen Buitenpost en Twijzel

In mijn terugblik van 2020 uitte ik een aantal wandelwensen voor 2021. Zo wilde ik het Westerwoldepad en het Graafschapspad uitlopen. Dat is gelukt. In juni liep ik de laatste zonovergoten etappe van het Graafschapspad tussen Doesburg en Zutphen. De Achterhoek is een mooie streek, het Graafschapspad een afwisselende route die naast aardig wat verharde paden ook regelmatig de onverharde paden aanhield.

Het resterende gedeelte van het Westerwoldepad liep ik in het voorjaar op twee, qua weer, heel verschillende dagen. Dit deel van Groningen heeft mij echt verrast. Een aanrader voor wie op zoek is naar een nieuw, niet al te lang Streekpad in een voor velen onbekend gebied.

Op het Noardlike Fryske Wâlden Streekpad zijn we weer wat verder gekomen. Inmiddels zijn we in Surhuisterveen aanbeland. Met nog vier etappes te gaan, lopen we dit pad volgend jaar of in ieder geval in 2023 uit.

LAW’s

Marskramerpad tussen Beekbergen en Hoog Buurlo

Van het Marskramerpad hebben we dit jaar in vergelijking met 2020 het dubbele aantal etappes gewandeld: twee! In mei wandelden een vriendin en ik in twee etappes vanuit Deventer de Veluwe op. Met Radio Kootwijk in zicht eindigden we ons weekend met de afspraak om in 2022 minimaal dit aantal etappes te evenaren.

Van het Pieterpad hebben we er dit jaar weer vijf etappes op zitten. Niet alleen liepen we eindelijk de eerste etappe van dit pad maar we eindigden ook bij de grote rivieren. Voor een dagje wandelen wordt het nu echt te ver rijden. Volgend jaar willen we dit pad in weekendjes verder lopen.

Het Pionierspad bracht ons in 2021 verder de polder in. Na vier etappes zijn we geëindigd op een lange rechte polderweg met windmolens in aanbouw in de Flevopolder. Volgend jaar gaat we verder naar Lelystad en Zeewolde. Ik ben benieuwd hoever we dan komen.

Rondwandelingen

Knapzakroute Linde-Zuidwolde: De Reest vanaf het kerkenpad

Net als in 2020 heb ik ook dit jaar weer veel meer rondwandelingen gemaakt en beschreven. Zo liep ik bij Veenhuizen een wandeling uit het Gegarandeerd Onregelmatig wandelboekje Te gek om te los te lopen. Het werd een gezellige, prachtige maar ook zeer modderige en vochtige wandeling. Ook liep ik een aantal Knapzakroutes in Drenthe, waaronder de prachtige K33 Linde-Zuidwolde in het Reestdal.

Met vijf Groene Wissels ontdekte ik o.a. Texel op een prachtige voorjaarsdag, het gebied rondom het Overijsselse Den Ham bij hartje winter en het Friese Blauwe Bos bij Haulerwijk. Met dertien Trage Tochten zag ik weer hele nieuwe kanten van Gelderland, Overijssel, Drenthe, Flevoland en Friesland. Met name de prachtige Renderklippen, het zeer avontuurlijke Broekland, de winterse Woldberg en het verrassende Beetsterzwaag met een onverwachte rondleiding zijn me bijgebleven.

Qua Klompenpaden evenaarde ik het aantal van vorig jaar. Ik liep er wederom twaalf. Er zaten weer pareltjes tussen. Het Bekbergerpad op een voorjaarsdag was werkelijk prachtig, maar ook het Ugcheler Markepad en het Beekweidenpad waren erg mooi. Het Klompenmakerspad in de mist leverde een bijzondere ervaring op en een ontmoeting met Tinus het varken (de eigenaar noemde in een reactie de naam van het beest).

Buitenland

Zwitserland: rondwandeling Jolischlucht boven Raron

In oktober gingen we een weekje naar Zwitserland. We hebben er optimaal gebruik gemaakt van de wandelmogelijkheden. Al op de heenweg liepen we een Traumpfad in de Eifel. Was het toen nog grijs en enigszins nat, eenmaal in Zwitserland hadden we voornamelijk zon en blauwe luchten. We liepen door ravijnen, over een lange hangbrug, rondom een stuwmeer geflankeerd door bomen in prachtige herfstkleuren en langs twee pittoreske irrigatiekanalen met historie. Heerlijk!

Kortom, het was een mooi en afwisselend wandeljaar. Ik hoop dit in 2022 voort te zetten. Zoals altijd blijkt er nog veel te ontdekken in Nederland maar ook in de landen om ons heen.

Wat waren de hoogtepunten van jouw wandeljaar 2021?

Noardlike Fryske Wâlden etappe 7: Twijzel – Surhuisterveen

On 20 november 202116 november 2021 door Door SuzanneinWandelen1 reactie

Route: Noardlike Fryske Wâlden (Streekpad 20)
Afstand: 21 km
Start: Twijzel, bushalte Kootstermolen
Eind: Surhuisterveen, bushalte Zwitserlaan

Op een zonnige vrijdag in november hebben we allebei onverwacht geen afspraken en besluiten de dag al wandelend door te brengen. De auto zetten we in Surhuisterveen en met de bus rijden we naar de bushalte Kootstermolen bij Twijzel, waar we de vorige etappe zijn geëindigd. Voor ons ligt een route door heel wat dorpen en buurtschappen in de gemeenten Achtkarspelen en Tytsjerksteradiel.

Via kleine wegen met bomen en beukhagen in kleurige herfsttooi maken we allereerst een lus naar Jistrum. De karakteristieke Sint-Petruskerk van het dorp stamt uit de 13e eeuw. Hij wordt nog elke zondag gebruikt.

Het volgende dorp is Kootstertille, gelegen aan het Prinses Margrietkanaal. We lopen een stukje door de plaats, steken het kanaal over en lopen aan de overkant langs het kanaal naar het speelterrein Hossebos.

Prinses Margrietkanaal bij Kootstertille

Dit blijkt een mooie lunchplek te zijn. Gelegen midden in het natuurgebied de Hamstermieden kunnen kinderen zich hier uitstekend vermaken met alle bruggetjes, overstapjes en boomstammen in en over het water. Uiteraard ontbreken de nodige bankjes niet. Het is er nu stil en verlaten. Na de lunch wagen we ons over de bewegelijke houten schijven in het water. Ze zijn aan de bodem bevestigd met een veer wat maakt dat we goed moeten kijken waar we onze voeten zetten. Voor je het weet stap je verkeerd en lig je in het water.

Via modderige paadjes door het natuurgebied komen we op de weg naar Drogeham uit. De route loopt een heel stuk door dit uitgestrekte dorp. We komen bij Buweklooster uit, een gehucht met een paar boerderijen, een begraafplaats en een klokkenstoel. Zoals de naam al aangeeft stond hier vroeger een (nonnen)klooster, gesticht door Bouwe (of Buwe) in 1245. Het stichten van een klooster zat in de familie. Buwes broer Gerke deed hetzelfde. Het plaatsje Gerkesklooster is nog naar hem vernoemd.

Onderweg komen we veel blauwe borden tegen van het Ministerie van LNV met ‘vervoersverbod’. Dit heeft vast te maken met vogelgriepuitbraak. Ik lees dat dit nu ook in Friesland geconstateerd is.

Het volgende buurtschap heet Roodeschuur (Reaskuorre). Mijn wandelgenoot denkt even dat de socialistische beweging die in deze voorheen arme streek veel aanhang had, ten grondslag ligt aan de naam. Maar Wikipedia geeft uitsluitsel, het dorpje is simpelweg vernoemd naar een rode schuur, ergens in de 17e eeuw.

Vanuit Roodeschuur lopen we over een lang, recht en smal schelpenpad met de toepasselijke naam It Langpaed naar Surhuizum. We zien de kerktoren al van verre. We komen twee wandelaars tegen die aan hun dagelijkse rondje van 5 kilometer bezig zijn. “Achter jullie sprongen net twee reeën over het pad” merkt de al wat oudere man op. Wij hadden niks gemerkt. Een paar kilometer verderop komen we ze nogmaals tegen. Zij zijn bijna weer thuis, wij moeten nog een paar kilometer tot aan de auto.

Bij Surhuisterveen verlaten we de route en zijn in een paar honderd meter weer bij de auto. De zon is inmiddels verdwenen en dat merk je meteen in de temperatuur. Het is natuurlijk ook november. Maar ook in deze maanden zijn de Noardlike Fryske Wâlden mooi. Dat hebben eerdere etappes wel laten zien. Dus op naar etappe 8.

Benieuwd naar de andere etappes van het Streekpad Noardlike Fryske Wâlden? Hier vind je de verhalen over de etappes tot nu toe.

Noardlike Fryske Wâlden etappe 6: Buitenpost – Twijzel

On 2 oktober 2021 door Door SuzanneinWandelen6 reacties

Route: Noardlike Fryske Wâlden (Streekpad 20)
Afstand: 14 km
Start: Station Buitenpost
Eind: Carpoolplaats Kootstermolen bij Twijzel

Het is een jaar geleden dat we een etappe van het Streekpad Noardlike Fryske Wâlden hebben gelopen, als we in Buitenpost van de fiets stappen. De auto staat op een carpoolplek net buiten Twijzel. Er liggen 14 zonnige kilometers voor ons.

In Buitenpost lopen we langs de botanische tuin de Kruidhof, waar we vanmiddag nog een bezoekje aan brengen. We zijn nu toch hier. Zeer de moeite waard. Het is prachtig weer. De boerderijen buiten Buitenpost liggen er mooi bij tussen de groene weiden en de blauwe lucht. We zien opvallend veel palen met ooievaarsnesten.

Via een weg met de opmerkelijke naam Egypte komen we op smalle fietspaden. Bij een picknickbankje drinken we onze koffie. Als we alles weer inpakken, stopt er een fietser die om een praatje verlegen zit. Hij praat wat moeilijk omdat hij een hersenbloeding heeft gehad, maar gelukkig kan hij nog fietsen. We hebben het over wandelen, thuiswerken en treinstations. Hij neemt plaats op het bankje, wij gaan weer verder.

Het volgende plaatsje is Veenklooster, waar een aantal eeuwen geleden een klooster stond. Nu zijn er statige panden, zoals de Fogelsanghstate en een brink, opvallend voor een plaats in Friesland. Het boekje vermeldt dat Veenklooster geen echt brinkdorp is zoals dorpen in Drenthe waar de brink gemeenschappelijk bezit was. Deze brink is ontstaan door de afbraak van een boerderij.

Richting Twijzel neemt de route een leuk, niet direct pad. We lopen over een laarzenpad langs Bootsma’s Poel, een pingo die ontstaan is in de laatste ijstijd. Er staat een bankje, maar de muggen zijn ook talrijk, dus we lopen door. Het laarzenpad gaat door een weiland waar de koeien met tegenzin opstaan om ons erdoor te laten.

Als we aan het einde van het weiland zoeken naar de uitgang, komt er net een andere wandelaar aan via een opstapje over het schrikdraad. Dat pad moeten we hebben. De man loopt een ommetje en woont hier vlakbij. Het is een mooi pad, vindt hij, maar ze mogen het wel wat beter onderhouden. Voor mensen met korte broek is het hier geen pretje. Dat merken wij ook als we verder lopen tussen de brandnetels. Gelukkig horen wij vandaag tot de langgebroekten.

Het pad loopt door een weiland met koeien

Het pad steekt een weg over en krijgt de naam Simkepaad. Het loopt door een langgerekt weiland (zonder koeien) naar de Sânsleat. We komen een groepje wandelaars tegen en verder is het stil. Ganzen vliegen over en wij lopen in het zonnetje langs het water. Heerlijk!

Over een fietspad lopen we naar Twijzel waar we de njoggen âlde mantsjes (negen oude mannetjes) passeren. Dit zijn negen knotwilgen die vroeger een herkenningspunt vormden voor bewoners die langs dit voormalige zandpad naar Twijzel liepen. Dat was in vroeger tijden een hele onderneming, zeker in het donker. Bij de bomen was je al een heel eind. De oorspronkelijke bomen staan er niet meer, maar er zijn negen nieuwe knotwilgen geplant als herinnering.

In Twijzel is het niet ver meer. Bij de rotonde zien we de carpoolplaats al liggen. Het was een mooie etappe met afwisselend verharde en onverharde wegen. Het streven is om met de volgende etappe niet weer een jaar te wachten. Het Streekpad Noardlike Fryske Wâlden is het bewandelen waard.

Benieuwd naar de andere etappes van het Streekpad Noardlike Fryske Wâlden? Hier vind je de verhalen over de etappes tot nu toe.

2020 | Terugblik op mijn wandeljaar

On 30 december 20206 januari 2021 door Door SuzanneinWandelen1 reactie

Teutoburgerwald in januari tijdens de Teutoschleife Holperdorper

2020 was in meerdere opzichten een bijzonder jaar. Veel plannen gingen niet door. Maar er kwamen andere dingen voor in de plaats. Met name buitenactiviteiten zoals kanotochten, fietsritjes en wandelingen, heel veel wandelingen. In mijn veelal lege weekenden zocht ik in alle vroegte de natuur op. Ver weg van de mensenmassa’s ontdekte ik de schoonheid en het gemak van Klompenpaden, verkende nieuwe Groene Wissels en Trage Tochten en begon aan maar liefst twee nieuwe Streekpaden en één nieuwe Lange Afstandswandeling (LAW).

De ontdekking van de fiets-auto combinatie maakte de van A-naar-B wandelingen een stuk toegankelijker. Waarom ik dit niet eerder heb gedaan … Geen afhankelijkheid van openbaar vervoer dat in weekenden niet rijdt of op een bepaald traject überhaupt niet aanwezig is. Gewoon met de auto naar het eindpunt, op het fietsje naar het beginpunt, terug wandelen en dan de fiets ophalen. Dodelijk eenvoudig.

LAW’s

Het Marskramerpad bleef dit jaar bij één etappe. Ik loop dit pad samen met een vriendin die niet in de buurt woont en ons eerste wandelweekend was begin maart. Niet alleen gooide corona niet lang daarna roet in het eten, maar ook een Tweede Wereldoorlog bom maakte dat we onze tweede etappe van dat weekend niet konden lopen. We hopen in 2021 eindelijk Overijssel te kunnen verlaten om de Veluwe te ontdekken.

Het Pieterpad gaat voorspoedig en brengt me op mooie plekken, maar is nog lang niet klaar. De eerste etappe vanaf Pieterburen moet ik nog steeds lopen en hoop ik toch wel in 2021 te doen. Ook ligt Gelderland in de planning. Vanaf Holten gaat het nu eerst richting Laren. Ik ben heel benieuwd waar ik eind 2021 eindig.

Pionierspad: Uitzicht op de Bovenwijde bij Giethoorn

En dan het Pionierspad. Flevoland stond al een tijdje op het wandellijstje en het plan was om in 2021 met deze LAW door de polder te beginnen. In december lonkte het pad teveel en besloten we om toch al de eerste etappe te doen. Bij koud maar zonnig winterweer liepen we van Steenwijk naar een welhaast verlaten Giethoorn. Begin 2021 verder door De Wieden en op naar de polder.

Streekpaden

Het Salland Pad liep ik uit dit jaar. In 2018 begon ik in Olst met dit rondje door de gevarieerde natuur van Salland. Een kleine twee jaar en 130 km later stond ik weer in Olst. Toen door de coronamaatregelen de – toch al niet in het weekend rijdende – buurtbussen helemaal niet meer reden, bood de fiets-auto combinatie een goed alternatief. Het vrij onbekende pad vlecht de in het Wandelnetwerk Overijssel uitgezette rondjes aan elkaar tot een afwisselende grote ronde die wel wat meer bekendheid kan gebruiken.

Het Westerwoldepad kwam op mijn pad toen de geplande herfstvakantie naar Zwitserland niet doorging. In plaats van in de Alpen liepen we drie etappes door een verrassende streek van Groningen. Volgend jaar wil ik in een lang weekend de resterende etappes lopen door dit mooie gebied.

Het Noardlike Fryske Wâlden Streekpad gaat in korte etappes, maar we hebben geen haast. Ik loop het met mijn moeder (en af en toe mijn vader). De noordelijke Friese Wouden zijn prachtig. Volgend jaar gaan we vanuit Buitenpost verder richting zuiden.

Het Graafschapspad lag in 2019 al in de planning en in januari en februari liepen we de eerste etappes. Ook hier bleek daarna openbaar vervoer in coronatijd een hindernis. In november togen we met auto en fiets naar de Achterhoek voor de derde en laatste etappe van dit jaar. Wellicht loop ik ‘m volgend jaar uit.

Rondwandelingen

Wezepsche Heide tijdens het Klompenpad Wiseperpad

Dit jaar heb ik veel meer rondwandelingen gelopen en beschreven dan andere jaren. Waar veel lege weekenden al niet goed voor zijn. De eerste dagen van het jaar liep ik in een ijzig en mistig Duitsland in het Teutoburgerwald en bij Bad Bentheim. In de zomer liep ik een Twentse Tocht van Truus Wijnen die in 2015 tot mooiste wandeling van het jaar werd bekroond. Ook wandelde ik mijn eerste (en zeker niet mijn laatste) Knapzakroute in Drenthe.

Naast een drietal prachtige Groene Wissels (zoals die van Odoorn en Markelo, beide in heuvelachtig gebied) liep ik maar liefst tien Trage Tochten. Ik ontdekte het prachtige Reestdal met de trage tochten Oud-Avereest en Ommerschans, liep te midden van dansende bomen op de Veluwe bij Drie en zag bij Oranjewoud een hele andere kant van Friesland.

Het aantal Klompenpaden overtrof de Trage Tochten. Het gemak van de markering en de klompenpaden-app met veel informatie maakte dat ik er twaalf liep dit jaar. Vooral het gebied tussen IJssel en Veluwe is me zeer goed bevallen. Zo genoot ik van het zonovergoten late voorjaar met het Fliertpad bij Twello en liep ik door paarse zeeën van bloeiende heide op de Tonnenberg bij Wapenveld op het Vosbergenpad. Maar ook in mijn eentje op de Wezepsche Heide (Wiseperpad) ‘s morgens vroeg in december was werkelijk adembenemend.

Al met al kijk ik terug op een mooi wandeljaar. Ik liep meer dan anders, maar ik schreef ook veel meer over mijn wandelingen. Andere onderwerpen die normaal gesproken voorbij komen op dit blog vereisten OV-reizen, fietsvakanties, museumbezoeken, stedentripjes, etc. Helaas is dat er niet veel van gekomen. Hopelijk ziet 2021 er (in ieder geval deels) anders uit. En ach, anders bieden wandelingen een zeer goed alternatief.

Wat was jouw mooiste wandeling van 2020?

Noardlike Fryske Wâlden etappe 5: Westergeest – Buitenpost

On 20 september 202021 april 2021 door Door SuzanneinWandelen4 reacties

Route: Noardlike Fryske Wâlden (Streekpad 20)
Afstand: 11 km
Start: Centrum, Westergeest
Eind: Station Buitenpost

Tussen de brandnetels vinden we de markering

Op een mooie nazomerdag beginnen we om een uur of 2 aan deze etappe. De ochtend zat vol met andere bezigheden en de zondagmiddag ligt nog voor ons. We starten in het kleine dorpje Westergeest, waar aan het centrale picknickbankje bij de kerk een aantal mensen zit met dezelfde T-shirts aan. De tekst op de achterkant van het shirt kunnen we niet lezen. Ook hangen er vlaggen. Op tafel staan thermoskannen en bekertjes. Het lijkt het ontvangstcomité voor een fiets- of wandeltocht. Het blijkt het eerste te zijn. Als we aan het einde van de middag terugkeren in Westergeest om de auto op te halen, is de hoeveelheid geparkeerde fietsen aanzienlijk gestegen. Het terras van het plaatselijke café zit vol.

Maar zover is het nog lang niet. We groeten het comité, lopen over een klein paadje langs de eeuwenoude kerk en slaan dan af naar de hoofdstraat. We wandelen het dorp uit langs oude huizen die, net als vorige keer, stuk voor stuk informatieborden in de tuin hebben staan met de geschiedenis van het pand en informatie over vroegere en huidige bewoners. Aan de rand van het dorp ontkomen we ook niet aan de historie van dit plaatsje. Een groot bord vermeldt de hoogtepunten van Westergeest. Diverse gebouwen uit het dorp komen hier weer terug. Westergeest heeft een actieve historische vereniging!

De voormalige lagere school van Westergeest

Al snel lopen we langs de Nije Swemmer. Het is het verlengde van de Petsleat, de vaart waar we de vorige etappe zo veel bootjes zagen. De hoeveelheid bootjes valt nu, ondanks het mooie weer, wel mee. Het aantal vissers daarentegen is veel talrijker. Ik snap het volkomen. Met een stoeltje in de schaduw langs de waterkant. Beetje kletsen. Heerlijk. En doe mij dan maar een boek i.p.v. een hengel.

Na een paar kilometer laten we de vaart achter ons en nemen een fietspad richting Oudwoude. Om ons heen ligt grasland. In en om de sloten staat het riet, de brandnetels en hier en daar een bloeiende paarse bloem meters dik. De blaadjes van de eenzame bomen in het landschap beginnen al een beetje bruin te kleuren. We steken de N358 over, bewonderen de landinrichting Kollumerland. Met jaartallen wordt aangegeven wat wanneer gedaan is. Hier en daar wijst een pijl in de verte. Zo geeft de tekst betekenis aan het landschap.

Via de buitenwijken lopen we Kollum in. De vaart die door het dorp loopt, lijkt recentelijk te zijn opgeknapt. En ook het fietspad erlangs ziet er nieuw uit. Zeker het stuk waar het fietspad veranderd is in een ware atletiekbaan. Een eerbetoon aan Foekje Dillema, zien we aan het einde. De atlete, waar zoveel over te doen is geweest, is op 81 jarige leeftijd in Kollum overleden in het verzorgingstehuis dat naast het fietspad ligt. Later wijst een medewandelaar mij op een artikel van Omrop Fryslân. Heel toevallig gaat dit over een hardloopwedstrijd van 100 meter die op 22 oktober aanstaande wordt gehouden ter ere van de atlete. De Foekje Dillema-bokaal gaat over dit fietspad, dat er al klaar voor ligt.

Straatkunst maar ook één dag een atletiekbaan

De gracht in het centrum lijkt niet minder nieuw. In het namiddagzonnetje liggen het water en de oude huizen erlangs er mooi bij. Dit was niet hoe ik Kollum had voorgesteld. Bij een terrasje besluiten we onszelf te trakteren op koffie met lekkers. Redelijk uniek voor het Noardlike Fryske Wâlden Streekpad. Onze ervaring is dat op dit Streekpad de (geopende) horecagelegenheden dun gezaaid zijn.

Na de koffie lopen we met een paar slingers het plaatsje weer uit. Op een uitgestrekt dierenveldje zien we naast herten ook opeens een walibi verschijnen. Kollum blijft verrassen. Over een fietspad met verlichting in het asfalt (we vragen ons af hoeveel licht nu zoiets geeft, maar een hoed over de lamp levert geen resultaat op) slingeren we naar Buitenpost. Bij de P&R bij het station eindigt deze etappe.

Benieuwd naar de andere etappes van het streekpad Noardlike Fryske Wâlden? Hier vind je de verhalen over de etappes tot nu toe.