Trage Tocht Tynaarlo: een loopje en een ijsbaan

Route: Trage Tocht Tynaarlo: Zeegserloopje en Molenveld
Afstand: 12 km
Start: parkeerplaats Molensteeg bij Oudemolen
Eind: parkeerplaats Molensteeg bij Oudemolen

Vanmiddag wordt code geel voorspeld in verband met felle buien, windstoten, onweer en hagel. Wij staan deze week op de camping om onze nieuwe vouwwagen uit te testen en we willen er graag bij zijn, mocht hij wegwaaien. Daarom maken we vandaag een kortere rondwandeling. We kiezen voor de Trage Tocht Tynaarlo. De beschrijving klinkt aantrekkelijk. En dat is de wandeling ook.

De tocht loopt rondom het beekdal van het Zeegserloopje en doet het Molenveld aan, een heideveld met grafheuvels. Wij parkeren bij dit heideveld en we lopen de route tegen de klok in. Na zicht op de molen de Zwaluw, een van de oudere molens in Drenthe, lopen we het heideveld op.

Zicht op molen de Zwaluw

Het zonnetje schijnt, een contrast met wat er nog komen gaat vanmiddag. Naast grafheuvels staan hier ook jeneverbesstruiken. De hekken die eromheen staan moeten voorkomen dat de Schotse hooglanders, die hier lopen, ervan eten.

Molenveld

Over kleine paadjes lopen we langs de lentegroene bosrand met uitzicht op de grote Zuideres. Hierna volgt het beekdal van het Zeegserloopje. Hoewel het loopje volgens de kaart in de verte moet liggen, zien we alleen het spoor dat ernaast loopt. Het loopje zien we pas als we hem oversteken bij Tynaarlo.

Het enige wat we van Tynaarlo zien is de wijk Villapark en de ijsbaan. Villapark doet zijn naam eer aan. Er staan grote huizen langs de weg. Een weg, overigens, die onverhard is, met grote kuilen. Ik neem aan dat dit nog geasfalteerd moet worden, je wil je auto wel heel houden op weg naar je villa.

Hierna volgt de ijsbaan, een mooi gelegen langgerekt water met clubhuis. Bij het clubhuis staan fietsen, een meneer is er het gras aan het maaien. Niet alleen in de winter is er actie. Wij lopen om de ijsbaan heen met uitzicht op aalscholvers en reigers die deze rustige plek voor zichzelf hebben. Een deel van het pad is één geworden met het water van de ijsbaan. Gelukkig is er een alternatief.

IJsbaan

Het pad langs de ijsbaan

Na Tynaarlo duiken we weer het beekdal van het Zeegserloopje in. Ditmaal zien we de beek wel. Door hoog gras volgen we een smal paadje langs het kronkelende beekje. Het pad lijkt niet veel belopen. Op een bruggetje vouwen we, bij gebrek aan bankjes, onze fietsstoeltjes uit voor een kopje koffie. Het is inmiddels flink beginnen te waaien en de zon komt nog maar sporadisch tevoorschijn. Dan is zo’n kopje koffie extra lekker.

Zeegserloopje

De laatste kilometers gaan langs een groot complex van Defensie. We zien er geen mens. Op de parkeerplaats waar onze auto staat, zijn er een paar auto’s bij gekomen. Het was een mooie wandeling over deels niet vaak betreden paden. Doe wel goede schoenen aan. Het was nu niet al te nat, maar dat kan na een regenperiode zeker anders zijn. Ook een lange broek is voor het hoge gras en de brandnetels geen overbodige luxe. Wij liepen 12 km in plaats van de 13 die aangegeven waren. In Tynaarlo is het beginpunt een heen-en-weertje, dit hebben we overgeslagen omdat we de auto bij Oudemolen hebben neergezet.

Benieuwd naar de andere Trage Tochten die ik heb gelopen? Je vindt ze hier.

Hondsrugpad etappe 16: Borger – Gieten

Route: Hondsrugpad – Hünenweg
Afstand: 19 km
Start: Bushalte Centrum Borger
Eind: Parkeerplek Boddeveld Gieten

In 2022 wordt het Hondsrugpad verkozen tot winnaar Wandelroute van het jaar. Dit pad is 166 km lang en loopt van Emmen naar Groningen over de glooiende Hondsrug. In 2021 is dit pad samengegaan met de Duitse Hünenweg en vormt nu een langeafstandswandeling van 324 km die start in Osnabrück. Op de gele markering staan naast een gestileerde ‘H’ beide namen vermeld. De Hünenweg dankt zijn naam aan de vele hunebedden langs de route, zowel in Duitsland als in Nederland. Het pad verbindt twee UNESCO Global Geoparken met elkaar: de Hondsrug in Nederland en het Duitse Terra Vita. Geoparken zijn gebieden met een bijzondere geologie. Reden genoeg om dit pad te gaan wandelen. Voor deze wandeling maken we gebruik van het handzame boekje Hünenweg Hondsrugpad (2023) van Idhuna Barelds.

Al eerder deze week liepen we etappe 14 en 15 van het Hondsrugpad. Vandaag is het tijd voor etappe 16. We zetten de auto in Gieten en nemen daar in de stromende regen het achtpersoonsbusje naar Borger. In Borger stappen we uit waar we vorige keer ingestapt zijn, op weg naar Exloo. We hadden de hoop dat het in Borger droog zou zijn. Helaas, op weg naar het begin van de etappe en een aantal kilometers daarna lopen we nog in de regen.

Het grootste hunebed van Nederland dat bij het Hunebedcentrum staat, zien we dan ook in de regen. Hij is wel indrukwekkend groot met negen dekstenen. Onderweg komen we er nog meerdere tegen, maar die vallen in het niet bij deze. Ook zien we weer meerdere grafheuvels.

Grootste hunebed van Nederland in Borger

Onderweg naar het Drouwenerzand begint de zon wat meer terrein te winnen en we kunnen zelfs droog onze koffie drinken op een idyllisch gelegen bankje. We hebben uitzicht op de zandverstuiving, bomen die langzaam in blad komen en de heuvels van dit natuurgebied. Het ziet er prachtig uit. Ik kan me voorstellen dat het hier in het weekend een stuk drukker is. En de vele heide zal in augustus voor een paarse zee zorgen.

Drouwenerzand

Verder naar Gasselte passeren we de ijsbaan in de buitenwijken van de plaats. Ook komen we langs pannenkoekenhuis ‘t Maotie. Het is lunchtijd en we hebben wel zin in een pannenkoek. We besluiten hier neer te strijken. Dat blijkt een goede zet. Na een heerlijke pannenkoek krijgen we nog een cappuccino van het huis. Dat doet een wandelaar goed.

Onze Lieve Vrouwekerk Gasselte

Via de opvallende witte Onze-Lieve-Vrouwekerk uit de 13e eeuw verlaten we Gasselte. We komen uit op het ‘ravijn’. Nu een verdiept liggend wandelpad, tot 1947 een spoorlijn van Assen naar Stadskanaal.

Het Ravijn

Met een omtrekkende beweging lopen we naar Gieten. De glooiende velden zijn hier goed te zien. Het pad de Bonnen biedt mooie uitzichten. Het is mooi wonen in deze omgeving. Waar het Hondsrugpad doorgaat naar het noorden, volgen wij de Brink richting centrum, naar onze auto. Ook dit was weer een mooie etappe over de Drentse Hondsrug.

De Bonnen, bij Gieten

Benieuwd naar de andere etappes die ik heb gelopen? Hier vind je mijn wandelbelevingen tot nu toe.

Hondsrugpad etappe 15: Exloo – Borger

Route: Hondsrugpad – Hünenweg
Afstand: 14 km
Start: Bushalte Dennenlaan Exloo
Eind: Parkeerplek centrum Borger

In 2022 wordt het Hondsrugpad verkozen tot winnaar Wandelroute van het jaar. Dit pad is 166 km lang en loopt van Emmen naar Groningen over de glooiende Hondsrug. In 2021 is dit pad samengegaan met de Duitse Hünenweg en vormt nu een langeafstandswandeling van 324 km die start in Osnabrück. Op de gele markering staan naast een gestileerde ‘H’ beide namen vermeld. De Hünenweg dankt zijn naam aan de vele hunebedden langs de route, zowel in Duitsland als in Nederland. Het pad verbindt twee UNESCO Global Geoparken met elkaar: de Hondsrug in Nederland en het Duitse Terra Vita. Geoparken zijn gebieden met een bijzondere geologie. Reden genoeg om dit pad te gaan wandelen. Voor deze wandeling maken we gebruik van het handzame boekje Hünenweg Hondsrugpad (2023) van Idhuna Barelds.

Een paar dagen geleden liepen we onze eerste etappe op het Hondsrugpad. Vandaag wandelen we onze tweede. Het heeft gistermiddag, vannacht en vanochtend flink geregend (code geel), we zijn benieuwd hoe het pad erbij ligt. Vandaag wandelen we een groot deel door het bos, langs heidevelden, langs een kanaal en een stukje over het Mammoetpad.

Een achtpersoonsbusje brengt ons vanuit Borger (waar we de auto hebben geparkeerd) naar Exloo, waar we vorige keer het pad hebben verlaten. We duiken meteen het bos in. De paden zijn bedekt met grote plassen, het ruikt lekker fris en de vogeltjes fluiten naar hartenlust. Heel af en toe komt er een straaltje zon door het wolkendek heen. Na een uurtje strijken we neer op een nat bankje voor koffie. Een heerlijk momentje met alleen de geluiden van de natuur om ons heen; fluitende vogels en druppelende bomen.

Behalve natuur is er op deze etappe ook veel historie te vinden. Net als de vorige keer komen we hunebedden en grafheuvels tegen. Ook is er recentere geschiedenis. Een monument van tien bomen en tien keien in de vorm van een kruis markeren de plek waar in januari 1944 een Amerikaanse bommenwerper neerstortte. De tien bemanningsleden kwamen hierbij om.

Monument neergestorte bommenwerper

Het pad is uitgestorven totdat we bij het Buinerveld komen. Mensen met honden komen van alle kanten. Op mijn GPX-track zie ik dat er een parkeerplaats vlakbij is. Nadat we het heideveld achter ons hebben gelaten, verdwijnen de mensen ook weer. Dat is altijd het fijne van langere afstanden. Je weet dat de grotere groepen mensen zich concentreren rondom parkeerplaatsen en de rust zich na een paar kilometer weer aandient. Over een lange rechte weg lopen we naar Buinen.

Het valt ons op dat het Hondsrugpad tot nu toe niet door het centrum van de dorpen gaat. De route schampte Exloo, Borger ook en van Buinen zien we alleen maar buitenwijken. Wat we wel zien van Buinen is de Buunerbult. Het is een heuvel die vroeger tot de Hondsrug behoorde, totdat water de Hondsrug tussen Buinen en Borger wegspoelde. Bovenop de heuvel staat een winderig bankje waar wij onze lunch nuttigen. We hebben een mooi uitzicht naar alle kanten.

Buunerbult

De laatste kilometers naar Borger gaan over een graspad langs het kanaal Buinen – Schoonoord, tussen 1926 en 1930 aangelegd in verband met werkverschaffing. Vanaf 1966 wordt het kanaal alleen nog gebruikt voor recreatieve scheepvaart. Langs het kanaal maken veldleeuweriken zich los uit het gras en stijgen op met hun kenmerkende gezang. Ooievaars cirkelen boven ons. Reigers staan gebroederlijk naast elkaar. De natuur in het voorjaar, het blijft erg fijn om er doorheen te wandelen.

Kanaal Buinen – Schoonoord

Aan het einde van de etappe worden we opgewacht door twee mammoeten. De indrukwekkende beesten staan gemoedelijk langs het pad. Dichterbij gekomen zien ze er wel wat versleten uit. Wat wil je, ze zijn ook al best wel oud. Ze maken onderdeel uit van het fiets/wandelpad Mammoetpad. Het 800 meter lange pad eindigt in het Hunebedcentrum, waar ook het grootste hunebed van Nederland staat. De etappe eindigt hier ook en wij lopen door naar het centrum van Borger waar onze auto staat.

Mammoeten langs het Mammoetpad

Benieuwd naar de andere etappes die ik heb gelopen? Hier vind je mijn wandelbelevingen tot nu toe.

Hondsrugpad etappe 14: Emmen – Exloo

Route: Hondsrugpad – Hünenweg
Afstand: 19 km
Start: Station Emmen
Eind: Parkeerplek Schoolstraat Exloo

In 2022 wordt het Hondsrugpad verkozen tot winnaar Wandelroute van het jaar. Dit pad is 166 km lang en loopt van Emmen naar Groningen over de glooiende Hondsrug. In 2021 is dit pad samengegaan met de Duitse Hünenweg en vormt nu een langeafstandswandeling van 324 km die start in Osnabrück. Op de gele markering staan naast een gestileerde ‘H’ beide namen vermeld. De Hünenweg dankt zijn naam aan de vele hunebedden langs de route, zowel in Duitsland als in Nederland. Het pad verbindt twee UNESCO Global Geoparken met elkaar: de Hondsrug in Nederland en het Duitse Terra Vita. Geoparken zijn gebieden met een bijzondere geologie. Reden genoeg om dit pad te gaan wandelen. Voor deze wandeling maken we gebruik van het handzame boekje Hünenweg Hondsrugpad (2023) van Idhuna Barelds.

Markering van het Hondsrugpad ben ik al op eerdere wandelingen tegengekomen. De gele bordjes springen wel in het oog. We staan een weekje op een camping in Anderen, een ideale uitvalsbasis om een paar etappes van dit Hondsrugpad te lopen. We beginnen het pad in Emmen en lopen noordwaarts in de richting van Groningen. Vandaag eindigen we in Exloo. De auto zetten we in Exloo in de buurt van de bushalte en we nemen de bus richting Emmen. Eigenlijk is er bij elke etappe van dit pad wel een busverbinding. Heel handig.

Op deze zondagochtend is Emmen enigszins uitgestorven. We lopen door niet bijster interessante buitenwijken naar het Valtherbos. Wat een contrast. Ineens staan we midden in de natuur. Frisgroene lenteblaadjes steken fel af tegen de blauwe lucht en we zien meteen ons eerste hunebed. Er zullen nog vele volgen.

Valtherbos met hunebed

De route loopt een groot deel door dit Valtherbos. In het bos zijn naast hunebedden ook grafheuvels te vinden en een onderduikershol. Meerdere informatieborden doen de geschiedenis uit de doeken van deze onderduikplek uit de Tweede Wereldoorlog. We zien en horen in de verte crossmotoren die met veel lawaai over het fietspad jakkeren. Wat een contrast. Gelukkig slaan ze niet af naar ons bospaadje.

Reconstructie van het onderduikershol in het Valtherbos

We lopen regelmatig gelijk op met het Drenthepad. We komen zelfs een bankje tegen met de naam van dit pad. Ondanks dat we een ander pad lopen, zit dit bankje heerlijk. In het zonnetje drinken we onze koffie uitkijkend over de velden.

Drenthepad-bankje

Richting Odoorn, waar we al eerder de Groene Wissel Odoorn liepen, wandelen we langs bosranden en akkers. Het glooiende landschap van de Hondsrug is hier goed zichtbaar. Na Odoorn vinden we een lunchbankje naast een paar grafheuvels. Een oudere man loopt langs en vertelt dat hij hier iedere dag wandelt. Oorspronkelijk komt hij uit Borger, maar woont al weer vele jaren in Odoorn. Als wij over het Hondsrugpad beginnen, merkt hij op dat het prachtig wandelen is hier, maar al die bordjes met markering zeggen hem niets. “Er komen elke keer weer nieuwe bij, ik let er niet meer op”.

Na de lunch wandelen we met een omweggetje langs een kudde roodbruine koeien en enthousiast mekkerende Drentse heideschapen die op hun gemakje op het pad liggen. Het heideveld Molenveld pikken we ook mee, net als vorige keer bij de Groene Wissel Odoorn. Het glooiende landschap ligt er prachtig bij. Helaas slaat de wandeling alweer snel af richting Exloo.

Molenveld

De laatste kilometers naar Exloo voeren ons nog langs een kleurig bollenveld. Een moeder maakt een fotoreportage van haar dochter en hond. Beiden blijven netjes zitten voor de foto. In Exloo strijken we neer op het terras voor een cappuccino. Nu kan het nog, de voorspellingen voor de komende dagen zijn niet al te best. Laten we nog maar wat zonnestralen meepikken.

Tulpenveld bij Exloo

De etappe was de moeite waard. Na een paar niet heel spannende kilometers om Emmen uit te komen, is de rest van de etappe erg mooi. Er is veel afwisseling in natuur en je loopt voornamelijk op onverharde paden. De markering is erg goed. Je kunt deze etappe prima zonder een boekje of GPX-track lopen.

Benieuwd naar de andere etappes die ik heb gelopen? Hier vind je mijn wandelbelevingen tot nu toe.

Groene Wissel Anloo: Drentse historie

Route: Groene Wissel Anloo: Anlooërdiepje en Landgoed Ter Borgh
Afstand: 10 km
Start: Parkeerplek Anloo
Eind: Parkeerplek Anloo

Jaren geleden liepen we de Groene Wissel Anloo. Met tien kilometer een mooi kort rondje voordat we op een verjaardag daar in de buurt verwacht werden. Deze week zijn we neergestreken op een camping in Anderen. Na het opzetten van de tenttrailer is deze korte Groene Wissel op een steenworp afstand de ideale start van een wandelweek.

Om eerlijk te zijn, ik herkende weinig meer van de wandeling. We liepen hem vijf jaar geleden, begin februari. Dan ziet de natuur er heel anders uit. Des te leuker om zo’n wandeling dan nog eens te doen. De Wissel begint in het pittoreske Anloo, een brinkdorp met de bijzondere Magnuskerk met trapgevel en er tegenover een terras. Dat laatste bewaren we voor later.

Magnuskerk Anloo

We wandelen over een rustig pad waar we de eerste veldleeuweriken van dit jaar zien opstijgen met hun typerende gezang. We zijn op weg naar landgoed Ter Borgh. Over bospaden tussen de uitbundig bloeiende bosanemonen en grote muur is de lente goed zichtbaar. Bomen hebben frisgroen blad of staan op het punt dat te krijgen. Ondanks de sluierwolken doet de zon haar best om door te breken en verlicht dan al dat lentegroen.

Het bos wordt afgewisseld met een heideveld met Drentse heideschapen en vennetjes. Drentser kan bijna niet. We zijn zeker niet de enige op deze zonnige zaterdagmiddag, we komen zelfs hele groepen wandelaars tegen. Ik geef ze geen ongelijk, het is heerlijk wandelweer.

We wandelen langs een onderduikershol uit de Tweede Wereldoorlog. Dertien stenen markeren de plek van het hol en de dertien verzetsmensen die omgebracht zijn. Ook zien we grafheuvels en een hunebed. Ik bespeur hier een thema. Zeker als we hierna nog langs een urnenveld komen. Het moet gezegd worden, het urnenveld ligt er mooi bij.

Links in de verte achter het monument de dertien stenen, rechtsboven het hunebed, rechtsonder het urnenveld

Naast het urnenveld is een pinetum. Vijfhonderd verschillende soorten coniferen zijn hier bijeengebracht. Het Anlooërdiepje volgt. Althans, als je goed kijkt zie je in de verte waar het stroompje zou moeten lopen. Helaas loopt de Wissel er niet langs. Wij willen het diepje toch wel aanschouwen en lopen een klein paadje in, dat naar het stroompje leidt. Het smalle beekje is met recht een diepJE.

Anlooërdiepje

Hierna volgt Anloo alweer snel. Op het terras van de Koningsherberg drinken we een cappuccino met een wafel met warme kersen. Met deze wandeling in het mooie gebied rondom Anloo en dit mooie weer is deze wandelvakantie goed begonnen.

Benieuwd naar de andere Groene Wissels die ik heb gelopen? Je vindt ze hier.

Roots Langste natuurpad van Nederland etappe 6: Rolde – Papenvoort

Route: Het langste natuurpad van Nederland (Roots)
Afstand: 14 km
Start: Bushalte Rolde Kerkbrink
Eind: Bushalte Borger Stroetendijk

Lente

In maart 2023 begin ik aan een nieuwe route waarvan ik het boekje al een paar jaar in de kast heb staan: het Langste natuurpad van Nederland van Roots. Over onverharde paden en trage wegen loopt de ongemarkeerde route van Delfzijl naar Goirle. In 456 km doet het pad vele natuurgebieden aan en zie je hoe gevarieerd Nederland is.

Kerk Rolde

De meteorologische lente is twee dagen oud als ik mijn auto parkeer bij de bushalte Stroetendijk bij Papenvoort (Borger) om de bus naar Rolde te pakken. Het belooft een prachtige lentedag te worden en het werd weer eens tijd voor het Langste natuurpad van Roots. September vorig jaar liep ik voor het laatst over dit pad, toen etappe 8 en 9 van Hooghalen naar Dwingelderveld. Ook etappe 5 en 7 heb ik reeds gelopen. Etappe 6 stond nog open. Een mooie etappe voor vandaag

Op de Kerkbrink in Rolde stap ik uit en loop naar het begin van de etappe. Daar, bij camping de Weijert, heb ik eerder gestaan. Zowel het Pieterpad als het Jacobspad lopen hier langs. Met het Pieterpad liep ik hier in 2018. Ik maak een foto van hetzelfde paaltje. In zes jaar tijd is er nu markering van het wandelnetwerk bijgekomen. Dat was er toen nog niet. Bestond het toen al wel?

2024

2018

Ik loop ten noorden van Rolde richting Anderen. Onderweg ligt de kerk van Rolde er mooi bij in de ochtendzon. Ook de twee hunebedden die ik tegenkom, worden uitbundig beschenen. De zandweg kruist het Rolderdiep. Ik had van tevoren mijn twijfels of het pad hier beloopbaar was i.v.m. het vele water overal. Het is geen enkel probleem. Het diepje stroomt keurig tussen zijn oevers.

Rolderdiep

Voor mij loopt een andere wandelaar. Vanuit de verte kan ik niet zien of het een man of een vrouw is. Hij of zij lijkt in ieder geval een grote rugzak te dragen. Als de wandelaar pauzeert op een bankje en ik passeer, blijkt het een vrouw. We groeten elkaar en kijken naar elkaars boekjes. Zij loopt het Pieterpad. We wensen elkaar een prettige wandeling en ik vervolg mijn weg.

Als het Pieterpad en het natuurpad uit elkaar gaan, vind ook ik een bankje. Met uitzicht over de velden drink ik mijn koffie. Wat heerlijk om met een zonnetje weer buiten te kunnen zitten. Dat heb ik wel gemist.

Ik vervolg het pad over fietspaden, door bossen en langs bosranden. De vogels fluiten naar hartenlust, af en toe kom ik een mountainbiker tegen, verder is het stil. Totdat ik de wit-rode markering weer zie. En met de markering de nodige wandelaars. Eerst denk ik dat het wellicht een andere LAW is. Loopt het Pieterpad niet een andere route? Maar de boekjes in de handen van de wandelaars nemen snel de twijfels weg. Ik loop weer gelijk op met het pad der paden.

En het is best wel druk. Ik kom veel wandelaars tegen, Pieterpadders, hondenuitlaters en anderszins. Wat wil je ook met dit weer. Een paar kilometer voor het einde zoek ik een bankje om mijn brood te eten. In de auto je lunch nuttigen na de nodige kilometers in de natuur vind ik altijd wat teleurstellend. Het enige bankje dat ik zie, staat in het water. Geleund tegen een grote steen, pak ik maar mijn brood erbij. Beter dat dan niets.

Hier en daar is het nog wel nat

Dat hoor ik achter me een stem. “Mmm, ik was zo toe aan een bankje en dan staat het in het water!” Het blijkt de wandelaarster te zijn die ik bij Anderen inhaalde. Ik bied haar nog de steen aan, maar ze wil echt even zitten. Met gezwinde pas waagt ze zich op het modderige pad dat voor haar ligt. Ik blijf nog even leunen met mijn broodje, totdat ik ook de laatste kilometers aanvang. Al met al een mooie 14 kilometer (door mijn alternatieve start- en eindpunt loop ik een kilometer meer dan de oorspronkelijke 13). Begin juni heb ik weer afgesproken met mijn (oud-)collega om vanaf Dwingelderveld verder te lopen naar het zuiden over dit natuurpad. Ik heb er zin in!

Benieuwd naar de andere etappes van het Langste natuurpad van Nederland? Hier vind je de verhalen over de etappes tot nu toe.

Trage Tocht Oude Willem: herfstkleuren en paddenstoelen

Route: Trage Tocht Oude Willem: Aekingerveld, Prinsenbos en Dieverveld
Afstand: 16 km
Start: parkeerplaats Ganzenpoel, Waterseveld 8438 Wateren
Eind: parkeerplaats Ganzenpoel, Waterseveld 8438 Wateren

Na dagen van regen en ronduit onstuimig herfstweer geeft Weeronline aan dat het deze zaterdagochtend droog is. Dat laten we ons geen twee keer zeggen. We vertrekken vroeg om voor het regenfront, dat begin van de middag over Nederland trekt, klaar te zijn. De bestemming is het Drents-Friese Wold waar, naar we vermoeden, de herfstkleuren nu overvloedig aanwezig zijn. Ons vermoeden blijkt juist. Een zonnetje laat de boel nog eens extra ‘shinen’.

Niet alleen staan er felgele en oranje gekleurde bomen op ons te wachten, ook zijn de paddenstoelen in groten getale aanwezig. Inktzwammen, parasolzwammen, het koraalzwammetje, we komen ze allemaal tegen. We zien zelfs bekertjesmos, altijd bijzonder.

We maken een grote ronde door het bosgebied en lopen een stuk op de grens van Friesland en Drenthe. Brede bospaden worden afgewisseld door smalle single tracks overgroeid door heide. We komen langs vele vennetjes, over heidevelden en af en toe pikken we een mountainbikepad mee. De mountainbikers zijn ook al vroeg op pad. We komen er heel wat tegen. Dat kun je van de wandelaars niet zeggen. In de 16 kilometer die we hebben gelopen, zijn we er een schamele vier tegengekomen. En dit waren ook nog eens ‘echte’ wandelaars, geen hondenuitlaters. Dat gebeurt niet vaak.

Een grenspaal markeert de grens van Friesland en Drenthe

Je kunt dus wel zeggen, dat dit een rustig wandelgebied is. Ik vermoed dat dat zeven kilometer verderop heel anders is. Bij de toeristische trekpleister Appelscha zal het op een zonnige ochtend als deze een stuk drukker zijn.

Je ziet dat in dit gebied veel aan natuurbeheer wordt gedaan. Hele stukken zijn kaal, de bomen zijn allemaal omgezaagd en weggevoerd om meer diversiteit te creëren. In andere delen liggen bomen, die vele jaren geleden zijn omgevallen, nog op de plek waar ze terecht zijn gekomen. Soms is dat over een pad. Paddenstoelen bevolken hun stammen. Ik sluit niet uit dat een aantal van de vele verspreid liggende takken een gevolg zijn van storm Ciarán, die afgelopen week over Nederland raasde.

De route kent leuke paadjes

De route is veelal onverhard. Af en toe zit er een verhard stukje bij zoals het beleeffietspad, dat onder andere langs een uitkijkheuvel loopt. Op die heuvel staat een perfect koffiedrinkbankje. Naast meerdere kunstzinnig vormgegeven insectenhotelletjes drinken we onze koffie met uitzicht over het gebied, waar in de 19e eeuw de herder Oude Willem zijn schapen liet grazen. In de eerste helft van de 20ste eeuw heeft de ontginningsmaatschappij die dit gebied heeft ontgonnen die naam overgenomen: ‘Het oude Willemsveld’. Het huidige buurtschap Oude Willem is hiernaar vernoemd.

Insectenhotelletjes op de hoek van het bankje

Onderweg komen we nog een aantal herinneringen tegen aan de Tweede Wereldoorlog. Een steen markeert de plek waar een Canadese bommenwerper is neergestort. Een simpel wit kruis ergens diep in het bos staat daar waar in april 1945, vlak voor het einde van de oorlog, drie gevangenen zijn gefusilleerd.

Het was heerlijk om weer eens bij droog weer en zelfs af en toe wat zon in de natuur te wandelen. Het Drents-Friese Wold blijft een prachtig gebied. Ook in andere jaargetijden is het hier mooi. Als je goed uitkient waar je wandelt, heb je grote kans dat je de natuur voor je zelf hebt.

Benieuwd naar de andere Trage Tochten die ik heb gelopen? Je vindt ze hier.

Roots Langste natuurpad van Nederland etappe 8 en 9: Hooghalen – Dwingelderveld

Route: Het langste natuurpad van Nederland (Roots)
Afstand: 22 km
Start: Parkeerplaats sportvelden Hooghalen
Eind: Parkeerplaats Oude Postweg Spier

Dwingelderveld

In maart 2023 begin ik aan een nieuwe route waarvan ik het boekje al een paar jaar in de kast heb staan: het Langste natuurpad van Nederland van Roots. Over onverharde paden en trage wegen loopt de ongemarkeerde route van Delfzijl naar Goirle. In 456 km doet het pad vele natuurgebieden aan en zie je hoe gevarieerd Nederland is.

Met een collega wandel ik mijn derde etappe van het Langste natuurpad van Nederland. Dat dit eigenlijk etappes 8 en 9 zijn (volgens het boekje) zijn details. Er wacht ons een zonnige etappe vol natuurschoon, gezellige gesprekken, schimmige legendes en een complete motorclub.

Brunstinger Plassen

We parkeren de ene auto op de parkeerplaats bij de Boslounge in Spier en de andere bij de sportvelden in Hooghalen. Vanuit hier gaan we op weg naar het eerste uitgestrekte heideveld van vandaag: het Hijkerveld. Hier zijn nog altijd eeuwenoude sporen van menselijke activiteiten terug te vinden zoals grafheuvels, karrensporen en een celtic field (akkertjes omringd door wallen). We denken deze laatste te zien, maar zeker weten doen we het niet.

Hijkerveld

Ik liep hier eerder, in juni 2022, met een Knapzakroute. Toen werd ik begeleid door koren van veldleeuweriken. Er is nu bijna geen vogel te horen. De meesten zijn al weer doorgetrokken naar andere oorden.

Bij het Oranjekanaal lezen we over de raadselachtige verdwijning van de Annigje II, een turfschip dat hier zo’n 150 jaar geleden voer. Haar schipper Kwaoie Eggie maakte samen met zijn bemanning de vaart onveilig. Als ware piraten overvielen zij andere schepen. Zoals dat gaat in legendes overwint het goede en wordt Kwaoie Eggie compleet met schip opgetild door een windhoos, gestuurd door hogerhand, en verdwijnt spoorloos. Het scheepsroer wordt later teruggevonden in Beilen en ligt als bewijs naast het bord met dit relaas. En er is nog meer. Op mistige avonden zien omwonenden de schim van een stuurloos zeilschip boven het water zweven en horen hartverscheurend gejammer.

Het scheeproer

Gelukkig is het geen mistige avond als wij hier langs lopen. We wandelen verder over het Zuid Hijkerzand langs uitgebloeide heide en vennetjes. Tweemaal klimmen we legitiem over een hek. Na de Brunstinger Plassen en een idyllisch gelegen kleine camping (De Vennen), pauzeren we op een bankje in de zon. We nemen een lange pauze zodat natte schoenen en sokken goed kunnen drogen. Die Gore-Tex van onze schoenen is niet meer wat het geweest is.

Verderop is een contactlenzenpraktijk, aan een plattelandsweggetje. Twee parkeerplaatsen zijn gereserveerd voor contactlenzen. “Daar kun je heel wat lenzen kwijt!” merkt mijn collega op. En oké, ook twee auto’s…

Na de Beilervaart lopen we door bomensingels met af en toe flinke paddenstoelen en een open landschap naar het laatste natuurgebied van deze wandeling: het Dwingelderveld. Het is te ver om het hele veld over te steken. Door bossen, langs moerasgebiedjes, vennetjes en over vlonderpaden doorkruisen we het noordelijke gedeelte. Vlak voor het einde van etappe 9 slaan we af naar de parkeerplaats bij de Boslounge Spier waar we vanmorgen de eerste auto hebben gezet.

Zwavelzwam

Dwingelderveld

We zijn er niet de enige. Op deze zonnige zondagmiddag zijn bijna alle picknickbankjes bezet. De muffins zijn uitverkocht maar gelukkig is er nog wel koffie (en thee). Zittend aan een gedeeld picknickbankje zien we een complete motorclub aan komen rijden. Er komt geen eind aan. En ze parkeren allemaal op de parkeerplaats waar onze auto staat. Als elke motor geparkeerd is, zoeken wij onze auto op. Wat was het een mooie wandeling. Minder onverharde paden dan vorige keer, maar de slingerende geasfalteerde fietspaden deden niks af aan het natuurpad-gevoel.

Benieuwd naar de andere etappes van het Langste natuurpad van Nederland? Hier vind je de verhalen over de etappes tot nu toe.

Knapzakroute Westervelde – Norg

Route: Knapzakroute Westervelde – Norg K27
Afstand: 17 km
Start: Parkeerplaats bij hunebed D2, Hunebedweg Westervelde
Eind: Parkeerplaats bij hunebed D2, Hunebedweg Westervelde

Zoals Gelderland en Utrecht de Klompenpaden hebben, heeft Drenthe de Knapzakroutes. Dit zijn niet-gemarkeerde lokale rondwandelingen van gemiddeld 15 kilometer lang in heel Drenthe die vaak door minimaal één dorp komen. De eerste route stamt al uit 1984 en sindsdien zijn er heel wat gemaakt. Op dit moment zijn er zo’n 65 actueel. De routebeschrijvingen en uitgebreide cultuurhistorische informatie vond je tot 2021 in de gidsjes van de routes. Sinds het voorjaar van 2020 zijn steeds meer routes digitaal te downloaden op knapzakroutes.nl.

De tweede Knapzakroute van dit jaar brengt me naar Norg en de twee buurtschappen Zuidvelde en Westervelde die al vanaf de Middeleeuwen bestaan. Ik loop over vrijwel alleen onverharde wegen door bos, langs bosranden, door weidse natuurgebieden en langs akkers. Kortom een zeer afwisselende tocht. Ik tref het met het weer. Dit weekend, half september, is het nog prachtig zomerweer.

Ik zet mijn auto niet op de parkeerplaats van café-restaurant Norgerhout, zoals de routebeschrijving aangeeft. Ik wil niet een plek bezet houden voor gasten van de horecagelegenheid en niet elk restaurant is er van gediend. Bij Westervelde is een mooie parkeerplek aan de route waar ik, als ik er om 8 uur ‘s morgens parkeer, ook nog een prachtig plaatje voorgeschoteld krijg. Het hunebed D2 ertegenover wordt uitgelicht door de laagstaande zon. Eromheen hangt nog wat nevel. Lange schaduwen vallen over het grasveld .

Hunebed D2 Westervelde tegenover de parkeerplaats

Ik loop de route tegen de klok in en wandel vanaf de parkeerplaats meteen de natuur in. Via karrensporen, smalle paadjes en akkerranden loop ik naar Norg. Op de velden torenen de maisplanten ver boven mij uit. Nieuwsgierige koeien rennen enthousiast met mij mee en poseren voor een foto.

In Norg zijn mensen al druk bezig allerhande zaken op te bouwen, hekken staan klaar om straten af te sluiten. Ik weet niet wat er staat te gebeuren, maar ik zal het niet meemaken. Na een blik op de Middeleeuwse kerk laat ik al snel het dorp met zijn oude typische Drentse boerderijen achter me.

Kerk Norg

Over paadjes langs maisvelden loop ik door het Norger esdorpenlandschap richting Zuidvelde. Onderweg kom ik een monument tegen voor tien verzetsmensen die op deze plek zijn doodgeschoten, een paar dagen voor de bevrijding. Tijdens mijn wandelingen kom ik veel van dit soort monumenten tegen. Het doet je altijd even stilstaan bij zo’n plek die nu, bijna 80 jaar later, in niets verschilt van het bos eromheen.

In Zuidvelde loop ik via de brink naar het Tonckensbos. Oude boerderijen en schuurtjes op de brink werpen je zo een paar honderd jaar terug in de tijd. Van nog veel langer geleden zijn de veertig grafheuvels die in het Tonckensbos liggen. Ze stammen uit de IJzertijd. Zo’n grafheuvel werd opgeworpen op een plek waar een dode gecremeerd werd. Op een bankje onder een eik (zonder eikenprocessierupsen) drink ik mijn koffie. Ik laat de stilte van het bos op mij inwerken.

De brink in Zuidvelde

De route loopt onder Westervelde door naar de voormalige hooilanden waar de boeren via dijkjes kwamen. Ik loop over zo’n dijk, de Broekdijk, en kom ik in een gebied terecht waar ik eerder ben geweest: het dal van het riviertje de Slokkert. Ik liep hier in november 2021 vanuit Veenhuizen. Het gebied was toen aanmerkelijk natter dan nu. We moesten moeite doen om vooruit te komen door de modder. Nu zijn de paden prima te belopen. Ik herken de dode boom, die ik toen ook op de foto zette. De dreigende lucht erachter gaf toen de foto meer cachet dat de strakblauwe lucht nu.

Dode boom in het Slokkertdal

Na de Slokkert te hebben overgestoken, loop ik in een paar kilometer terug naar Westervelde en mijn auto. Tijdens deze wandeling duikt regelmatig de markering van het Drenthepad op. Ook hier in Westervelde. Enig verschil met eerder deze ochtend is dat ik nu ook veel meer wandelaars zie. Het lijkt wel alsof ze rond lunchtijd samenkomen in Westervelde. Ik ben benieuwd waar hun etappe heengaat. De stukken die ik vandaag gezien heb, waren in ieder geval erg mooi. Deze Knapzakroute heeft wederom een prachtig stukje Drenthe laten zien. Een aanrader.

Slokkert

Benieuwd naar de andere Knapzakroutes die ik gelopen heb? Je vindt ze hier.

Trage Tocht Diever: glooiende bossen en heide

Route: Trage Tocht Diever: Dieverzand, Hoekenbrink en Berkenheuvel
Afstand: 15 km
Start: Parkeerplaats tegenover Tourist InfoPoint Bosweg 2 Diever
Eind: Parkeerplaats tegenover Tourist InfoPoint Bosweg 2 Diever

Hoekenbrink

De heide bloeit. Op de socials zie ik de meest mooie foto`s voorbij komen van paarse zeeën onder een blauwe lucht. Op zoek naar een rondwandeling met heidevelden kwam ik bij de Trage Tocht Diever uit. Vijftien kilometer door bos en – juist – de route doet ook een heideveld aan.

De auto zetten we aan de rand van Diever bij het informatiecentrum waar op borden staat dat ze de lekkerste appeltaart van Drenthe hebben. Dat is wel een manier om bezoekers te trekken. Wij gaan eerst maar eens aan de wandel.

We lopen het rondje met de klok mee. Aanvankelijk langs de bosrand met uitzicht op de kerktoren van Diever en bloeiende aardappelvelden. Al snel duikt de route het bos in, een opmaat voor een groot deel van deze Trage Tocht.

Uitzicht op Diever

Over kleine en wat grotere paden doorkruisen we de bossen bij Diever richting het Drents-Friese Wold. Zonlicht valt mooi door de bladeren heen, de bodem is bedekt met allerhande mossen en heide. Paddenstoelen zijn al opvallend veel aanwezig. De afgelopen natte weken hebben hun werk gedaan.

Halverwege de route komen we bij het heideveld Hoekenbrink. Het is er, net als op de hele route, niet druk. We passeren enkele hondenuitlaters. De heide bloeit maar nog niet uitbundig, misschien zijn we net een weekje te vroeg. Desalniettemin lopen we door een prachtig glooiend landschap. Bovenaan een stuifzandgebiedje staat een bankje, de enige die we op dit veld kunnen vinden. We maken er dankbaar gebruik van voor de koffie. Donkere wolken trekken over, naar het blijft droog.

Hoekenbrink

De tweede helft van de route gaat ook grotendeels door een glooiend bos. Enige verschil is dat we hier naast hondenuitlaters ook mountainbikers tegenkomen. Gelukkig komen ze ons tegemoet, zodat we ze zien aankomen. Het zijn er niet veel op deze doordeweekse dag, maar ik kan me voorstellen dat het hier op een mooie zondag een stuk drukker is. Elke MTB-er groet ons overigens vriendelijk en houdt waar nodig zijn snelheid in.

Na een hunebed waarop druk wordt geklommen door enkele gezinnen, komt Diever weer in zicht. En de lekkerste appeltaart van Drenthe. Uiteraard nemen we de proef op de som. De appeltaart is lekker, maar niet uitzonderlijk. Ik heb wel eens lekkerder appeltaart gehad. Of dat ook in Drenthe was, is nog wel even de vraag.

De Trage Tocht Diever is een bos- en heideveld rondwandeling van bijna 16 km. Als je op zoek bent naar een grotendeels rustige boswandeling raad ik je hem zeker aan. Ikzelf had me ingesteld op iets meer variatie, met de etappe Zuidlaren – Rolde van het Langste natuurpad van Nederland nog in mijn achterhoofd van een paar weken geleden.

Benieuwd naar de andere Trage Tochten die ik heb gelopen? Je vindt ze hier.