Wandelen op de Teutoschleifen | Tecklenburger Bergpfad

Route: Teutoschleifen | Tecklenburger Bergpfad
Afstand: 10,5 km
Hoogtemeters↑↓: 315 meter
Start: Brochterbeck, parkeerplaats Dorfstraße bij de Dorfkirche
Eind: Brochterbeck, parkeerplaats Dorfstraße bij de Dorfkirche

Begin 2020, een paar maanden voor corona de wereld in zijn greep kreeg, liep ik mijn laatste en vierde Teutoschleife. Sindsdien is het er niet meer van gekomen, tot vandaag. De weersvoorspellingen zijn prima en vandaag staat het Tecklenburger Bergpfad op de planning.

De route maakt een rondje van Brochterbeck naar Tecklenburg en weer terug. We starten in Brochterbeck. De in de folder genoemde parkeerplek bij een hotel blijkt afgesloten met een slagboom. Als we een eindje het dorp ingereden zijn, vinden we bij de kerk een goed alternatief. We starten met Kaffee und Kuchen. We hebben er al een flinke autorit vanuit Nederland opzitten en als je in Duitsland bent, mag dit natuurlijk niet ontbreken.

Na een groot stuk taart kunnen we er weer even tegen en beginnen onze wandeling (met de klok mee) die ons vrijwel meteen omhoog het bos inleidt. Het klimmen is weer even wennen, maar we genieten van het bos en de zonnestralen die door de takken vallen. We passeren de Waldkapelle Holthausen waar we een kaarsje branden en lopen dan gelijk op met de Hermannsweg.

Waldkapelle Holthausen

Op het brede bospad komen we meerdere wandelaars tegen. Iedereen groet vriendelijk. Een meneer vraagt of wij ook de Goldene Treppe tegen zijn gekomen. Hij is er naar op zoek. We moeten hem teleurstellen, een gouden trap was ons wel opgevallen. We letten even niet op en missen een markering, waardoor we parallel aan de route blijken te lopen. Geen probleem, zie ik op mijn wandel-app OsmAnd, beide paden komen verderop weer bij elkaar.

Opeens zien we een bordje met – jawel – ‘Goldene Treppe’ dat naar links wijst, de kant van de route op die we eigenlijk hadden moeten lopen. Uiteraard slaan we af en dalen een hele lange trap af met ongelijke treden. Hij is indrukwekkend, maar niet van goud. Later lees ik dat de 131 treden oorspronkelijk elk een bladgouden streep hadden, zodat er een tientallen meters lange lichtstraal ontstond. Een kunstwerk dat nu haar glans heeft verloren en nodig bijgewerkt moet worden.

Goldene Treppe met af en toe nog een gouden streep

Op een bankje met uitzicht op de wijde omgeving en een jagende roofvogel eten we onze lunch. Tecklenburg is niet ver meer. Even later lopen we over een geasfalteerde weg het noordelijkste bergdorpje van Duitsland binnen. We laten de route even voor wat hij is – deze buigt vóór het centrum af de bossen in – en lopen verder naar het centrum van het stadje.

Lunchbankje

De vakwerkhuizen zijn in groten getale aanwezig, de terrassen op het plein zijn goed bezet. Maar ik kan me voorstellen dat het hier in het hoogseizoen nog veel drukker kan zijn. We slenteren door de straatjes, lopen langs het openluchttheater, bekijken winkeltjes, eten een ijsje en keren dan weer om, om de route te vervolgen.

Tecklenburg

Met een steile afdaling zitten we weer midden in het bos. We volgen deels het Hexenpfad dat hier ook loopt. Wederom krijgen we mooie bospaden en leuke doorkijkjes voorgeschoteld. We komen zelfs langs een piano in het bos. Helaas komen er niet heel veel (zuivere) tonen meer uit.

Na het bos wandelen we door een open landschap. Mooie vakwerkboerderijen staan aan de bosrand. In de volle zon lopen we het laatste stuk over een smal paadje langs een Modellflugplatz. We zien geen enkele modelvliegtuigje, misschien dat hier in het weekend meer te doen is.

In Brochterbeck hebben we snel de auto weer gevonden. Handig zo’n kerk als wegwijzer. De route zelf was 10,5 km, wij hebben er met een lus door Tecklenburg 14 km van gemaakt. Het was de moeite waard, wat is dit toch een mooie omgeving.

Teutoschleifen zijn rondwandelingen in het Teutoburgerwald in de nabijheid van het lange afstandspad de Hermannsweg. Vanaf Nederland liggen de wandelingen op een paar uur rijden. Wil je ook een van de Teutoschleifen lopen? Via de website van Geheim over de grens vind je meer informatie over de acht rondwandelingen. Ook zijn ze als GPX-bestand te downloaden. Onze ervaring is trouwens dat je de routes prima op de markering in het veld kunt lopen. Elke afslag is goed aangegeven. Naast de acht Teutoschleifen zijn er ook acht Teutoschleifchen, kortere routes in hetzelfde gebied.

Benieuwd naar de andere Teutoschleifen die ik heb gelopen? Je vindt mijn wandelervaringen hier.

2020 | Terugblik op mijn wandeljaar

Teutoburgerwald in januari tijdens de Teutoschleife Holperdorper

2020 was in meerdere opzichten een bijzonder jaar. Veel plannen gingen niet door. Maar er kwamen andere dingen voor in de plaats. Met name buitenactiviteiten zoals kanotochten, fietsritjes en wandelingen, heel veel wandelingen. In mijn veelal lege weekenden zocht ik in alle vroegte de natuur op. Ver weg van de mensenmassa’s ontdekte ik de schoonheid en het gemak van Klompenpaden, verkende nieuwe Groene Wissels en Trage Tochten en begon aan maar liefst twee nieuwe Streekpaden en één nieuwe Lange Afstandswandeling (LAW).

De ontdekking van de fiets-auto combinatie maakte de van A-naar-B wandelingen een stuk toegankelijker. Waarom ik dit niet eerder heb gedaan … Geen afhankelijkheid van openbaar vervoer dat in weekenden niet rijdt of op een bepaald traject überhaupt niet aanwezig is. Gewoon met de auto naar het eindpunt, op het fietsje naar het beginpunt, terug wandelen en dan de fiets ophalen. Dodelijk eenvoudig.

LAW’s

Het Marskramerpad bleef dit jaar bij één etappe. Ik loop dit pad samen met een vriendin die niet in de buurt woont en ons eerste wandelweekend was begin maart. Niet alleen gooide corona niet lang daarna roet in het eten, maar ook een Tweede Wereldoorlog bom maakte dat we onze tweede etappe van dat weekend niet konden lopen. We hopen in 2021 eindelijk Overijssel te kunnen verlaten om de Veluwe te ontdekken.

Het Pieterpad gaat voorspoedig en brengt me op mooie plekken, maar is nog lang niet klaar. De eerste etappe vanaf Pieterburen moet ik nog steeds lopen en hoop ik toch wel in 2021 te doen. Ook ligt Gelderland in de planning. Vanaf Holten gaat het nu eerst richting Laren. Ik ben heel benieuwd waar ik eind 2021 eindig.

Pionierspad: Uitzicht op de Bovenwijde bij Giethoorn

En dan het Pionierspad. Flevoland stond al een tijdje op het wandellijstje en het plan was om in 2021 met deze LAW door de polder te beginnen. In december lonkte het pad teveel en besloten we om toch al de eerste etappe te doen. Bij koud maar zonnig winterweer liepen we van Steenwijk naar een welhaast verlaten Giethoorn. Begin 2021 verder door De Wieden en op naar de polder.

Streekpaden

Het Salland Pad liep ik uit dit jaar. In 2018 begon ik in Olst met dit rondje door de gevarieerde natuur van Salland. Een kleine twee jaar en 130 km later stond ik weer in Olst. Toen door de coronamaatregelen de – toch al niet in het weekend rijdende – buurtbussen helemaal niet meer reden, bood de fiets-auto combinatie een goed alternatief. Het vrij onbekende pad vlecht de in het Wandelnetwerk Overijssel uitgezette rondjes aan elkaar tot een afwisselende grote ronde die wel wat meer bekendheid kan gebruiken.

Het Westerwoldepad kwam op mijn pad toen de geplande herfstvakantie naar Zwitserland niet doorging. In plaats van in de Alpen liepen we drie etappes door een verrassende streek van Groningen. Volgend jaar wil ik in een lang weekend de resterende etappes lopen door dit mooie gebied.

Westerwoldepad etappe 2

Het Noardlike Fryske Wâlden Streekpad gaat in korte etappes, maar we hebben geen haast. Ik loop het met mijn moeder (en af en toe mijn vader). De noordelijke Friese Wouden zijn prachtig. Volgend jaar gaan we vanuit Buitenpost verder richting zuiden.

Het Graafschapspad lag in 2019 al in de planning en in januari en februari liepen we de eerste etappes. Ook hier bleek daarna openbaar vervoer in coronatijd een hindernis. In november togen we met auto en fiets naar de Achterhoek voor de derde en laatste etappe van dit jaar. Wellicht loop ik ‘m volgend jaar uit.

Rondwandelingen

Wezepsche Heide tijdens het Klompenpad Wiseperpad

Dit jaar heb ik veel meer rondwandelingen gelopen en beschreven dan andere jaren. Waar veel lege weekenden al niet goed voor zijn. De eerste dagen van het jaar liep ik in een ijzig en mistig Duitsland in het Teutoburgerwald en bij Bad Bentheim. In de zomer liep ik een Twentse Tocht van Truus Wijnen die in 2015 tot mooiste wandeling van het jaar werd bekroond. Ook wandelde ik mijn eerste (en zeker niet mijn laatste) Knapzakroute in Drenthe.

Naast een drietal prachtige Groene Wissels (zoals die van Odoorn en Markelo, beide in heuvelachtig gebied) liep ik maar liefst tien Trage Tochten. Ik ontdekte het prachtige Reestdal met de trage tochten Oud-Avereest en Ommerschans, liep te midden van dansende bomen op de Veluwe bij Drie en zag bij Oranjewoud een hele andere kant van Friesland.

Het aantal Klompenpaden overtrof de Trage Tochten. Het gemak van de markering en de klompenpaden-app met veel informatie maakte dat ik er twaalf liep dit jaar. Vooral het gebied tussen IJssel en Veluwe is me zeer goed bevallen. Zo genoot ik van het zonovergoten late voorjaar met het Fliertpad bij Twello en liep ik door paarse zeeën van bloeiende heide op de Tonnenberg bij Wapenveld op het Vosbergenpad. Maar ook in mijn eentje op de Wezepsche Heide (Wiseperpad) ‘s morgens vroeg in december was werkelijk adembenemend.

Alle Klompenpaden van 2020

Al met al kijk ik terug op een mooi wandeljaar. Ik liep meer dan anders, maar ik schreef ook veel meer over mijn wandelingen. Andere onderwerpen die normaal gesproken voorbij komen op dit blog vereisten OV-reizen, fietsvakanties, museumbezoeken, stedentripjes, etc. Helaas is dat er niet veel van gekomen. Hopelijk ziet 2021 er (in ieder geval deels) anders uit. En ach, anders bieden wandelingen een zeer goed alternatief.

Wat was jouw mooiste wandeling van 2020?

Wandelen op de Teutoschleifen | Holperdorper

Route: Teutoschleifen | Holperdorper
Afstand: 13 km
Hoogtemeters↑↓: 392 meter
Start: Lienen, parkeerplaats bij het Hallenfreibad, Holperdorper Straße 39
Eind: Lienen, parkeerplaats bij het Hallenfreibad, Holperdorper Straße 39

De route is goed gemarkeerd

Het is nieuwjaarsdag 2020. Oudejaarsavond is knap mistig verlopen in Nederland. Maar ook in het Teutoburgerwald, waar wij een paar dagen zitten. De mist is nog niet opgetrokken als we naar het beginpunt rijden van de Teutoschleife Holperdorper in Lienen. Met de voorspelling dat later die dag de zon doorbreekt, beginnen we aan de wandeling.

In het bos levert de mist mooie plaatjes op. Regelmatig staan we stil om het beeld vast te leggen. Een man met hond die net voorbij komt, ziet ons staan en wijst op een zijweggetje, “Sie mussen dorthin gehen”. Wij knikken, bedanken vriendelijk, maar volgen dan toch de markering van de Teutoschleife die rechtdoor loopt.

We stijgen flink en komen langs schitterende uitzichten. Althans, volgens het wandelfoldertje. Wat wij zien is veel wit. Het uitzicht op Lienen en op een steengroeve op de Aldruper Berg gaan aan ons voorbij. Wel zien we de Brüggelieth Quelle, een van de 7 bronnen in dit gebied, te midden van een slagveld van boomstronken en boomstammen. Ook verderop is het een ware kaalslag. Later lees ik dat de storm Friederike vorige winter flink heeft huisgehouden in dit gebied. Het duurt nog wel even voor de natuur zich heeft hersteld.

De Brüggelieth Quelle

We komen langs een Weihnachtsbaumschule, een leuk woord voor kerstbomenkwekerij waar de zon eindelijk terrein begint te winnen. De Duvensteine (in vroeger tijden werden bij deze rotsen de moedergodinnen vereerd vanwege vruchtbaarheid), zijn nog in nevelen gehuld, maar hierna breekt de zon dan toch echt door. De mist lost op en maakt plaats voor een strakblauwe hemel. Gelukkig zijn de uitzichten nog niet op.

Als de mist optrekt…

 

Mooie contrasten van zon en schaduw

De zon trekt inmiddels ook andere wandelaars aan. Kwamen we in het begin enkel een paar hondenuitlaters tegen, nu komen steeds meer gezinnen en zelfs hele families met minimaal drie generaties, ons tegemoet. De meesten wensen ons “eines frohes Neujahr”, een enkeling “frohe Weihnachten”, maar zij verbetert zichzelf snel als haar wandelgenoten in een vrolijk gelach uitbarsten.

Creatievelingen onderweg

Het jaargetijde en het weer zorgen voor felle contrasten tussen zon en schaduw, maar ook voor strijklicht. Tel hier het heuvelachtige landschap bij op, de druppels aan de bomen en struiken, hier en daar een ijsrandje aan blaadjes en uitgebloeide bloemen en je hebt een schitterende winterdagwandeling.

Prachtig strijklicht

Op het einde van de route komen we bij ‘Malepartus’, een Gaststätte met het interieur van een skihut. Aangezien alle bakkers die ochtend dicht waren, gingen we ervan uit dat de horeca onderweg ook wel gesloten zou zijn. Niets is minder waar. De gezellig pratende stemmen komen ons buiten al tegemoet. Het is er een drukte van belang. We grijpen de kans met beide handen aan, installeren ons aan een tafeltje en bestellen heerlijk warme Kaiserschmarren met cappuccino. Met temperaturen net boven het vriespunt en 12 km met flinke stijgingen en dalingen in de benen is dit net wat we nodig hebben.

Aardig wat heuvels

Hierna is de auto niet ver meer. De mist begint zich alweer te settelen in het bos als we afdalen naar de parkeerplaats bij het Hallenfreibad. We kijken terug op een prachtige en afwisselende Teutoschleife, die ik iedereen kan aanraden.

Wil je ook een van de Teutoschleifen lopen? De wandelgids kun je via de website van Geheim over de grens gratis bestellen. Hierin vind je de 7 rondwandelingen met kaartjes en beschrijvingen. Ook zijn ze als GPS-bestand te downloaden. Onze ervaring is trouwens dat je de routes prima op de markering in het veld kunt lopen. Elke afslag is goed aangegeven.

De Teutoschleifen vind je in een gratis foldertje

Benieuwd naar de andere Teutoschleifen? Lees ook mijn wandelverslag van:

2019 | Terugblik op mijn wandeljaar

Uitzicht op de Lek tijdens het Klompenpad Lint- en Liniepad

2019 was een goed wandeljaar. Heel afwisselend ook. In tegenstelling tot voorgaande jaren. In 2017 ontdekte ik de langeafstandspaden en liep in dat jaar bijna alle etappes van het Jacobspad. Ook in 2018 lag de focus op één pad, het Westerborkpad. In 2019 zijn het vooral veel verschillende paden geworden. Met veel verschillende mensen en ook alleen.

Welke soorten routes liep ik in 2019?

LangeAfstandsWandeling (LAW)

In de categorie LAW’s liep ik de laatste twee etappes van het Westerborkpad en eindigde heel toepasselijk op 4 mei op het eindpunt in Kamp Westerbork. Ook begon ik dit jaar aan het Marskramerpad. Nadat een vriendin in 2018 in vijf weken het Pieterpad liep, had het wandelvirus haar te pakken en spraken we af om met zijn tweeën van Bad Bentheim naar Scheveningen te lopen. We zijn dit jaar in de buurt van Deventer geëindigd. In 2020 gaan we weer verder.

Met deze Pieterpad-vriendin liep ik in 2018 twee etappes mee van dit pad der paden. Dat smaakte naar meer en dit jaar besloot ik om de komende jaren het Pieterpad helemaal te lopen. In 2019 maakte ik daar een beginnetje mee op de grens van Groningen en Drenthe, samen met een enthousiaste collega.

Streekpad

Noardlike Fryske Wâlden Streekpad: Bûtenfjild boven Feanwâldsterwâl

Met het relatief nieuwe Noardlike Fryske Wâlden Streekpad in een onbekende streek van Friesland, begon ik in februari dit jaar. Helaas ben ik dit jaar niet verder gekomen dan drie etappes. Ik hoop in 2020 wat meer kilometers te maken. De Noardlike Fryske Wâlden zijn namelijk verrassend mooi.

Wandelnetwerkpad

Christoffelpad: Natuurgebied de Olde Maten

Overijssel kent verschillende wandelnetwerken. Binnen deze netwerken zijn meerdere meerdaagse wandelrondjes gemarkeerd. In 2018 begon ik met het Salland Pad dat – niet geheel verrassend – een rondje Salland doet. In 2019 liep ik minder etappes van dit pad dan ik wilde. Het openbaar vervoer in deze contreien bestaat voornamelijk uit buurtbussen die alleen door de week rijden. Mijn vrije tijd zit voornamelijk in het weekend. Dus dat schoot niet echt op.

Een nieuw gemarkeerd rondje binnen zo’n Overijssels wandelnetwerk is het Christoffelpad. In twee afzonderlijke dagen liep ik in 2019 dit rondje van ruim 45 km door Zwartewaterland en nationaal park Weerribben-Wieden. Een mooie, relatief onbekende route in de kop van Overijssel, ook ideaal voor een wandelweekend. Met een groot voordeel: het OV rijdt ook in het weekend.

Overige wandelingen

Trage Tocht Zoutelande

Naast de langere wandelroutes liep ik verschillende eendaagse wandeltochten zoals Groene Wissels en Trage Tochten (ook vaak zonder blogpost). Hier zaten ook enkele zogenaamde Stadswissels bij, zoals deze in Middelburg. Dit zijn wat langere stadswandelingen die je op interessante plekken in en om het centrum brengen. Ook liep ik eindelijk de N70 in het Rijk van Nijmegen, een van de mooiste routes van dit jaar en liep ik op de eerste dag van 2019 een Teutoschleife in het Teutoburgerwald. In de laatste maand van het jaar liep ik mijn eerste Klompenpad en ontdekte een deel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie.

De feiten op een rijtje

In welke landen en provincies?

• Duitsland: Teutoburgerwald
• Drenthe
• Friesland
• Gelderland
• Groningen
• Overijssel
• Utrecht
• Zeeland

Welke paden begonnen in 2019?

• Christoffelpad
• Noardlike Fryske Wâlden Streekpad
• Marskramerpad

Welke paden afgerond in 2019?

• Westerborkpad
• Christoffelpad

Wat waren echte aanraders?

Pieterpad tussen Groningen en Zuidlaren

• Op de N70 bij Nijmegen waan je je in het buitenland, maar de vele heuvels daar zijn toch echt Nederlands.
• Bij de Trage Tocht Zoutelande volg je de Zeeuwse kustlijn en heb je prachtige uitzichten over de zee.
• Bij de Marskramerpad-etappe Bad Bentheim – Oldenzaal loop je van Duitsland naar Nederland door zeer afwisselend landschap.
• Het Pieterpad tussen Groningen en Zuidlaren was verrassend mooi, zeker in de herfst. Je ziet echt dat je een andere provincie in loopt.

Wat viel tegen?

Een heuse berg op het Westerborkpad van Hoogeveen naar Beilen

Eigenlijk vrij weinig. Elke route had weer haar eigen charme. De Westerbork-etappe Hoogeveen – Beilen liep door veel natuurschoon maar ook over lange rechte wegen langs het spoor. Bij deze LAW gaat het in de eerste plaats om de geschiedenis. En dat is ook de reden waarom ik dit pad heb gelopen.

Kortom

Ik kan terugkijken op een goed wandeljaar. Die afwisseling in wandelingen bevalt me prima en daar ga ik zeker mee door in het nieuwe jaar. Op naar een verrassend en wandelrijk 2020!

Hoe was jouw wandeljaar?

Wandelen op de Teutoschleifen | Bevergerner Pättken

Route: Teutoschleifen | Bevergerner Pättken
Afstand: 7 km
Hoogtemeters↑↓: 83 meter
Start: Bevergern bij een tuincentrum aan de Holtkamp
Eind: Bevergern bij een tuincentrum aan de Holtkamp

De dagen rondom de jaarwisseling brengen we door in het Duitse Teutoburgerwald, een bosrijk en heuvelachtig gebied tussen Osnabrück en Münster. We bezoeken Rheine en lopen drie Teutoschleifen. Dit zijn rondwandelingen die grenzen aan de Hermannshöhen, de langeafstandswandeling in het Teutoburgerwald, die van Rheine naar Marsberg loopt.

Op nieuwjaarsdag miezert het en besluiten we een korte rondwandeling te doen, voordat we weer terugrijden naar Nederland. Het wordt de Teutoschleife Bevergerner Pättken, die twee kanalen aandoet, door het plaatsje Bevergern loopt en nog een ‘berg’ meepakt. De regen zet niet door en met af en toe wat zon is het eigenlijk prima wandelweer.

Een Teutoschleifen-bankje kijkt uit op het kruispunt van de 2 kanalen: de ‘Nasses Dreieck’

In Bevergern vinden we een parkeerplaats bij een tuincentrum dat op nieuwjaarsdag gesloten is. Op het in het wandelgidsje aangegeven adres konden we geen parkeerplaats vinden. We zijn vlak bij het Dortmund-Ems-Kanal en lopen al snel langs het opvallend groene en heldere water. Eén binnenvaartschip ligt eenzaam aan de kade. Op andere dagen is het hier waarschijnlijk een stuk drukker.

Een eenzaam binnenvaartschip in het Dortmund-Ems-Kanal

Het water is opvallend helder

We steken het kanaal over via de historische voetgangersbrug ‘Bergeshöveder Steg’ en zien vanaf de brug de ‘Nasses Dreieck’ liggen. Hier eindigt het Mittellandkanal, dat helemaal naar Magdeburg loopt, in het Dortmund-Ems-Kanal. Lange tijd was dit HET centrum van de binnenvaart met Gaststätten en winkels. We lopen langs een sluis naar de overkant waar een informatiepaviljoen staat, waarin de geschiedenis van het kanaal te lezen is.

De Bergeshöveder Steg

De sluis met rechts het informatiepaviljoen

We lopen een tijdje langs het Mittellandkanal en duiken dan het bos in. Een stijgend paadje voert ons naar de Huckberg, met 96 meter het hoogste punt hier. Deze ‘berg’ is de meest westelijke punt van het Teutoburgerwald. Het pad daalt en stijgt en regelmatig hebben we een mooi uitzicht over de omgeving. Uiteindelijk komen we weer uit bij het Dortmund-Ems-Kanal. We passeren de sluizen van Bevergern die dagelijks ongeveer 40 binnenvaartschepen helpen het hoogteverschil van 10 meter te overbruggen.

Uitzicht vanaf de Huckberg

Aan de overkant wandelen we een stukje terug langs het kanaal en slaan dan af naar het plaatsje. Over kleine paadjes komen we in het centrum terecht waar we – zonder al te veel hoop – op zoek gaan naar koffie. Er blijkt slechts één hotel-restaurant open te zijn. Het interieur stamt nog uit de jaren 70 en op de barkrukken zitten 10 oude mannen. Achter de bar staat een ouder echtpaar. Ze lijken het heel gezellig te hebben. Als wij binnenkomen verstomt het gesprek en kijken 12 paar ogen ons aan.

Een kort knikje is het antwoord op de vraag of ze wel open zijn. Als de oudere mevrouw van achter de bar naar ons tafeltje komt, blijkt ze zeer vriendelijk. Cappuccino kan ze ons schenken, maar Kuchen heeft ze helaas niet op deze nieuwjaarsdag. Morgen weer, zegt ze met een glimlach. Wij laten de koffie ons smaken. Als we vertrekken wordt ons auf Wiedersehen met enthousiasme beantwoord.

Het is nog een klein stukje naar de auto. We lopen via het Nonnenpättken, een oude vluchtweg voor de cisterciënzer nonnen die vele eeuwen geleden dit pad in woelige tijden gebruikten om van hun buiten de stad gelegen klooster Gravenhorst binnen de stadsmuren te komen. In een miezerregenbui bereiken we de auto en sluiten een mooie en historisch interessante rondwandeling af.

Het Nonnenpättken

Wil je ook een van de Teutoschleifen lopen? De wandelgids kun je via de website  van Geheim over de grens gratis bestellen. Hierin vind je de 7 rondwandelingen met kaartjes en beschrijvingen. Ook zijn ze als GPS te downloaden. Onze ervaring is trouwens dat je de routes prima op de markering in het veld kunt lopen. Elke afslag is goed aangegeven.

Benieuwd naar de andere Teutoschleifen? Lees ook mijn wandelverslag van:
– Teutoschleife Canyon Blick
Teutoschleife Dörenther Klippen

Wandelen op de Teutoschleifen | Dörenther Klippen

Route: Teutoschleifen | Dörenther Klippen
Afstand: 9,3 km
Hoogtemeters↑↓: 405 meter
Begin: Wanderparkplatz Bocketal
Eind: Wanderparkplatz Bocketal

De Teutoschleifen lopen deels over de Hermannshöhen (H)

De dagen rondom de jaarwisseling brengen we door in het Duitse Teutoburgerwald, een bosrijk en heuvelachtig gebied tussen Osnabrück en Münster. We bezoeken Rheine en lopen drie Teutoschleifen. Dit zijn rondwandelingen die grenzen aan de Hermannshöhen, de langeafstandswandeling in het Teutoburgerwald, die van Rheine naar Marsberg loopt.

Het is oudjaarsdag 2018. De Duitsers maken zich klaar voor Sylvester, wij trekken erop uit. Het is mistig, maar droog en met 11 graden helemaal niet koud. We wandelen vandaag de Teutoschleife Dörenther Klippen en beginnen op de parkeerplaats vlakbij Brochterbeck. We zijn niet de enigen. Gelijk met ons komen er zeker 15 andere auto’s aan. Mannen en vrouwen in felgekleurde hardloopkleding stappen uit en vormen een groep die steeds groter wordt.

Wanderparkplatz Bocketal

Wij laten ze gezellig bijpraten en beginnen onze wandeling. Het is een stuk minder modderig dan gisteren bij de Teutoschleife Canyon Blick, het is dan ook veel rotsachtiger. Dit loopt wel zo prettig. We zijn op weg naar markante zandsteenrotsen, de Dörenther Klippen. Verschillende rotsen hebben namen gekregen zoals Das Hockende Weib en de Dreikaiserstuhl.

De mist geeft een bijzondere sfeer

We lopen over een klein paadje langs de bosrand en passeren twee onbewaakte spoorwegovergangen. Het pad komt uit bij een boomgaard. Dit is het Obstlehrpfad. De voorbijganger kan hier zijn kennis ophalen over de verschillende fruitbomen en bijvoorbeeld de snoeimogelijkheden. Ik kan me voorstellen dat het hier in de lente erg mooi is, als de fruitbomen in bloei staan.

Langs het Obstlehrpfad

Dan begint het te stijgen. De weg gaat het bos in en de mist tussen de bomen levert mooie plaatjes op. Bij het uitzichtpunt op het Bocketal kunnen we in de grijze verte vaag een wit huisje onderscheiden. Verderop staan we op de Dreikaiserstuhl en zien het bos in de diepte, waar we aan het einde van de wandeling zullen lopen. Het zijn indrukwekkende rotsformaties.

Het uitzicht is vandaag iets minder

We beginnen ons net af te vragen waar de hardlopers eigenlijk gebleven zijn, als we een heel stel aan zien komen. Gezellig kletsend komen er een stuk of 20 voorbij, hun kleding ietwat modderiger dan op de parkeerplaats. Even verderop komen we langs een Ehrenfriedhof midden in het bos. Op deze plek is op 3 april 1945 flinke strijd geleverd tussen de geallieerde troepen, die aan de opmars naar Berlijn bezig waren en het Duitse leger. De mist geeft het geheel een mysterieuze sfeer.

Het Ehrenfriedhof midden in het bos

We dalen een stuk en staan dan aan de andere kant van het rondje dat we maken. Hier gaat de weg scherp omhoog richting Das Hockende Weib. Over rotsen en boomwortels stijgen we gestaag. Het is zaak goed te kijken waar je je voeten zet. We doen ons best om een hurkende vrouw te zien in de rotsen die we voor ons zien, maar helaas. Onze fantasie laat ons in de steek.

Veel rotsen, weinig hurkende vrouwen

De weg voert langs de bosrand en we zien de glooiende weiden met hier en daar een boerderij. Op een bankje eten we de broodjes, die we die morgen vers bij de bakker hebben gehaald. Een langskomende hond met een stok in zijn bek, vindt ons brood er aantrekkelijk uit zien, maar zijn bazin houdt hem in het gareel. “Du brauchst kein Brot, du hast een stökchen”. De hond lijkt niet helemaal overtuigd van deze logica, maar gehoorzaamt toch maar zijn bazin.

Het laatste stuk van de wandeling leidt ons onderlangs de rotspartijen waar we een paar uur geleden nog bovenop stonden. Het bos is hier groen en ruikt naar regen en frisse lucht, heerlijk! We nemen nog een stuk trimparcours mee en zien dan de parkeerplaats weer liggen. Het was een mooie wandeling en door de mist zelfs wat mysterieus.

Onderweg komen we hier en daar nog een paddenstoel tegen

Wil je ook een van de Teutoschleifen lopen? De wandelgids kun je via de website  van Geheim over de grens gratis bestellen. Hierin vind je de 7 rondwandelingen met kaartjes en beschrijvingen. Ook zijn ze als GPS te downloaden. Onze ervaring is trouwens dat je de routes prima op de markering in het veld kunt lopen. Elke afslag is goed aangegeven. Deze wandeling was grotendeels onverhard, met geregeld rotsen en boomwortels die het pad vormden. Goede wandelschoenen zijn dan ook geen overbodige luxe.

Benieuwd naar de andere Teutoschleifen? Lees ook mijn wandelverslag van:
– Teutoschleife Canyon Blick
Teutoschleife Bevergerner Pättken

Wandelen op de Teutoschleifen | Canyon Blick

Route: Teutoschleifen | Canyon Blick
Afstand: 11 km
Hoogtemeters ↑↓: 356 meter
Begin: Parkeerplaats Friedhofskapelle Lengerich
Eind: Parkeerplaats Friedhofskapelle Lengerich

De rondwandelingen zijn goed gemarkeerd

De dagen rondom de jaarwisseling brengen we door in het Duitse Teutoburgerwald, een bosrijk en heuvelachtig gebied tussen Osnabrück en Münster. We bezoeken Rheine en lopen drie Teutoschleifen. Dit zijn rondwandelingen die grenzen aan de Hermannshöhen, de langeafstandswandeling in het Teutoburgerwald, die van  Rheine naar Marsberg loopt.

We beginnen in een rij bij de enige bakker die open is op zondag in Lengerich. Nadat we de broodjes voor de lunch binnen hebben, parkeren we de auto op de bijna volle parkeerplaats bij de Friedhofskapelle. We zijn niet de enige wandelaars die op pad zijn op deze zondagochtend. Onze eerste kennismaking met de Teutoschleifen staat op het programma.

Friedhofskapelle

Onze wandeling heet Canyon Blick en gaat langs de Lengericher Canyon, een kalksteengroeve t.b.v. de cementproductie. Vandaag de dag is de groeve gevuld met helblauw water, als we de plaatjes mogen geloven. Die Blick is bijna aan het einde van de wandeling. Eerst beginnen we aan een stijging door het bos. Het brengt ons meteen in de bergwandelstemming. We moeten even wennen, maar al snel zitten we er in. Door de modder lopen we gestaag omhoog.

Bovengekomen lopen we een stukje Hermannshöhen. Als ik dit pad nou eens helemaal kon lopen … iets om voor een ander jaargetijde eens te overwegen. In de verte zien we de heuvels als grijze contouren boven de glooiende weiden uitsteken. Het weer is grauw maar niet koud. Een zonnetje had het geheel nog mooier gemaakt. We wijken uit voor drie ruiters die al snel overgaan in galop en de heuvel bestormen die we net aflopen. We zien de volgende kilometers voortdurend hun sporen terug in de modder.

Langs uitkijk/jaag/vogelhutten lopen we langs de bosrand. Als we weer op asfalt uitkomen zien we alpaca’s in de wei staan. Het boekje kondigde het al aan: “Mit etwas Glück: Alpakas am Wegesrand”. Het geluk is duidelijk met ons. In een weiland aan de andere kant van de weg wordt voorbijgangers uitgelegd waarom de alpaca’s niet gevoerd mogen worden. Dat is wat anders dan een bordje met alleen ‘verboden te voeren’. Een goede manier om begrip te kweken.

Verboden te voeren, maar dan anders

Na de lama’s zien we het dorpje Leeden liggen, de wandeling gaat er niet door heen en ook wij besluiten het dorpje rechts te laten liggen. Die koffie komt in Lengerich wel. Er volgt een pittig klimmetje naar het hoogste punt van de Leedener Berg op 202 m. We zien hier de restanten van het Lusthauschen van de plaatselijke pastoor. Tot 1910 wandelde en mediteerde hij hier. Het is ook een mooi uitzichtpunt. Bij helder weer kun je de domtoren van Osnabrück zien liggen. Helaas is het vandaag te heiig.

Blik op Leeden

Restanten van het Lusthauschen op de Leedener Berg

Bergafwaarts gaat het weer. We nemen een kijkje bij de Hermannsbrücke over de snelweg en dalen dan verder af. Door boerenland komen we bij een Ehrenmal uit voor gesneuvelde soldaten in de tweede Wereldoorlog uit verschillende landen. Een man met zoon komen net de trappen op om weer terug te komen op de route. De jongen raadt ons af om al die trappen af te dalen en te beklimmen. “Dort gibt es nur ein Kreuz mit Namen”, zegt hij teleurgesteld en zelfs een beetje boos. Hij had duidelijk wat anders verwacht. Wij nemen toch een kijkje en vinden het eigenlijk wel indrukwekkend, zo midden in het bos, hoog op een rots.

Ehrenmal

Ehrenmal

Op een bankje met uitzicht op de verderop gelegen snelweg eten we onze eerder gehaalde broodjes. Niet het meest idyllische uitzicht, maar het is niet gek om eind december buiten te lunchen met heerlijke Duitse broodjes. Diverse wandelaars komen langs, vele hebben hun hond meegenomen.

Na de lunch is de Canyon niet ver meer. Door weiden en langs de bosrand komen we uiteindelijk op het uitzichtpunt uit. Er staan een paar mensen naar het grijze water te kijken, maar lopen dan snel verder. Wij laten het uitzicht op ons inwerken, de wandeling is niet voor niets hiernaar vernoemd. De kleur van het water in het boekje haalt het echter niet bij de (winterse) realiteit. Verkeerde jaargetijde … Dan lopen we ook verder. Langs een aantal beelden in het bos van het Skulpturenpark komen we weer bij de kapel uit. De parkeerplaats is nog voller en jong en oud wandelt af en aan. Een populaire wandeling zo vlak voor Sylvester. En terecht!

De Lengericher Canyon

Wil je ook een van de Teutoschleifen lopen? De wandelgids kun je via de website  van Geheim over de grens gratis bestellen. Hierin vind je de 7 rondwandelingen met kaartjes en beschrijvingen. Ook zijn ze als GPS te downloaden. Onze ervaring is trouwens dat je de routes prima op de markering in het veld kunt lopen. Elke afslag is goed aangegeven. Deze wandeling was grotendeels onverhard en, na een aantal fikse regenbuien, knap modderig. Goede wandelschoenen zijn dan ook geen overbodige luxe.

Benieuwd naar de andere Teutoschleifen? Lees ook mijn wandelverslag van:
– Teutoschleife Dörenther Klippen
Teutoschleife Bevergerner Pättken