Konijnen

Mijn buurjongetje van acht krijgt twee konijnen voor zijn verjaardag volgende week. Hij wilde eigenlijk een hond, maar is hier ook erg blij mee. De namen zijn al bedacht: Mbapé en Ronaldo. Naar zijn grootste voetbalhelden. Zijn moeder bracht hem wel aan het twijfelen. Bij een jong konijntje kun je nog niet goed zien of het een jongetje of een meisje is. Wat nou als een van de konijnen een meisje is? Mijn buurjongetje moest even slikken bij deze nieuwe optie. Daar had hij niet bij stil gestaan.

De ochtend dat ze de konijnen gaan ophalen, zie ik mijn buurjongetje op de oprit. Hij is gehuld in de outfit van Paris Saint-Germain. De konijnen moeten wel in stijl gehaald worden. “Buurvrouw?”, vraagt hij met zijn hoge stemmetje, “wij gaan in de meivakantie een week weg. Willen jullie dan op mijn konijnen passen?” Ik trek rimpels in mijn voorhoofd en doe alsof ik diep nadenk. Zijn moeder had dit ons al gevraagd, zodra duidelijk werd dat er konijnen kwamen. “Alleen”, zeg ik, “als de konijnen genoemd zijn naar een voetballer.”

Het buurjongetje kan niet geloven wat een geluk hij heeft. Hij springt een paar keer op en neer en zegt dan met een brede lach op zijn gezicht: “Dat hebben ze, dat hebben ze. Ze heten Mbapé en Lieke Martens!”.

Kanoën bij Dokkumer Nieuwe Zijlen

Route: Kanoroute 21. Alde Lunen
Afstand: 8 km
Start: Willem Loréweg, Kollum
Eind: Willem Loréweg, Kollum

Op de site van Kanoroutes Noordoost Fryslân vonden we een paar weken geleden de route door het Bûtenfjild bij Feanwâlden. In totaal staan er op deze site 21 kanoroutes, tussen de 3 en 20 km. Ideaal als je Friesland per kano wil ontdekken. Op een zonnige zaterdagochtend proberen we route 21. Alde Lunen uit. Het is een rondje van 8 km zonder overdraagplaatsen. De route is in Kollumerland, in de uitlopers van het Nationaal Park Lauwersmeer.

We starten bij een drijvende kanosteiger bij Kollumeroudzijl. Er is een picknickbankje aan een doodlopend weggetje, de auto zetten we in het gras, waar we ook onze kano kanoklaar maken. We zijn de enige. Aan de overkant staan minipaardjes in het hoge gras, de kikkers kwaken naar hartenlust.

De startplek

We peddelen een stukje naar de bredere vaart Alde Lunen toe en slaan dan linksaf. Vanaf nu is het zaak om alsmaar rechts aan te houden, dan komen we vanzelf weer terug op deze plek. Hoewel de vaart wat breder is dan bijvoorbeeld het water in het Bûtenfjild, is het er stil. Een rood vissersbootje ligt aan de kant, een trekker haalt water uit de vaart om het land te besproeien. Meer menselijke bewegingen zien we niet. De eerste kilometers komen we niemand tegen, als je althans de vele vogels in het riet niet meetelt, die enthousiast van zich laten horen.

Het rondje begint bij Kollumeroudzijl en passeert Engwierum en Dokkumer Nieuwe Zijlen. Tot aan het Dokkumer Grutdjip zien we geen andere boten. We passeren een paar boerderijen met hier en daar een boot aan de kant. En een steiger, precies op het midden van onze route. Hij is eigenlijk te hoog voor de kano, maar met wat kunst- en vliegwerk komen we uit de kano en drinken hier onze koffie. Met uitzicht op een visdiefje die capriolen uithaalt om een visje te verschalken.

De koffiesteiger

Niet veel verder is het Dokkumer Grutdjip waar het een stuk drukker is met zeil- en motorjachten. Iedereen groet ons en bij Engwierum gaat zelfs de brug voor ons open (of voor de boten die achter ons aan komen varen, dat kan ook).

Brug bij Engwierum

Bij Dokkumer Nieuwe Zijlen slaan de boten allemaal linksaf richting Lauwersmeergebied. Een bord geeft aan dat hier de Lits-Lauwersmeerroute loopt. Deze 65 kilometer lange route verbindt de Friese meren en het Lauwersmeer en de plaatsen Dokkum en Drachten met elkaar. Een mooie route om in een zonnig weekend als dit te varen.

Wij laten Dokkumer Nieuwe Zijlen links liggen en peddelen langs visnetten de Alde Lunen weer op. Na een paar kilometer zien we de ingang naar ons startpunt alweer liggen. Het was een mooi en afwisselend rondje in een voor mij onbekend stukje Friesland. De weg was vaak niet ver weg, maar zag je niet door het riet. Enkel als er een auto langsreed, merkte je het. Voor mij deed dat niets af aan de beleving. Een aanrader voor een ochtend- of avondrondje met de kano.

Benieuwd naar andere kanoroutes die ik gevaren heb? Je vindt ze hier.

Kanoën in It Bûtenfjild

Route: Kanoroute 4. It Bûtenfjild
Afstand: 10 km
Start: Parkeerplaats Feanwâlden, Bûtefjild Feanwâlden
Eind: Parkeerplaats Feanwâlden, Bûtefjild Feanwâlden

Het eerste kanotochtje van het jaar brengt ons naar Noordoost Friesland. Tussen Feanwâlden en Mûnein ligt een mooi natuurgebied, It Bûtenfjild, waar we eerder met het Noardlike Fryske Wâlden Streekpad doorheen kwamen. Toen, 4 jaar geleden, zeiden we tegen elkaar, hier moeten we een keer gaan kanoën. We zijn inmiddels een paar jaar verder maar het is er dan toch eindelijk van gekomen.

Op de site kanovarenfryslan.nl vinden we een kanoroute in dit gebied die meerdere mogelijkheden geeft tussen de 4 en 20 km. Wij kiezen een rondje van 10 km. Op een parkeerplaats waar we met het Noardlike Fryske Wâlden Streekpad langskwamen, bouwen we onze kano op en leggen hem in het water. Het is rustig. Op de parkeerplaats staat nu nog maar één andere auto.

De steiger bij de parkeerplaats

We varen als het ware een rechthoek met wat uitsteeksel. Brede plassen worden afgewisseld met smalle vaarten. We varen onder meerdere bruggetjes door en hebben weidse uitzichten op jagende kiekendieven, jonge futen, aalscholvers en ganzen. Op het water heeft de wind vrij spel en ontstaan er golfjes. Op de smallere watergangen varen we over een glad wateroppervlak tussen rietkragen door waar de rietzanger en rietgors uit volle borst zingen. Ook de snor met zijn kenmerkende ‘gesnor’ laat van zich horen. Dat is het leuke van kanoën. Het is welhaast geluidloos en de vogels fluiten vrolijk door, als je langs peddelt.

Aan de bovenkant van de rechthoek varen we nog een stuk de Zwarte Broek op. Hier is volgens de kaart ook een parkeerplaats met kanosteiger en we zijn benieuwd hoe dat eruit ziet. De kanosteiger blijkt een uitstekende koffiedrinkplek, je auto kun je langs de weg kwijt. Van een collega begreep ik dat vanaf deze plek ook wel gesupt wordt. We drinken onze koffie in het zonnetje met het geluid van lammetjes en kwakende kikkers en uitzicht op capriolen uithalende visdieven. Ik ken mindere pauzeplekken.

Aan de Zwarte Broek

Terug langs de linkerzijde van de rechthoek veranderen de rietkragen in voorjaarsgroene bomen waarvan meerdere over het water heen buigen. Het is het moerasbos van de Sippenfennen, de groene kern van It Bûtenfjild. Het water is een gladde spiegel die de bomen mooi weerkaatst. Wat een rust hier.

Sippenfennen

Vanaf de onderkant van de rechthoek loopt een vaart naar het dorpje Feanwâldsterwâl. Met het Noardlike Fryske Wâlden Streekpad kwamen we ook door dit dorpje en vonden toen, in februari, verrassenderwijs een open terras bij `t Dûke Lûk. We zijn benieuwd of we ook kunnen aanleggen bij dit hotel-eetcafé en nemen de vaart naar het dorpje.

Hoewel `t Dûke Lûk kano’s en bootjes verhuurt, lijkt alles nu op en aan de steigers te liggen aan de achterkant van het eetcafé. Aan de voorkant ligt een hoge wal. Voor ons geen mogelijkheid om aan te leggen. Wellicht dat je in de zomer wel aan de achterkant kunt aanleggen, als meerdere bootjes zijn verhuurd. En je kunt natuurlijk ook daar je kano huren. Een goede uitvalsbasis voor een kanotocht door It Bûtenfjild.

Feanwâldsterwâl met links `t Dûke Lûk

We keren om en peddelen weer terug naar de rechthoek. Via de Loddehel varen we terug naar ons startpunt. De muggen zijn ook wakker geworden en regelmatig trotseren we hele zwermen die vlak boven het water zweven. Terug bij het startpunt is het een stuk drukker geworden. Meerdere wandelaars stappen uit auto’s of komen langs. Ook zien we groepen mountainbikers. Op het water was het rustig. Heel rustig. Pas op het einde zien we een andere kano. Heerlijk is dat hier in Fryslân. Ik denk dat het in de Weerribben en Wieden vandaag, op een zonnige zondag in mei, wel anders was.

Mocht je dus een rustige plek zoeken om te kanoën in Fryslân, probeer dan eens It Bûtenfjild. Je kunt hier heel wat kanten op, vaak zonder overtillen. Zo kun je doorvaren naar Mûnein, Ryptsjerk, Feanwâlden en De Westereen. Onderweg vind je meerdere kanosteigers voor een koffie- of lunchpauze. Ik vind het echt een aanrader en kom er zeker een keer terug.

Benieuwd naar andere kanoroutes die ik gevaren heb? Je vindt ze hier.

Het kerkje van Schurega

Het kerkje van Schurega (Bron: Google Street View)

Augustus 2022
Het smalle bochtige fietspaadje duikt een bos in. Ik luister goed of ik geen andere fietsers aan hoor komen. Passeren op dit pad zal een uitdaging worden. Na een bocht is daar opeens een kerkje. Stralend in de zon.

December 2022
Er is mist voorspeld. En gladheid. Geen ideale combinatie in het donker. De auto voor ons neemt ook de afslag naar het zandpad. Het pad is smaller dan ik me kan herinneren. Vanaf het parkeerplaatsje lopen we naar de verlichte ingang, waxinelichtjes in grote glazen bollen aan weerszijden van het pad wijzen de weg.

Augustus 2022
De withouten kerktoren en de gebrandschilderde ramen vallen op. Het kerkhof wordt omzoomd door een weelderige beukenhaag.

December 2022
Weggedoken in dikke winterjassen en sjaals wachten de weinige, veelal oudere mensen, op wat komen gaat. ‘Het is hier 14 graden’ fluistert een man voor me naar zijn buurvrouw. Zij wikkelt haar dikke wollen sjaal met nog een slag om haar hals.

Augustus 2022
Ik zoek de schaduw op van een imposante eik. Het is hier verlaten. Op het parkeerplaatsje staat het gras hoog.

December 2022
Ademloos luisteren we naar het duo dat op piano en viool Armeense volksmuziek ten gehore brengt. Ongewild denk ik aan hoe koud de violiste het moet hebben in haar glanzende zwarte topje, dunne pantalon en pumps.

Augustus 2022
Een bordje op de kerkmuur geeft aan dat dit een refugio is. Een van de aanlooproutes naar Santiago de Compostella loopt hierlangs. Ook Nederlandse kerken bieden tegenwoordig de pelgrim onderdak.

December 2022
Het is pauze en een mevrouw van de organisatie stapt het podium op. Ze krijgen de verwarming niet aan de praat. Dat hadden we vast al wel gemerkt. Aan ons en de muzikanten de keus: het programma eindigt nu of we gaan door in een steeds kouder wordende kerk.

Augustus 2022
Hoe oud zou dit kerkje zijn? Ik pak mijn telefoon erbij.

December 2022
In de hal van het kerkje staan we dicht op elkaar met onze handen om koppen met dampende koffie, thee en chocolademelk. Wildvreemde mensen hebben levendige gesprekken. De situatie maakt de tongen los.

Augustus 2022
Hey, dit is ook een trouwlocatie en je kunt het kerkje afhuren voor vergaderingen. Dat moet ik onthouden.

December 2022
Op sneakers en gehuld in een wollen vest zet de violiste na de pauze haar strijkstok op haar viool. Ze wisselt een blik met de pianist die zijn zwarte pak verwisseld heeft voor een spijkerbroek en een warme Noorse trui. De akoestiek van de driehonderd jaar oude kerk verspreidt de klanken.

Augustus 2022
En er vinden concerten plaats, interessant. Vlak voor kerst is er een optreden van een Friese pianist en een Armeense violiste. Voor de zekerheid noteer ik het in mijn agenda.

December 2022
Na een staande ovatie lopen we door de hoge toegangsdeur de flakkerende kaarsjes tegemoet. In het lichtschijnsel zie ik een fietspad het bos ingaan.

Woon-werkverkeer

3 kilometer

In de lichtbundel van mijn voorlamp zweven fijne druppeltjes. Op mijn bril zitten ze ook. Je wordt er niet echt nat van. Dacht ik toen ik net vertrok. Na 3 kilometer moet ik mijn mening bijstellen. De grens tussen mist en regen is moeilijk te duiden op deze vroege dinsdagochtend.

6 kilometer

Een auto komt me tegemoet. Hij rijdt op de naast het fietspad gelegen weg. De koplampen verlichten mijn pad zoveel meer dan mijn voorlamp ooit zal doen. Licht in dit pikzwarte donker dat ook de druppels op mijn bril prachtig uitlicht. Kleine ronde veelkleurige kunstwerkjes op twee stukjes glas. Door de verlichte druppels heen zie ik weinig. Ik hou mijn stuur zo recht mogelijk. Totdat de auto voorbij is.

7 kilometer

In de verte zie ik de scheefgezakte kerstboom. Althans de lichtjes. Ik ben bij het huis bij de bushalte. Straks komt de slinger naar links. 2 kilometer lang staan er dikke rijen bomen tussen mij en de weg met de auto’s.

8 kilometer

Regelmatig kijk ik over mijn schouder. Of ik een lichtje in de verte zie. Een andere fietser of scooteraar die mij achterop komt. Ik zie ze liever niet. Alleen, op dit donkere pad omzoomd door struiken. Ik hoor teveel akelige verhalen over wat er kan gebeuren.

10 kilometer

Kerstverlichting laat de natte stenen van de Dorpsstraat glimmen. Een vrachtauto is aan het lossen voor de Buurtsuper. Ik wacht erachter totdat de tegemoetkomende auto’s gepasseerd zijn en wrijf in mijn handen. Mijn doorweekte handschoenen verwarmen nauwelijks. Nog 5 donkere kilometers tot de koffie.

13 kilometer

Het brede fietspad is betegeld. De donkere vlakken blijken plassen. Soms best wel diep. De vertrouwde kuilen zijn niet opgevuld met asfalt, zoals ik even dacht. Asfalt spettert niet zo.

15 kilometer

Ik stap af. Vis met stijve vingers mijn pasje uit mijn jaszak en hou het voor de lezer. Het hek zwaait open. In een paar pogingen zet ik mijn fiets in het fietsenrek. Mijn koude handen hebben geen zin meer. Kom, spreek ik ze toe, nog even meewerken en dan mogen jullie je opwarmen aan een heerlijk kopje koffie. Met soppende schoenen loop ik het gebouw door. Het is half 8, de werkdag is begonnen.

Een vreemde eend

Mijn sporthorloge geeft met een trilling aan dat ik twee kilometer heb gelopen op mijn vaste ochtendommetje. Voor het witte vervallen huis lijken de klaprozen nog roder dan gisteren. Bij de laatste woonboot in een rijtje van drie leunt het roze kinderfietsje weer tegen de tuinstoel op het kunstgras. In de vaart zitten de twee mandarijneenden op hun vaste plekje bij de steiger. Ze koesteren de eerste zonnestralen van de dag. In de verte komt een soortgenoot aanzwemmen.

Tien stappen verder lijkt die soortgenoot toch wel groot voor een eend. En hariger. Een muskusrat, stel ik mijn determinatie bij. Wat zegt dat over de kwaliteit van het water? Echt aantrekkelijk ziet de vaart door het dorp er niet uit. Het water is troebel, er drijft een filmlaagje op en bij het sluisje verderop ontstaat regelmatig vies bruin schuim.

‘Goedemorgen’ zegt de muskusrat. Met een ruk draai ik mijn hoofd naar het water, ik voel mijn hart een spreekwoordelijke sprong maken. Met een glimlach en trage slagen zwemt een oude man voorbij, midden in de vaart. In de baan van de opgaande zon die pal achter hem staat. In een paar seconden is de muskusrat in een vieze vaart veranderd in het einde van een cowboyfilm. Alleen dan zonder paard en prairie.

Bij het eerstvolgende trappetje naar het water staan twee slippers netjes naast elkaar.

Kanoën in De Alde Feanen

Route: Kanoroute De Alde Feanen
Afstand: 12 km
Start: VVV Earnewâld
Eind: VVV Earnewâld

Al meerdere keren deden we een route uit het boek Kanoparadijs Nederland van Jolanda Linschooten en Frank van Zwol. De laatste keer bleek het een avontuurlijke tocht over de Linde, twee jaar geleden. Per provincie staan er kano / SUP-routes beschreven, in feiten maar ook in mooie beschrijvingen. Ditmaal kozen we voor een route in natuurgebied De Alde Feanen bij Earnewâld, een route die ik ook op meerdere sites vind. In maart was ik nog in dit Friese watersportdorp met de één na laatste etappe van het Noardlike Fryske Wâlden Streekpad.

Wat ziet het er nu anders uit. Stonden we in maart nog aan het begin van het voorjaar, nu is het volop zomer. Dat zie je aan de natuur, het weer (26 graden) en natuurlijk de mensen. Overal liggen en varen bootjes. De campings zijn goed gevuld en niet geheel onbelangrijk, de terrasjes zijn open. Iets waar we in maart wel op hoopten, maar niet het geval was.

Even over achten maken we de opblaaskano’s kanoklaar op een grasveldje bij de VVV in Earnewâld. Het is nog rustig. De eerste booteigenaren lopen richting het toiletgebouw voor een verfrissende douchebeurt. Ook op het water zijn weinig bootjes te bespeuren. We varen over breed water langs de vele, veelal idyllische, vakantiehuisjes, een camping en een hotel.

De route bestaat uit twee rondjes, een kleine en een grotere. We besluiten eerst de kleinere te doen. Bredere en smallere waterwegen wisselen elkaar af. Ook hier de meest prachtige vakantiehuizen en woonarken. Naarmate we verder het gebied in gaan, vragen we ons af hoe de eigenaren hier komen, de huizen lijken niet bereikbaar per auto. Gaan ze elke keer met een boot? Dan heb je wel echt het gevoel helemaal weg te zijn.

Aan een breed water, de Saiterpetten, komen we de eerste kanosteiger tegen en maken er graag gebruik van. Met een kop koffie kijken we uit over het water met hier en daar een aangemeerde boot. Een enkele booteigenaar zwemt een rondje om de dag te beginnen.

Aan de Saiterpetten

Bij deze steiger is gelijk ook het enige overdraagpunt van de route. We tillen de kano’s over enkele meters gras met heel veel muggen om in het Neeltje Muoisgat te komen. We bevinden ons nu in petgatengebied waar in vroeger tijden veel turf is uitgegraven. Hier kunnen alleen kano’s en SUP’s komen. We horen en zien veel vogels, libellen en waterlelies en genieten van de rust.

Vlak voor het einde van dit gebiedje komen we de eerste andere kano tegen. De gehuurde tweepersoonskano ligt dwars op het water, met de punt in het riet. Het stel dat erin zit zegt dat de kano best wel hard kan maar dat het continue zigzaggen niet helpt. Desalniettemin genieten ze van de omgeving. Wij ook en we wensen elkaar nog een fijne tocht.

Het einde van het petgatengebied

Het tweede rondje begint ook in een petgat dat enkel toegankelijk is voor kano’s. Als we hierna op groter water uitkomen merken we dat het later op de ochtend is. Het is een stuk drukker dan toen we begonnen. Zeiljachtjes, motorboten en sloepen komen voorbij. Op de golfslag die ze maken, laten we ons rustig dobberen totdat we weer verder kunnen peddelen.

Bij het Hânsmar slaat de route rechtsaf maar meerdere bordjes waarschuwen ons dat het water verboden toegang is. Ook de mevrouw van het vakantiehuis op de hoek van een eilandje stond al een tijd naar ons te kijken en vertelt ons nog eens, als we binnen gehoorafstand zijn, dat we daar toch echt niet in mogen. Is het best wel grote meer erachter privé-eigendom geworden?

Voor de route maakt het niet uit, het is overal mooi. Met een onderbreking voor de lunch varen we langzaam weer naar Earnewâld. Bij het dorp moeten we moeite doen om over te steken naar de plek waar we begonnen zijn. De watersportliefhebbers laten deze mooie dag niet aan zich voorbij gaan. En geef ze eens ongelijk. Het is een prachtige dag in een prachtig gebied.

Nog even lunchen onderweg

Wij maken deze tocht op een doordeweekse dag eind juni. Hoewel de vakanties nog niet begonnen zijn, is het later op de ochtend al aardig druk. Ik kan me voorstellen dat het hier in de weekenden en de vakanties een drukte van belang is. Rustzoekers doen er beter aan vroeg te gaan, buiten de vakanties of een van de andere mooie gebieden in Friesland op te zoeken. Wij gaan dat met onze kano’s ook zeker doen. Er is nog genoeg te ontdekken.

Benieuwd naar andere kanoroutes die ik gevaren heb? Je vindt ze hier.

Kanoën rond de Kamperzeedijk

Route: Kanoroute IJsseldelta rond de Kamperzeedijk
Afstand: 12 km
Start: Stoomgemaal Mastenbroek (d’Olde Mesiene), Kamperzeedijk-Oost
Eind: Stoomgemaal Mastenbroek (d’Olde Mesiene), Kamperzeedijk-Oost

We kanoën de route in de rode cirkel, een combinatie van de paarse, blauwe en groene route

In de zomer van 2019 verkennen wij voor het eerst het kanoroutenetwerk van de IJsseldelta, het gebied tussen Zwolle, IJsselmuiden en Genemuiden. We doen dan een rondje in de Mastenbroekerpolder en zijn enthousiast. Twee jaar later zijn we weer in het gebied. We starten nu bij het stoomgemaal aan de Kamperzeedijk dat we vorige keer vanaf het water zagen. Op de planning staat een rondje van ongeveer 12 km, een combinatie van routes. We hebben de kaart op de telefoon, de app OsmAnd als back-up, er kan niet veel misgaan.

We parkeren de auto bij Stoomgemaal Mastenbroek, ook wel ‘d’Olde Mesiene’ genoemd door de plaatselijke bevolking. We bekijken de plek waar we erin gaan en ook meteen de steiger – een eindje verderop – waar we het rondje eindigen. Het ziet er goed uit. Helaas zullen we nooit die laatste steiger bereiken.

Tegenover het gemaal maken we de opblaasbare kano’s vaarklaar en kanoën de Veneriete op. We zijn de enige op deze brede vaart die dient om het overtollige water uit de Mastenbroekerpolder af te voeren. Met een windje in de rug varen we richting het Zwarte Meer.

Stoomgemaal Mastenbroek

Volgens de kanokaart kun je vanaf de Veneriete zonder overdragen, net voor het Zwarte Meer, op de Goot komen om zo weer richting Mastenbroekerpolder te varen. Helaas. Met het Zwarte Meer in zicht ligt over de hele breedte van de vaart een drijvende afzetting. We kunnen er met de kano met geen mogelijkheid langs. Een kanosteiger biedt uitkomst. Het was nog mooier geweest als er na de afzetting ook eentje was geweest, maar de kant is gelukkig niet al te hoog. Ook staat er een bankje. We besluiten van de nood een deugd te maken en pakken er de thermoskan met koffie en de stroopwafels bij.

De Veneriete is afgesloten

Een 100 meter van ons bankje staat pal aan het water een campertje met een ouder echtpaar. Ze staan op het punt om boodschappen te doen op hun elektrische fietsen en wensen ons een mooie dag. Met zo’n bijzondere kampeerplek kunnen ook zij alleen maar een mooie dag hebben. Na de koffie gaan we de Goot op. We hebben een stevig windje tegen en proberen zo dicht mogelijk in de luwte langs de kant met het hoge riet te kanoën. We varen door immense velden met waterlelies en gele plomp.

Gele plomp op de Goot

Op deze doorgaande vaart komen we meerdere motorbootjes tegen. Ook aan de steigers langs de kant liggen de nodige boten. Met een kopje koffie in de hand groet men ons vriendelijk. Verderop wachten we totdat een elektrisch zelfbedieningspontje met fietsers gepasseerd is en varen door tot we bij het gemaal Nieuw Lutterzijl komen. Hier tillen we de kano’s uit het water, steken de weg over en gaan aan de overkant op zoek naar de Bisschopswetering waar onze route verder gaat. Deze blijkt nog niet zo makkelijk te vinden. Na een tijd zoeken, komen we langs een hek en over het terrein van een bedrijf bij het water. Er staan hier zelfs picknickbankjes. Het lijkt de bedoeling, maar ik vraag me af hoeveel kanoërs dit kunnen vinden. Een bordje zou een hoop gezoek schelen.

Over rustig water met uitzicht op tientallen elektriciteitsmasten varen we de Mastenbroekerpolder in. Volgens de kaart moeten we ergens naar links. Tegenover een bedrijf waar ‘Arbeid adelt’ in grote letters op de zijmuur staat, vinden we een klein slootje.

Daar is dan eindelijk de Bisschopswetering

De kanten staan vol riet en wilde bloemen, libellen vliegen af en aan en zwaluwen scheren over het water. Wat een verschil met de Goot. Bij een sluisje tillen we de kano’s over en besluiten meteen maar een broodje te eten. We maken het ons gemakkelijk op de betonnen rand van de sluis en midden tussen de weilanden genieten we van onze lunch.

Lunchplek in de Mastenbroekerpolder

Na de lunch kanoën we verder, dragen de kano’s nog een keer over. In deze polder zijn de sluisjes talrijk. Dan komen we op een punt waar we volgens de kaart rechtdoor moeten varen, overdragen is niet nodig. We zien een doorgang, maar deze is afgesloten door – jawel – een sluisje. Wellicht dat je hier voorheen wel door kon? We zien geen mogelijkheid om uit de kano’s te stappen, de wal is simpelweg te hoog. Ook zijn er geen steigers te bekennen. Op de kaart zie ik een andere waterweg die ook bij het gemaal waar we begonnen uit lijkt te komen. OsmAnd laat het water niet zien. Ook is er geen kanoroute. We besluiten de gok te nemen en vertrouwen op de kanokaart.

Aanvankelijk kanoën we lekker door, groeten een visser en varen tussen een fietspad en de weg. Dan eindigt het water. Hier is de kant wel laag genoeg om uit te stappen en vol goede moed halen we de kano’s uit het water. De volgende sloot lijkt echter in de verte redelijk begroeid te zijn en volgens de kaart moet het water eigenlijk aan de andere kant van de weg afbuigen naar het gemaal.

Met in elke hand een kano (ik de voorkanten, mijn mede-kanoër de achterkanten) lopen we een tijdje langs het steeds kleiner wordende en dichter begroeide slootje maar zien geen water aan de andere kant van de weg. De Kamperzeedijk komt in zicht. En in de verte zien we de schoorsteenpijp van het gemaal waar de auto staat. Kanoën lijkt er niet meer in te zitten. We besluiten de kano’s in de berm te leggen en te voet de auto op te halen. Het is gelukkig niet ver. In een kwartiertje ben ik bij de auto en als ik terugkom heeft mijn medekanoër de kano’s al ontmanteld. Een ander einde van dit rondje Kamperzeedijk dan gedacht.

Ik had graag het hele rondje gekanood maar – zo blijkt maar weer – dan moet je ook de kanoroutes blijven volgen. Een les voor de volgende keer. Hoewel, die kanoroutekaart blijkt ook niet helemaal te kloppen. Tijd voor een update, want dit is een mooi kanogebied dat meer kanoërs verdient. Net als de vorige keer waren we de enige.

Benieuwd naar andere kanoroutes die ik gevaren heb? Je vindt ze hier.

14 Podcast-tips voor je ommetje (deel 2)

In augustus 2020 werkte ik al de nodige maanden thuis. Ik had de routine ontwikkeld om ’s ochtends, voordat ik aan het werk ging, een ommetje te maken. Tijdens dat ommetje luisterde ik naar podcasts. Mijn favoriete podcasts zette ik die maand in dit artikel op een rijtje.

Inmiddels is het april 2021 en werk ik nog steeds thuis. Ook het ochtendommetje maak ik nog elke dag. Wel heb ik inmiddels een hoop nieuwe podcasts ontdekt. Tijd voor een update van mijn favoriete podcasts.

Natuur

The Stubborn Light of Things

Melissa Harrison is schrijver van romans en natuurboeken en woont in een cottage in ‘rural suffolk’, Engeland. In deze Engelstalige podcast uit 2020 neemt ze de luisteraar mee naar buiten, van het vroege voorjaar tot in de herfst. Ze vertelt wekelijks over de vogels, de natuur en het Engelse landschap. De vogelgeluiden en het enthousiasme van Harrison maakten voor mij dit de perfecte podcast om de dag rustig te beginnen.

Groene oren

In deze podcast van Staatsbosbeheer worden dieren geïnterviewd. Ze komen naar de studio en er volgt een gesprek over hun leven. Af en toe ernstig, vaak hilarisch. De acteurs leven zich volledig in in ‘hun dier’. Ward de hazelmuis benadrukt bijvoorbeeld dat hazelmuizen niet ijdel moeten zijn, want ze moeten heel veel aankomen voor hun winterslaap. Ben je wel ijdel als hazelmuis, dan ga je dood.

Cultuur

Podium Witteman Podcast

Floris Kortie bespreekt in deze podcast de wereld van de klassieke muziek vanuit allerlei verschillende invalshoeken en met uiteenlopende gasten. Wat hebben voetbal en klassieke muziek bijvoorbeeld gemeen? En wie zijn de meest foute componisten? Uiteraard ontbreekt de muziek zelf ook niet.

Dat kan mijn kleine nichtje ook

Presentatoren Noortje en Gisbert bezoeken elke aflevering een museum of wandelen langs kunst in de openbare ruimte. Op een toegankelijke manier bespreken ze kunstenaars en periodes.

Boeken

De Grote Vriendelijke Podcast

N.a.v. het vorige artikel kreeg ik de tip om de Grote Vriendelijke Podcast te luisteren. Kinderboekrecensenten Jaap Friso en Bas Maliepaard bespreken hier recente kinderboeken. Ook is er elke aflevering een kinderboekenschrijver of -illustrator te gast. Een podcast over kinderboeken voor volwassenen. Goed gemaakt en enthousiasmerend.

De Bezige Bij Podcast

Redacteuren van de uitgeverij gaan in deze podcast in gesprek met auteurs waar ze nauw mee samenwerken. In de fijne gesprekken krijg je een inkijkje in de wereld van de schrijver. Interessant en ik ontdekte weer nieuwe auteurs.

Geschiedenis

De plantage van onze voorouders

Een nazaat van een plantage-eigenaar en een nazaat van een tot slaaf gemaakte onderzoeken samen hun geschiedenis. Een interessante podcast waarin veel hedendaagse thema’s naar voren komen. Ik vermoed dat dit veel mensen aanspreekt.

Wind of Change

Een Amerikaanse podcast over het nummer Wind of Change van The Scorpions. Het gerucht gaat dat de CIA met dit nummer het IJzeren Gordijn heeft laten vallen. Wat klopt er van dit gerucht? De podcastmaker gaat op onderzoek.

Avontuur en naar buiten

Living Adventurously

Alastair Humpreys heeft een aantal jaren de wereld over gefietst. Nu fietst hij door Yorkshire, Engeland en interviewt verschillende mensen over wat zij verstaan over ‘avontuurlijk leven’. De definitie is voor iedereen verschillend. In deze Engelstalige podcast komen de meest leuke, verrassende, bizarre en inspirerende verhalen voorbij.

Camino NL pelgrimsverhalen

Johanna Kroon interviewt in deze podcast wandelaars die gewandeld hebben over Europese pelgrimswegen. Wat zijn hun verhalen en wat heeft de tocht met hen gedaan? Na enkele afleveringen geluisterd te hebben, raak ik helemaal geïnspireerd om een langere wandeltocht te maken.

Het Geluid van Fietskriebels

Henrik Kos heeft als vakantiefietser al heel wat van Europa gezien. In deze podcast vertelt hij hoe het is om op fietsvakantie te gaan en geeft hij tips. Hoewel de podcast bedoeld is voor de beginnende vakantiefietser, beleef ik er als ervaren vakantiefietser ook veel plezier aan. Als hij voor zijn tentje een aflevering opneemt, ben ik ook weer even terug voor mijn eigen tentje tijdens mijn laatste fietsvakantie.

The Moving Abroad Podcast

Maaike den Besten woonde zelf jarenlang in het buitenland. Hoe pakte ze dit aan? Hoe zag haar leven eruit? In deze podcast vertelt ze over haar eigen leven maar interviewt ze ook andere Nederlanders die in het buitenland wonen en werken.

Duurzaamheid

De Grote Tiny House Podcast

Marjolein en Natasja zijn tiny house bewoners. In deze podcast bespreken ze alle mogelijke onderwerpen die te maken hebben met tiny houses en tiny living. Hun enthousiasme werkt aanstekelijk. Ik denk dat ze hiermee heel wat luisteraars over de streep trekken.

Overig

Tijd voor de Geest

Flow Magazine en Museum van de Geest in Haarlem bundelen in deze podcast hun krachten. Karine Hoenderdos interviewt allerhande mensen die één ding gemeen hebben: ze hebben een creatieve geest. Als luisteraar krijg je een inkijkje in hun brein.

14 podcast-tips

In ruim een half jaar heb ik 14 nieuwe podcasts ontdekt die allemaal inspirerend, interessant, humoristisch of gewoonweg heerlijk rustgevend zijn. Ik stap elke ochtend vroeg weer mijn deur uit, benieuwd wat de podcast van die ochtend mij gaat brengen.

Welke (minder bekende) podcasts raden jullie me aan?

Herfstkanotocht Dwarsgracht

Route: Kanoroute Dwarsgracht van Natuurmonumenten
Afstand: 11 km
Start: Gemeenschapshuis Dwarsgracht
Eind: Gemeenschapshuis Dwarsgracht

De Dwarsgrachtroute is gemarkeerd

Het is november en wij staan op het punt om een rondje te gaan kanoën. Nog niet eerder was ik zo laat in het najaar op het water te vinden. Vandaag belooft echter een prachtige dag te worden: een zonnetje, 13 graden. Kortom prima kanoweer. We besluiten een rondje Dwarsgracht in De Wieden te doen. Hoewel De Wieden bekend terrein is (lees hier over het rondje Belt-Schutsloot), waren we nog niet eerder op deze plek.

Dwarsgracht

Aan de waterkant zetten wij de kano’s in elkaar. Om ons heen staan boerderijen met veelal rieten daken. Af en toe komt er iemand langs. Allemaal groeten ze vriendelijk en kijken ietwat bevreemdend naar onze half opgeblazen kano’s. Er staat een fiks windje. We besluiten daarom het rondje met de klok mee te kanoën. Zo hebben we meteen in het begin de wind tegen.

Over de Dwarsgracht (zowel het water als het dorp hebben dezelfde naam) varen we langs pittoreske huizen en boerderijen. De zon staat laag en pal voor ons, waardoor we moeite moeten doen om dat wat voor ons is, te zien. De zonnebril ligt nog thuis. Zulk mooie weer hadden we niet verwacht. Gelukkig is het niet druk op het water. Tijdens ons rondje komen we slechts twee andere boten tegen, beide van Natuurmonumenten.

Tegenlicht op de Dwarsgracht

We kanoën langs een zeldzaam trilveengebied, een dunne laag drijvend veen met bijzondere planten. De Wieden is één van de weinige natuurgebieden in Nederland waar je dit nog vindt. Bij een kanoaanlegsteiger met bankje nemen we een koffiepauze. Het blijft heerlijk om ergens in the middle of nowhere met alleen maar stilte om je heen je eigen koffie te drinken.

Na de koffie gaan we verder. Brede en smalle vaarten en sloten wisselen elkaar af. Het riet is geel en steekt fel af tegen de blauwe lucht. Als we een bocht omgaan komen we op een windstille sloot uit met aan weerszijden hoge rietkragen. Alsof we over een spiegel varen!

Als een spiegel

Dan volgt een ruiger stuk. De route pikt een hoekje van de Beulakerwijde mee, een groot water waar de wind vrij spel heeft. De wind komt van zij en we moeten moeite doen om op koers te blijven en over de golven vooruit te gaan. De druppels van de peddels waaien ons bij elke slag in het gezicht. Maar wat is het prachtig. En we zijn helemaal alleen op dit enorme water. In de verte ligt ergens het verdronken dorp Beulake, ten onder gegaan tijdens stormvloeden in de 18e eeuw. Een kunstwerk in de vorm van een kerktoren markeert de plek.

Beulakerwijde

We zijn blij als we door een sluis weer op kleiner water komen. We groeten de drie mannen in de Natuurmonumentenboot die ons door het tegenlicht pas op het laatste moment zien. Over de Walengracht varen we verder langs Jonen. Het plaatsje is niet te bereiken met de auto. Bij fietsers is vooral het pontje van Jonen bekend. Het verbindt Giethoorn en Dwarsgracht met plaatsen als Vollenhove en Blokzijl.

We varen het tweede meer van vandaag op – het Giethoornsche Meer – dat gelukkig een stuk kleiner is dan de Beulakerwijde. De golven zijn hier dan ook minder hoog. Via kleine vaarten komen we op de Thijssengracht uit. Ook hier is het water op verschillende plekken helemaal glad. De bomen in herfsttooi worden er mooi in weerspiegeld.

Windstil op de Thijssengracht

Als we rechtsaf slaan hebben we de wind pal tegen. We zitten weer op de Dwarsgracht en overbruggen het laatste stuk tot aan het Gemeenschapshuis. Het dorp ligt er nog even verlaten bij. Het was een prachtige tocht. En zo buiten het seizoen kanoën bevalt goed. Wie weet wat voor dagen het vroege voorjaar brengt.

De kanoroute Dwarsgracht is door Natuurmonumenten gemarkeerd, maar alleen tegen de klok in. Wij hadden de route ook als GPX-bestand op de telefoon staan, waardoor het geen probleem was dat we de route met de klok mee deden. De route is op deze site als PDF- en GPX-bestand te downloaden. Mocht je nu geen eigen kano hebben, bij café-restaurant De Otterskooi in Dwarsgracht zijn kano’s te huur.

Benieuwd naar andere kanoroutes die ik gevaren heb? Je vindt ze hier.