Trage Tocht Glimmen: Drenthe maar dan in Groningen

On 16 februari 2024 door Door SuzanneinWandelen1 reactie

Route: Trage Tocht Glimmen: Quintusbos, Onner Esch en Appèlbergen
Afstand: 14 km (wij liepen er 16)
Start: Parkeerplaats sportvelden Markeweg Glimmen
Eind: Parkeerplaats sportvelden Markeweg Glimmen

Glimmen is een dorp in Groningen, vlak bij de Drentse grens. Ik ken het van het Pieterpad. In 2019 liep ik in dit gebied van Groningen naar Zuidlaren. De Trage Tocht die er loopt, klinkt veelbelovend. En dat is hij ook. De wandeling maakt een rondje om Glimmen met aan de oostelijke kant een lus die net Onnen aanraakt. We lopen over bospaden, langs glooiende akkers (de Onner Esch), een pingoruïne, een moerasgebied en door een voormalig militair oefenterrein (Appèlbergen). Veel variatie dus.

Zoals het een Trage Tocht betaamt, lopen we veelal onverhard. De hoge waterdichte wandelschoenen die ik aan had, waren geen overbodige luxe. Veel stukken zijn modderig. Vaak is het goed te doen maar soms moet je halsbrekende toeren uithalen om met droge voeten de overkant te halen. Een schone broek is een illusie. Op het laatst, in het Quintusbos, stoten we nog geen kilometer voor het einde op een meertje. Daar onder dat water loopt het pad. We zien geen mogelijkheid om zonder natte voeten verder te komen. We draaien om en lopen hiermee twee kilometer meer. We zeiden nog tegen elkaar ‘wat is het lekker rustig op dit pad’.

Op een bankje met uitzicht op het Grote Veen drinken we onze koffie. Hondenuitlaters zien onze gele bekers en zeggen ‘Wat een goed idee!’ en ‘Wat hebben jullie een mooi plekje uitgekozen!’. Dat vinden we zelf ook. Vlak voor het bankje begint het water van het moerasgebied. Ik kan me voorstellen dat het bankje zelf een tijdje terug nog ín het water stond. In het gebied van het Grote Veen zijn mensen in de weer met snoeischaren. Rugzakken hangen aan bomen, jassen hangen er naast. Zouden ze, net als op heidevelden, de kleine boompjes rooien?

Het waterige zonnetje waarmee we de wandeling beginnen, maakt na een kilometer of acht plaats voor grijze luchten en wind. Buienradar laat een regengebied zien dat steeds dichterbij komt. Bij Paviljoen Appelbergen maken we de keuze om door te lopen naar de volgende horecagelegenheid Brasserie de Kastanjehoeve. We bereiken de brasserie net voor de regen losbarst en wachten daar al lunchend de regen af. Geen verkeerde pauzeplek.

Rondom Glimmen zien we veel groene initiatieven. We lopen langs een voedselbos en ook langs graslanden die eigendom zijn van Land van Ons. Dit burgercollectief koopt als coöperatie landbouwgrond om daar de biodiversiteit en het landschap te herstellen. Naast deze initiatieven vallen ons de velden met vele boompjes op, die in lange rechte rijen dicht op elkaar geplant zijn. Ook nog te planten exemplaren liggen klaar. Bomen van een uitgestrekte kwekerij?

Door Glimmen lopen we langs grote huizen weer terug naar de auto. Wat een mooi gebied is dit. Het is Groningen, maar het lijkt wel Drenthe hier. We komen zelfs markering tegen van het Drenthepad. Het was weer een mooi rondje.

Benieuwd naar de andere Trage Tochten die ik heb gelopen? Je vindt ze hier.

Groene Wissel Marum: drie bergen en een witte non

On 10 januari 2024 door Door SuzanneinWandelen1 reactie

Route: Groene Wissel Marum: Groninger Westerkwartier, route 1
Afstand: 18 km
Start: Parkeerplek Nachtegaalstraat Marum
Eind: Parkeerplek Nachtegaalstraat Marum

Het vriest al een paar dagen en vandaag belooft het een prachtige winterdag te worden. We zijn allebei vrij en besluiten de Groene Wissel Marum te lopen. De routeomschrijving belooft sereen coulisselandschap, bossen, heide en een kerkenpad. We schatten in dat de (ongetwijfeld) natte en modderige stukken nu stijf bevroren zijn en dus prima toegankelijk. Dat blijkt inderdaad het geval.

Een Groene Wissel start altijd bij een punt waar je met openbaar vervoer kunt komen. In dit geval is dat een P+R aan de A7. Het laatste stuk van de rondwandeling is een heen-en-weertje om weer bij de bus te komen. Wij zijn met de auto en slaan dit laatste stuk over, dat niet door bijster interessant gebied gaat. Hierdoor is de route die wij lopen een kilometer korter.

We wandelen de eerste paar kilometer door Marum zelf. De huizen worden steeds groter naarmate we dichter bij het buitengebied komen. Met het bord ‘einde Marum’ zien we ook meteen het Haarsterbos en het groene gebied eromheen. Twee reeën dwalen in de verte door het gras.

Op een informatiebord wordt de markering met het witte kruis op de blauwe achtergrond uitgelegd, die ons al opviel. Dit is het Witte Nonnenpad van 12 kilometer, dat hier loopt. Het blijkt grotendeels gelijk op te lopen met deze Groene Wissel. Tijdens een groot deel van de route zien we het witte kruis opduiken. Het pad vertelt het verhaal van de gedwarsboomde liefde van een non voor een Spaanse soldaat, tijdens de Tachtigjarige Oorlog. De non kwam uit het klooster Tribus Montibus, de drie bergen, nu bekend als Trimunt.

We kronkelen door een rustig en zonnig Haarsterbos en komen een enkele hondenuitlater tegen. De A7 is niet ver weg en duidelijk te horen en te zien. Over een rustig plattelandsweggetje kruisen we de snelweg en duiken aan de andere kant het bosgebied Trimunt in, genoemd naar het klooster van de witte non. De grote plassen die de paden bedekken, zijn allemaal bevroren.

Op weg naar de A7, die je in de verte ziet

Na Trimunt volgt de Jilt Dijksheide, een heidegebied met een pingoruïne en een grote plas. De pingoruïne ligt er prachtig bij in het lage winterzonnetje. De zandpaden leiden ons langs de rand van het natuurgebied naar de grote plas, waar we mensen zien schaatsen. Dat hadden we niet verwacht, na slechts een paar dagen vorst. Het ijs zingt als er een paar schaatsers voorbij komen. Wat een mooi gezicht.

Over een dijkje met aan weerszijden ijs lopen we deels om de plas heen. We blijven regelmatig even staan om van het uitzicht te genieten. Maar dan moeten we toch echt dit heidegebied verlaten. Over fietspaden en kleine weggetjes gaat de wandeling richting de A7.

We maken een flinke lus over een schelpenpad door de weilanden. We zien de A7 met de omgekeerde vlaggen erlangs goed liggen. Ik rij hier regelmatig met de auto, maar wist niet dat hier een wandelpad liep. Een monument herinnert aan de plek waar in 1944 vijf mannen werden gefusilleerd vanwege een aanslag op de stoomtram.

Na de A7 lopen we Marum weer in. We komen langs een oud kerkje uit de 12e eeuw waar het Witte Nonnenpad begint. Het lijkt me leuk om dit pad nog eens te wandelen in een ander jaargetijde. Langs de melkfabriek en deels over een oud kerkenpad achter een woonwijk langs, maken we het wandelrondje compleet.

De wandeling loopt enkele kilometers door Marum zelf, waarschijnlijk vanwege het OV, maar het buitengebied maakt voor mij de wandeling echt de moeite waard. Ik liep al eens eerder in het Westerkwartier met de Groene Wissel Niebert. Het was toen voorjaar en ook toen was ik onder de indruk van dit gebied. Je zou het niet zeggen als je over de A7 rijdt, maar er ligt veel moois verscholen enkele kilometers verderop.

Benieuwd naar de andere Groene Wissels die ik heb gelopen? Je vindt ze hier.

2022 | Terugblik op mijn wandeljaar

On 31 december 202226 december 2022 door Door SuzanneinWandelen2 reacties

Ook in 2022 heb ik veel delen van Nederland al wandelend gezien. Naast de rondwandelingen op Klompenpaden, Groene Wissels, Trage Tochten en Knapzakroutes, liep ik weer eens een wandeling uit een wandelboekje van Gegarandeerd Onregelmatig, rondde een Streekpad af, begon een nieuwe LAW en een bijzonder lange afstandspad langs een Fries riviertje en liep verder op de resterende LAW’s en Streekpaden waaraan ik al eerder was begonnen. Lees hieronder alles over mijn wandeljaar.

Streekpad en wandelnetwerkpad

Noardlike Fryske Wâlden Streekpad aan de Leien

Eind vorig jaar schreef ik dat ik het Noardlike Fryske Wâlden Streekpad wellicht zou uitlopen dit jaar. Dat is gelukt. Met een lange pauze vanwege het broedseizoen hebben we in oktober de laatste etappe van dit mooie pad gewandeld.

Ook zijn we dit jaar begonnen met het Koningspad XL dat het Friese riviertje het Koningsdiep volgt. We hebben er inmiddels negen etappes op zitten. Voor dit pad volg je de markering van het wandelnetwerk. Het voert ons door allerlei ons onbekende streken van Friesland. Het boekje staat boordevol informatie over de geschiedenis en de omgeving waardoor je op een andere manier om je heen kijkt. De etappes zijn niet allemaal even mooi en gaan vaak over verharde paden.

LAW’s

Met het Pionierspad hebben we dit jaar drie etappes afgetikt en zijn nu in Zeewolde aangekomen. Met nog drie etappes te gaan tot aan het eindpunt Muiden moeten we dit pad in 2023 toch wel af kunnen ronden. Waarschijnlijk in een wandelweekend zoals we dit jaar deden.

Met het Marskramerpad zijn we weer een stukje dichter bij Scheveningen gekomen. In augustus wandelden een vriendin en ik in twee etappes vanaf de Veluwe de Gelderse Vallei in. In 2023 komt Amersfoort in zicht en wie weet wat nog meer.

Van het wandelen over het Pieterpad is het dit jaar niet gekomen. De etappes lagen te ver weg om een dagje te gaan en er waren meer LAW’s die in een wandelweekend gelopen moesten worden. Wellicht dat het er volgend jaar van komt.

Wel startten we een nieuwe LAW: het Friese Woudenpad van Steenwijk naar Lauwersoog. Er zitten inmiddels vier etappes op en we hebben al in drie provincies gewandeld. Het bevalt goed tot nu toe.

Rondwandelingen

Ook dit jaar heb ik weer veel rondwandelingen gemaakt en beschreven. Zo liep ik in april in de zuidwesthoek van Friesland rond de Aldegeaster Brekken een verrassend knooppuntenrondje met als bonus een rondleiding door een oude spinnenkopmolen.

Met vier Klompenpaden maakte ik in 2022 o.a. een trip down memory lane in het buitengebied van een winters Zeist. Ook van de Drentse Knapzakroutes liep ik er vier. De laatste in november sprong er toch wel uit. De omgeving van Gasteren is prachtig, zeker met het prachtige weer dat er we bij hadden. Een goede tip van een collega.

Ook de Trage Tochten ontbraken dit jaar niet. Vijf liep ik er, in Drenthe en Friesland. De Tocht van Nijeberkoop maakte indruk door de zonsopgang op de Delleboersterheide in Zuidoost Friesland. De Trage Tocht Eastermar liep ik onder warme zomerse omstandigheden en was ook zeer de moeite waard.

Met negen Groene Wissels deed ik de provincies Friesland, Groningen, Drenthe, Utrecht en Gelderland aan. De Wissels in Uffelte en Niebert sprongen er toch wel uit met in Uffelte Zweeds-Drentse taferelen en in Niebert een van eerste lentewandelingen met bloeiende stinzenplanten en een eeuwenoud pad.

Stinzenplanten op de Groene Wissel Niebert

Kortom, het was wederom een mooi en afwisselend wandeljaar. Ik hoop dit in 2023 voort te zetten. Het nieuwe Nivonpad het Stellingenpad staat in ieder geval op de planning. In 260 kilometer loopt het pad door de Stellingwerven in Zuidoost Friesland en doet ook nog de Wieden in Overijssel en de Drentse dorpen van de Maatschappij van Weldadigheid aan. Zoals altijd blijkt er nog veel te ontdekken in Nederland.

Wat was jouw mooiste wandeling van 2023?

Groene Wissel Doezum: langs een nectarkroeg en over een blotevoetenpad

On 21 december 2022 door Door SuzanneinWandelenEen reactie plaatsen

Route: Groene Wissel Doezum: Groninger Westerkwartier, route 4
Afstand: 15 km
Start: Parkeerplek bij de kerk Doezum
Eind: Parkeerplek bij de kerk Doezum

Er is zon voorspeld voor vandaag door Weeronline en met de zonnige winterdagen van afgelopen week in ons hoofd besluiten we een Groene Wissel in het Groninger land te doen. Onderweg is het allesbehalve zonnig en ook in Doezum aangekomen miezert het nog wat. We parkeren de auto bij de kerk en beginnen de wandeling op de straat, niet op de stoep. Deze is nog spekglad.

De eerste paar kilometers asfalt zijn we, zoals de routebeschrijving ons beloofde, al snel vergeten als we bij De Zanden Polder De Kale Weg in gaan. Een informatiebord (een van de velen op deze route) verhaalt over een oude tochtsloot die rond 1500 uitgegraven is door monniken. Eronder staat een foto van de monniken bij de sloot. Voor wie nog twijfelde of de foto echt uit die tijd is, wordt uit de droom geholpen door een zin tussen haakjes: ‘(Gesponsord door kledingverhuur Peringa)’.

Over kleine paadjes doorkruisen we de polder en komen de eerste bruggetjes van balken en klaphekjes tegen. Er zullen nog vele volgen tijdens deze Wissel. We lopen door weilanden met vieze schapen die ons nieuwsgierig aanstaren. In dit gebied zijn veel wandelingen uitgezet, gemarkeerd door gekleurde bordjes.

De volgende gemarkeerde wandeling die we tegenkomen is het blotevoetenpad bij Opende. De parkeerplaats, de vele (informatie)borden en de bankjes doen vermoeden dat het hier in een ander jaargetijde wel eens druk kan zijn. Op een boswachter na zijn we op dit moment de enige. Naarmate we het pad verder bewandelen (met schoenen) begrijpen we ook waarom mensen hier naartoe komen. Overal zijn leuke bruggetjes waarmee je soms zeer avontuurlijk het water kan oversteken, er is een trekpontje en een bankje in het water waar je op je blote voeten goed naartoe kan waden. Ook zien we een doolhof en de nodige hangmatten om na een zonnige wandeling in uit te rusten.

Een theetuin maakt het geheel compleet. Daar is ook de start van een polsstokroute met maar liefst 15 plekken om over het water te springen. Wat een leuk idee! Kortom, hier komen we nog eens terug als het wat mooier weer is, en wie weet op blote voeten. Een polsstok heb ik helaas niet meer.

Na het blotevoetenpad volgen we het boswachterspad Doezumerstruun dat ons dwars door de Doezumermieden leidt. Dit is een natuurgebied op de grens van Groningen en Friesland. Het riviertje de Lauwers, waar we ook een stuk langs lopen, vormt de grens tussen beide provincies. In vroeger tijden raakten land en (Lauwers)zee elkaar hier. Daardoor ontstond een gevarieerd landschap met geulen en slenken. Ook de mens heeft zijn steentje bijgedragen. Nu wordt het landschap afgewisseld met poelen, petgaten, houtsingels, maar ook uitgestrekte weilanden.

Over kleine paadjes lopen we door dit mooie landschap. We doen vele klaphekjes open en weer dicht en proberen niet uit te glijden op de smalle bruggetjes van planken en balken. Het sneeuwt af en toe een beetje, de hoop op zon hebben we maar opgegeven. Bankjes genoeg op deze route, af en toe zelfs overdekt. Een flinke laag modder bedekt regelmatig het pad, gelukkig is de modder bij deze weersomstandigheden keihard bevroren.

Vlak voor Doezum maken we nog een lusje door het Doezumerbos waar we een nectarkroeg tegenkomen. Een stuk bos is omgetoverd in een veld met bloemen (nu uiteraard uitgebloeid), diverse insectenhotels en een watertje. Vanaf een heuvel kun je het geheel mooi overzien. In de bloementuin staat een bar waar je aan plaats kunt nemen en in andere jaargetijden op een formulier kunt invullen welke vlinder- en libellesoorten je ziet. Via een brievenbus komt dit formulier bij de Vlinderstichting terecht. Wat een leuke manier om mensen bewust te maken van de natuur.

Hierna hoeven we enkel het gebeier van de klokken maar te volgen en we komen weer terug bij de auto. Wat een mooie wandeling was dit, ondanks het grijze, koude weer. Ik zie dat deze Groene Wissel in de persoonlijke Top Tien staat van Bart van der Schagt, de routemaker van Groene Wissels. Ik geloof graag dat je prachtige uitzichten hebt bij zonniger weer en in andere seizoenen. Hier komen we nog eens terug. Ik was al eerder in het Groninger Westerkwartier en liep afgelopen april op een zonovergoten lentedag de Groene Wissel Niebert. Ook een aanrader.

Benieuwd naar de andere Groene Wissels die ik heb gelopen? Je vindt ze hier.

Groene Wissel Niebert: coulisselandschap en een eeuwenoud pad

On 24 april 2022 door Door SuzanneinWandelen5 reacties

Route: Groene Wissel Niebert: Groninger Westerkwartier, route 2
Afstand: 12 km (15 km inclusief op en neer naar de bushalte aan de A7)
Start: Parkeerplaats Sportpark de Wieken, Holtweg Niebert
Eind: Parkeerplaats Sportpark de Wieken, Holtweg Niebert

Deze Groene Wissel start eigenlijk bij een bushalte aan de A7. De route loopt over een fietspad naar Niebert om de rondwandeling te doen en gaat vervolgens over dezelfde aanlooproute weer terug naar de A7. Ik ben met de auto en besluit de route van en naar de A7 achterwege te laten. Ik parkeer mijn auto bij de voetbalvelden van Niebert en kort hiermee de Wissel met zo’n 2,5 kilometer in.

Het is prachtig voorjaarsweer en op mijn vrije woensdagochtend wil ik wat zonnestralen meepikken, voordat ik weer achter de computer kruip. Dat lukt. Ik loop een zeer groene, zonovergoten route door een deel van Groningen dat ik alleen maar zie vanuit de auto op de A7. Het gebied tussen Niebert en Nuis herbergt een coulisselandschap en een landgoed dat ik voornamelijk over smalle schelpenpaadjes, statige beuken- en eikenlanen en een paar kleine asfaltweggetjes doorkruis.

Ik loop de route tegen de klok in en ben nog geen kilometer onderweg als ik bij Museum ’t Steenhuus kom. Dit Iwema Steenhuus blijkt het enige overgebleven steenhuis in de provincie Groningen. Een steenhuis is een iets hogere verdedigingstoren die ook wel als opslagplaats voor de oogst gebruikt werd, in tijden van vrede. In de 14e eeuw werden de eerste gebouwd, maar de meeste waren in de 15e en 16e eeuw alweer verdwenen.

Over smalle schelpenpaadjes loop ik langs houtwallen en boerderijen. De bomen komen in blad, de paardenbloemen bloeien en overal om me heen hoor ik de vogels zingen. Ik kom geen enkele fietser of wandelaar tegen. Heerlijk, zo’n wandeling op de woensdagochtend. Ik loop over een historisch pad dat tussen Niebert en Nuis ’ ’t Pad’ wordt genoemd. Er wordt wel gezegd dat dit een van de oudste voetpaden van Nederland is. Het kerkepad verbond boerderijen met elkaar, maar ook de kerk en de school. Het pad loopt tot aan Marum.

Zover ga ik niet vandaag. De route brengt me in Nuis, een klein dorpje dat ‘nieuw huis’ betekent en al in de 10e eeuw is ontstaan. Na een korte lus door het plaatsje waar de krentenbomen en fruitbomen mooi in bloei staan, leidt de route me naar de Coendersborg, een landhuis dat er sinds 1813 staat.

De kilometers daarna verken ik het bijbehorende landgoed. Door klaphekjes, statige lanen, bos, over kleine bruggetjes en schelpenpaadjes slingert de Wissel over het landgoed. Bonte zandoogjes en koolwitjes vliegen voor me uit. Op een bankje in het zonnetje drink ik mijn koffie met uitzicht op een grote bonte specht die een boom onder handen neemt. Een meneer met hond loopt voorbij, ziet mij zitten met mijn kopje koffie en zegt glimlachend “Zo kun je wel 100 worden”. Ik kan hem alleen maar gelijk geven.

Na de koffie volgt een heideveldje en een klein paadje langs een brede sloot. Het brengt me bij de Jonkersvaart, een kanaal bij het gelijknamige dorp. Het kanaal werd – zoals de naam al zegt – aangelegd door een jonker, rondom 1800, ter ontginning van het veen. De route loopt er een stuk langs. Eerst over een onverhard pad, daarna een tijdje over het fietspad.

Hoewel het niet druk is vind ik het niet erg als de route me weer een onverhard pad op leidt. Het pad gaat verder over privéterreinen, komt vlak langs tuinen en door een weiland. Ik ben blij met de bordjes ‘Wandelpad’ die er staan, anders had ik ernstig getwijfeld of ik wel door moest lopen. Ik loop door lanen en over graspaden en zie een nieuwsgierige ree die een stuk met me mee loopt. Ze maakt schichtige bewegingen maar blijft in de buurt. Leuk om zo’n dier eens goed te kunnen bekijken.

De route loopt door een weiland en langs het schuurtje in de verte

Na enkele slingers asfaltweg langs weilanden vol pinksterbloemen kom ik weer uit bij Museum ’t Steenhuus. Dit keer nader ik het gebouw via de tuin die vol staat met bloeiende stinzenplanten. Lenteklokjes, kievitsbloemen, bosanemonen en boshyacinten, wat een mooi gezicht!

Terug bij de auto maak ik een laatste lusje door Niebert langs de sportvelden en de opvallende witte kerk die stamt uit de tweede helft van de 14e eeuw. Een paar 100 meter voor de parkeerplaats moet ik uitwijken voor iets dat ik al heel lang niet meer gezien heb: een SRV-wagen, alleen dan van een andere firma. Dat dit nog bestaat. De rijdende winkel stopt voor een huis, toetert drie keer en doet de zijdeur open. In tijden van corona was dit waarschijnlijk een uitkomst voor de oudere mensen. En nu nog steeds!

Het was een prachtige wandeling door een voor mij verrassend landschap. Hier kom ik nog eens terug.

Benieuwd naar de andere Groene Wissels die ik heb gelopen? Je vindt ze hier.

2021 | Terugblik op mijn wandeljaar

On 31 december 202130 december 2021 door Door SuzanneinWandelen2 reacties

Net als 2020 was 2021 weer een echt wandeljaar. Naast de rondwandelingen op Klompenpaden, Groene Wissels, Trage Tochten en Knapzakroutes, liep ik weer eens een wandeling uit een wandelboekje van Gegarandeerd Onregelmatig, rondde twee Streekpaden af en liep verder op de resterende LAW’s en Streekpaden waaraan ik al eerder was begonnen. Als klap op de vuurpijl wandelde ik eindelijk weer eens buiten Nederland. En hoe! Lees hieronder alles over mijn wandeljaar.

Streekpaden

Noardlike Fryske Wâlden Streekpad tussen Buitenpost en Twijzel

In mijn terugblik van 2020 uitte ik een aantal wandelwensen voor 2021. Zo wilde ik het Westerwoldepad en het Graafschapspad uitlopen. Dat is gelukt. In juni liep ik de laatste zonovergoten etappe van het Graafschapspad tussen Doesburg en Zutphen. De Achterhoek is een mooie streek, het Graafschapspad een afwisselende route die naast aardig wat verharde paden ook regelmatig de onverharde paden aanhield.

Het resterende gedeelte van het Westerwoldepad liep ik in het voorjaar op twee, qua weer, heel verschillende dagen. Dit deel van Groningen heeft mij echt verrast. Een aanrader voor wie op zoek is naar een nieuw, niet al te lang Streekpad in een voor velen onbekend gebied.

Op het Noardlike Fryske Wâlden Streekpad zijn we weer wat verder gekomen. Inmiddels zijn we in Surhuisterveen aanbeland. Met nog vier etappes te gaan, lopen we dit pad volgend jaar of in ieder geval in 2023 uit.

LAW’s

Marskramerpad tussen Beekbergen en Hoog Buurlo

Van het Marskramerpad hebben we dit jaar in vergelijking met 2020 het dubbele aantal etappes gewandeld: twee! In mei wandelden een vriendin en ik in twee etappes vanuit Deventer de Veluwe op. Met Radio Kootwijk in zicht eindigden we ons weekend met de afspraak om in 2022 minimaal dit aantal etappes te evenaren.

Van het Pieterpad hebben we er dit jaar weer vijf etappes op zitten. Niet alleen liepen we eindelijk de eerste etappe van dit pad maar we eindigden ook bij de grote rivieren. Voor een dagje wandelen wordt het nu echt te ver rijden. Volgend jaar willen we dit pad in weekendjes verder lopen.

Het Pionierspad bracht ons in 2021 verder de polder in. Na vier etappes zijn we geëindigd op een lange rechte polderweg met windmolens in aanbouw in de Flevopolder. Volgend jaar gaat we verder naar Lelystad en Zeewolde. Ik ben benieuwd hoever we dan komen.

Rondwandelingen

Knapzakroute Linde-Zuidwolde: De Reest vanaf het kerkenpad

Net als in 2020 heb ik ook dit jaar weer veel meer rondwandelingen gemaakt en beschreven. Zo liep ik bij Veenhuizen een wandeling uit het Gegarandeerd Onregelmatig wandelboekje Te gek om te los te lopen. Het werd een gezellige, prachtige maar ook zeer modderige en vochtige wandeling. Ook liep ik een aantal Knapzakroutes in Drenthe, waaronder de prachtige K33 Linde-Zuidwolde in het Reestdal.

Met vijf Groene Wissels ontdekte ik o.a. Texel op een prachtige voorjaarsdag, het gebied rondom het Overijsselse Den Ham bij hartje winter en het Friese Blauwe Bos bij Haulerwijk. Met dertien Trage Tochten zag ik weer hele nieuwe kanten van Gelderland, Overijssel, Drenthe, Flevoland en Friesland. Met name de prachtige Renderklippen, het zeer avontuurlijke Broekland, de winterse Woldberg en het verrassende Beetsterzwaag met een onverwachte rondleiding zijn me bijgebleven.

Qua Klompenpaden evenaarde ik het aantal van vorig jaar. Ik liep er wederom twaalf. Er zaten weer pareltjes tussen. Het Bekbergerpad op een voorjaarsdag was werkelijk prachtig, maar ook het Ugcheler Markepad en het Beekweidenpad waren erg mooi. Het Klompenmakerspad in de mist leverde een bijzondere ervaring op en een ontmoeting met Tinus het varken (de eigenaar noemde in een reactie de naam van het beest).

Buitenland

Zwitserland: rondwandeling Jolischlucht boven Raron

In oktober gingen we een weekje naar Zwitserland. We hebben er optimaal gebruik gemaakt van de wandelmogelijkheden. Al op de heenweg liepen we een Traumpfad in de Eifel. Was het toen nog grijs en enigszins nat, eenmaal in Zwitserland hadden we voornamelijk zon en blauwe luchten. We liepen door ravijnen, over een lange hangbrug, rondom een stuwmeer geflankeerd door bomen in prachtige herfstkleuren en langs twee pittoreske irrigatiekanalen met historie. Heerlijk!

Kortom, het was een mooi en afwisselend wandeljaar. Ik hoop dit in 2022 voort te zetten. Zoals altijd blijkt er nog veel te ontdekken in Nederland maar ook in de landen om ons heen.

Wat waren de hoogtepunten van jouw wandeljaar 2021?

Pieterpad etappe 1: Pieterburen – Winsum

On 16 oktober 202113 oktober 2021 door Door SuzanneinWandelen3 reacties

Route: Pieterpad
Afstand: 12 km
Start: Pieterplein, Pieterburen
Eind: Station Winsum

Pieterpad, het pad der paden. Of in ieder geval het eerste langeafstandspad in Nederland. Het loopt van Pieterburen naar de Sint Pietersberg en spreekt tot de verbeelding. Vele mensen lopen het en doen er soms jaren over om het uit te lopen. Een vriendin van mij liep het pad in 2018 in anderhalve maand, vrijwel achter elkaar. Ik liep toen twee etappes met haar mee. Hoog tijd voor de rest.

Al tijden was het plan er. Aan de uitvoering schortte het. Maar drie jaar na mijn eerste schreden op het Pieterpad loop ik dan eindelijk de eerste etappe vanaf Pieterburen. We zijn inmiddels in Braamt aanbeland, maar dat mag de pret niet drukken. Op een mistige zaterdagochtend in oktober stappen we even na negen uur uit de bus in Pieterburen. En meteen zien we de kenmerkende beelden die elke Pieterpadder op de foto zet: het muurtje met de gele letters ‘Start – Pieterpad’, het houten beginbord met de totale afstand, het gele startbord en de pijlen die naar alle plaatsen met ‘Pieter’ wijzen.

Na een cappuccino in het reeds geopende hotel Waddengenot waar een grote groep oudere mannen aan het ontbijt zit, vangen we de tocht aan. We passeren het huis van Sjors, een hond die steeds zijn bal kwijt is. Voorbijgangers kunnen de gevonden bal in de bak gooien. Wij zien geen bal en lopen door naar de St. Petruskerk. Deze kerk uit 1425 heeft ook een botanische tuin (Domies Kerk en Toen). We lopen een rondje om de kerk maar laten de tuin voor een ander moment. Tijd om het Groninger land in te gaan.

Wij hebben de bal van Sjors niet gevonden

Over een betonnen fietspaadje lopen we Pieterburen uit, werpen een blik op de zeehondencrèche en wandelen door tussen de akkers. In de verte zien we twee andere wandelaars en het kenmerkende hoge bruggetje. De foto’s die ik zie van andere wandelaars laten vaak deze brug tegen een strakblauwe hemel zien. Nu is het grijs en mistig.

Dat is niet zo erg. De mist levert mooie plaatjes op van de akkers. De zon doet zijn best zich te laten zien, maar dat zal nog even duren. We wandelen over een lange asfaltweg en door het Oosterbos naar Eenrum. Achter ons lopen opeens drie wandelstellen. Waar die nu vandaan komen. Misschien staan we te vaak stil om een foto te maken.

In Eenrum bekijken we het kerkje uit de 13e eeuw en raken daarmee meteen de wandelstellen kwijt. Elke eerste zaterdag van de maand kun je in deze kerk galmen. Met je instrument of je stem (zang of rap, staat er op het aanplakbiljet) kun je de bijzondere akoestiek ervaren. Wat een leuk initiatief!

Niet veel later komen we in het voormalige wierdedorp Mensingeweer. De molen is van verre te zien. Ook zien we voor het eerst de zon en wat blauwe lucht. Via een bruggetje komen we langs het Mensingeweersterloopdiep te lopen. Het is een lange rechte asfaltweg die helemaal doorloopt tot aan het Winsumerdiep.

We kijken uit over de akkers. Zien twee mannen met een metaaldetector in de weer, koeien en een steeds blauwer wordende lucht. De schaarse bankjes zijn bezet door de andere wandelstellen, dus we lopen door tot aan het Winsumerdiep. Hier vinden we een lunchbankje in het zonnetje.

Het Mensingeweersterloopdiep met links de lange rechte asfaltweg

Het is nog een paar kilometer naar het mooiste dorp van Nederland in 2020. In het zonnetje ligt het er inderdaad prachtig bij. De kerk op de wierde, het Winsumerdiep dat het dorp doorsnijdt. De terrasjes zitten vol, de molens liggen er mooi bij. Dit is een heel ander plaatje dan in december 2019 toen ik de tweede etappe liep die hier startte. Een mooi einde van de eindelijk gelopen eerste etappe.

Benieuwd naar de andere gelopen etappes van het Pieterpad? Hier vind je de etappes tot nu toe.

Westerwoldepad etappe 5: Kopstukken 50 – Wedderbergen

On 10 april 20217 april 2021 door Door SuzanneinWandelenEen reactie plaatsen

Route: Westerwoldepad
Afstand: 24 km
Start: Kopstukken 50, Mussel
Eind: Wedderbergen

In het zuidoosten van de provincie Groningen ligt de streek Westerwolde. Wie Groningen enkel kent van de uitgestrektheid van het Pieterpad en het Jacobspad staat een verrassing te wachten. Westerwolde biedt een afwisselend landschap van oude bossen, vennen en moerassen, heidevelden, kleine dorpjes en beekdalen. De beekdalen van de Westerwoldse Aa en de Ruiten Aa vormen de basis van het Westerwoldepad. Het pad is bijna 100 km lang en maakt een rondje door de streek van Wedderbergen naar Ter Apel en terug. Door werkzaamheden aan (nieuwe) meanders van de Ruiten Aa kan het pad nog wijzigen. Het pad is gemarkeerd met geel-blauwe stickers.

In oktober 2020 liepen we de eerste drie etappes en was er nog niet overal markering. Inmiddels is de markering overal aangebracht. Routekaarten, een routebeschrijving en het GPX bestand van het gehele pad zijn te downloaden op de site van het Westerwoldepad.

Gisteren scheen de zon tijdens de vierde etappe van het Westerwoldepad. Vandaag duidelijk niet. Het is koud, grijs en er staat flink wat wind op deze eerste paasdag. We hebben nog de hoop dat dit in de loop van de dag verandert, maar helaas. Het mag de pret niet drukken. Vandaag staat de vijfde en tevens laatste etappe van het pad op het programma.

We zetten de auto bij Wedderbergen, een recreatiegebied met bungalowpark en camping. Het is er een stuk drukker dan vorig jaar oktober. Mensen willen in het paasweekend graag ergens anders heen. Hun eigen huis hebben ze nu wel gezien. En geef ze eens ongelijk. Wij laten het park voor wat het is, stappen op de fiets en leggen de 15 kilometer af naar Kopstukken, waar we gisteren zijn geëindigd.

De eerste paar wandelkilometers gaan over lange rechte wegen. Langs de kant van de weg staan jonge boompjes, om ons heen zijn akkers. Naast Kopstukken lopen we ook over Zaadstukken. Een korte zoektocht op internet levert geen achtergrondinformatie op over deze bijzondere straatnamen.

Lange rechte wegen bij Zaadstukken, ook dit is het Westerwoldepad

We komen uit bij de Mussel-Aa, naast de Ruiten Aa en de Westerwoldse Aa de derde Aa die we tijdens dit pad tegenkomen. De Mussel-Aa komt bij Wessinghuizen (waar deze etappe ook langsloopt) samen met de Ruiten Aa. De gezamenlijke stroom heet de Westerwoldse Aa. We volgen de Mussel-Aa een tijd langs de randen van akkers. Veldleeuweriken zingen ver boven ons het hoogste lied. Deze vogels staan op de rode lijst, het zijn slachtoffers van de intensieve veeteelt. Volgens een kaartje op de site van de vogelbescherming lijkt het grensgebied van Oost-Drenthe en Groningen het gebied te zijn waar ze veel voorkomen. We treffen het.

Na een koffiepauze komen we uit bij het Mussel-Aa-kanaal dat we lange tijd volgen. Eerst aan de linkeroever, dan aan de rechter. We zien tijdens deze kilometers meer wandelaars dan tijdens de hele etappe gisteren.

Na het kanaal is Onstwedde niet ver meer. De route neemt een klein stukje van de plaats mee, namelijk de volkstuinen, de ijsbaan en de kerk. De kerktoren van de middeleeuwse Nicolaaskerk zagen we al lange tijd in de verte.

Langs de eerste bosanemonen van dit jaar en een parkje met vlonderpad lopen we via een door vrachtauto’s verstopt paadje Onstwedde uit. In het natuurgebied dat volgt tussen de Mussel-Aa en de Ruiten Aa is het druk. Parkeerplaatsen zijn vol. Stellen en gezinnen, al dan niet met hond, wandelen voorbij. Eerste paasdag, zelfs als deze grijs en koud is, lijkt een dag te zijn om naar buiten te gaan. Zeker als andere mogelijkheden door corona-maatregelen zeer beperkt zijn.

We zien onderweg weer dezelfde constructie als bij Jipsinghuizen waarbij naast de brug de (bredere) weg door de beek loopt. Een meisje met laarzen wandelt vrolijk door het water, de bijbehorende hond neemt de brug. De route volgend doorkruisen we een groot deel van het gebied. Zelfs bij dit donkere grijze weer ziet er mooi uit.

Natuurgebied tussen de Mussel-Aa en de Ruiten Aa

Bij Wessinghuizen verlaten we het gebied en daarmee ook meteen de wandelaars. Over kleine paadjes langs en door een bosrand lopen we naar Wedde. In tegenstelling tot de eerste etappe lopen we deze etappe met een lus om de burcht heen. In Wedde blijkt dat de etappe die we vorig jaar als eerste liepen nu de laatste is geworden en de laatste de eerste. Het GPX-bestand is afgelopen half jaar gewijzigd. We willen niet hetzelfde stuk naar Wedderbergen lopen als toen en besluiten de huidige eerste etappe te doen. Wel volgen we eerst nog een stukje Westerwoldse Aa die vorig jaar nog niet tot de (GPS-)route behoorde.

Bij het bruggetje over de Westerwoldse Aa dat we nog herkennen van vorig jaar oktober slaan we af naar de huidige eerste etappe en volgen de route tot aan Wedderbergen. Over het terrein, waar allerlei werkzaamheden bezig zijn, wandelen we terug naar de auto.

De laatste etappe zit erop. Het Westerwoldepad is klaar. We zagen Westerwolde in de herfst en het vroege voorjaar. Bij zon en grijs weer. Vaak waren we de enige wandelaars. Het was een afwisselend pad met mooie natuur in de beekdalen, weidse uitzichten tussen Ter Apel en Kopstukken, maar ook lange rechte stukken. Ik kende Groningen van het Pieterpad en het Jacobspad, maar met dit pad heeft de provincie mij echt verrast. Voor wie op zoek is naar een nieuw, niet al te lang streekpad, is dit een aanrader.

Benieuwd naar de andere etappes van het Westerwoldepad? Hier vind je de etappes die ik heb gelopen.

Westerwoldepad etappe 4: Ter Apel – Kopstukken 50

On 5 april 2021 door Door SuzanneinWandelen1 reactie

Route: Westerwoldepad
Afstand: 18 km
Start: TOP Klooster Ter Apel, Poortweg 3 Ter Apel
Eind: Kopstukken 50, Mussel

Het weekend van Pasen lijkt een uitgelezen moment om de resterende twee etappes van het Westerwoldepad te lopen. De natuur die in oktober in herfsttooi kwam, is nu in lentesferen. Voorzichtig beginnen enkele bomen groen te kleuren, de wilgenkatjes, de sleedoorn en forsythia bloeien uitbundig, de vogels zingen naar hartenlust en we zien zelfs een klein geaderd witje voor ons uit fladderen. Dat de zon de hele eerste etappe schijnt, helpt ook om het lentegevoel te krijgen.

We zetten de auto aan het Mussel-Aa-kanaal aan de weg Kopstukken en fietsen naar de TOP bij het klooster in Ter Apel. Op een bankje in de zon met uitzicht op het klooster drinken we een bakje koffie. Na de auto- en fietsrit zijn we er wel aan toe. Na de koffie volgen we de geel-blauwe markering die vrijwel achter het bankje ons de weg wijst richting noorden.

Door het bos komen we bij de Ruiten Aa uit. Via een klein paadje volgen we het water een tijdje en stuiten op een spectaculaire mountainbike-oversteek. Deze gaat dwars door de beek heen. Hier moeten we zeker nog een keer terugkomen met de MTB’s! Na niet al te lange tijd verlaat de route de beek, we zien hem de rest van de etappe niet meer terug.

De etappe is afwisselend. Hij loopt in de lengte door meerdere op de kaart smalle bosgebieden waardoor het lijkt alsof we in een omvangrijk bos wandelen. Als we het bos uitkomen hebben we weidse uitzichten over de akkers met windturbines aan de horizon.

Weidse uitzichten met windturbines aan de horizon

Aan het einde van een smal schelpenpaadje langs een zandafgraving met waarschuwingsborden voor drijfzand vinden we een lunchbankje. We zien een boer met zijn trekker lussen rijden op het land. Een mountainbiker komt voorbij, een elektrische fatstep (nooit eerder gezien) en later ook twee crossmotoren. Verder is het stil.

Via Sellingerbeetse met een opvallend kerkje uit 1925 in de stijl van de Amsterdamse School met de naam ‘Opwaarts!’ (inclusief uitroepteken) komen we uit bij de Beetster Koeln, een recreatieplas met camping en strandje. Op een paar mountainbikers na is het verlaten. Ik kan me voorstellen dat het hier op een mooie zomerdag een stuk drukker is.

Via een bos komen we wederom langs een zandwinning en volgen er lange rechte wegen. Aanvankelijk over een zandpad en later over een graspad langs water en enkele kilometers door weilanden. We zien reeën en fazanten terwijl we tegen de steeds hardere wind in lopen. Hier wil je niet met striemende regen zijn en we prijzen ons gelukkig met de nog altijd aanwezige zon.

Vanaf Kopstukken is het niet ver meer. We zien het Mussel-Aa-kanaal weer en herkennen de afslag die we die ochtend op de fiets namen. Via een zand- en grasweg komen we weer bij de auto uit. Nog even de fietsen ophalen in Ter Apel en dan door naar het natuurhuisje. Morgen lopen we naar Wedderbergen, waar we in oktober vorig jaar begonnen.

Benieuwd naar de andere etappes van het Westerwoldepad? Hier vind je de etappes die ik heb gelopen.

Westerwoldepad etappe 3: Borgerveld – Ter Apel

On 28 oktober 202028 oktober 2020 door Door SuzanneinWandelen4 reacties

Route: Westerwoldepad
Afstand: 13 km
Start: Parkeerplaats Ter Borg, Borgerveld
Eind: TOP Klooster Ter Apel, Poortweg 3 Ter Apel

Ik loop de eerste drie etappes in oktober 2020 van Wedderbergen naar Ter Apel. Op dat moment is de markering nog niet overal aangebracht. Routekaarten, een routebeschrijving en het GPX bestand van het gehele pad zijn vanaf het moment dat ik dit verslag schrijf, te downloaden op de site van het Westerwoldepad.

Het belooft een grijze dag te worden op deze derde en voor nu laatste etappe op het Westerwoldepad, maar al snel breekt de zon door. We treffen het deze dagen met het weer. We parkeren de auto bij het klooster van Ter Apel, midden in de bossen. Druk is het niet. Er staan drie andere auto’s op deze woensdagochtend. Op de fiets rijden we naar de parkeerplaats waar we gisteren de auto parkeerden. Vanaf daar beginnen we deze kortste etappe van de drie.

Na een kilometer over verharde wegen komen we de Ruiten Aa weer tegen en wandelen er onverhard een stuk langs. We zien een vistrap, een snelstromend gedeelte en meerdere kanosteigers. Door alle overgangen van weiland naar weiland en de stuwen moet je hier vaak je kano overtillen. Ik ben benieuwd of dat in een ander gedeelte van dit riviertje anders is. Het plan is namelijk om hier nog eens terug te komen en de Ruiten Aa vanuit een kano te bekijken.

Tussen het akkers staan twee rijen bomen met een paadje ertussen. De route gaat hierlangs en meteen krijgen we het gevoel in een bos te lopen. Het pad wordt steeds smaller en na een oversteekje moeten we moeite doen om in het groen aan de overkant het paadje weer te vinden. Het staat in schril contrast met de twee kilometer die volgen over een fietspad langs de grote weg. Het minste gedeelte van deze etappe. Maar overeenkomstig de rest van het Westerwoldepad volgt de route ook tijdens deze twee kilometer de Ruiten Aa, die hier parallel aan de weg stroomt.

Voor Ter Haar volgen we de van de weg afbuigende rivier en lopen door hoog gras en later een prachtig natuurgebied. Grassen, boompjes, dopheide en hier en daar een bloeiende teunisbloem omgeven het kleine kronkelpaadje. Er lijken hier veel schapen te hebben gelopen, getuige de vele keutels. Nu zijn we hier helemaal alleen.

De Ruiten Aa door een verlaten natuurgebied

We komen uit op een fietspad dat ons het bos in leidt. De bodem is bezaaid met varens. Vogeltjes zingen naar hartenlust. In de verte klinkt het geroffel van een specht. Na het bos lopen we een stuk langs het Ruiten A kanaal tot vlakbij de Duitse grens. In de verte zien we de Duitse windmolens draaien.

Met een lus komen we terug bij het Ruiten A kanaal. Dit keer geen brug die ons van de ene naar de andere kant brengt, maar een gondel. Wat een leuke verrassing! Je moet er maar op komen. De groene cabine met rode katrollen werkt op handbediening en per keer kunnen er twee mensen in. Boven het kanaal blijven we even stil hangen en genieten van de weerspiegeling van de kleurende bomen op het water.

Uitzicht vanuit de gondel op het Ruiten A kanaal

De laatste kilometers zijn aangebroken. Door het bos lopen we richting het klooster van Ter Apel, vlakbij het Toeristisch Overstap Punt (TOP). Het ligt er imposant bij. We lezen dat er ook een museum in gevestigd is. Dat zal moeten wachten tot een volgende keer. Want we komen hier zeker nog een keer terug om het mooie Westerwoldepad verder af te lopen. Voor nu is onze korte wandelvakantie voorbij. Tijd om naar huis te gaan.